ในวันที่ลูกรักลืมตาดูโลก คือวันที่พ่อ-แม่ได้รับของขวัญมีค่ายิ่ง เฝ้าเลี้ยงดูอย่างทนุถนอมด้วยความรักความเอาใจใส่ รวมถึงอบรมสั่งสอนเพื่อให้ลูกเติบโตเป็นคนดี แต่บางคนก็อาจจะลืมคิดไปว่า สิ่งที่จะช่วยให้สัมฤทธิ์ผลมากยิ่งกว่าถ้อยคำพร่ำสอนก็คือ พฤติกรรมหรือการกระทำของพ่อ-แม่ที่ลูกมองเห็นในทุกวัน ไม่ว่าจะเป็นเรื่องดีหรือไม่ดี ตั้งใจหรือไม่ตั้งใจ ก็ได้ปลูกฝังสิ่งนั้นให้กับลูกรักไปแล้ว
เพราะการได้มองเห็นและยึดพ่อ-แม่เป็นตัวอย่างของการดำเนินชีวิต ทั้งคู่จึงเปรียบเสมือน ‘ไอดอลตัวจริง’ ของลูก ด้วยเหตุนี้ สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ หรือ สสส. จึงได้ร่วมกับ มูลนิธิเด็กเยาวชนและครอบครัว จัดเสวนา ‘ของขวัญของหนู’ เนื่องในโอกาสวันเด็กแห่งชาติ ปี 2565 พร้อมกับการแสดงละครสั้นชุด ‘ของขวัญที่หนูอยากได้…มากกว่า’ สะท้อนปัญหาครอบครัวที่ส่งผลกระทบต่อสุขภาวะเด็กและเยาวชนที่นับวันก็ยิ่งมีเพิ่มขึ้น
แขกรับเชิญที่มาร่วมพูดคุยแลกเปลี่ยนประสบการณ์บนเวทีเสวนามาจาก 3 ครอบครัว ได้แก่ ‘หลงสุราจนคนรักตีจาก’ ของ พิไชย ภิญโญยิ่ง คุณพ่อนักดื่มที่เคยคิดจบปัญหาด้วยความรุนแรง แต่ก็มีลูกรักที่ช่วยดึงสติจนหันกลับมาปรับเปลี่ยนตัวเองจนมีชีวิตใหม่
‘ใช้ชีวิตอยู่กับวงพนันข้ามวันข้ามคืน’ กับคุณพ่อนักเล่น ขจร ฉูตรสูงเนิน ที่ผีพนันเข้าสิงจนภรรยาต้องเลิกไปถึง 2 คน จนถึงภรรยาคนปัจจุบันที่ต้องหอบลูกสาวที่เพิ่งลืมตาดูโลกได้เพียง 15 วันไปประกันตัวผู้เป็นสามีที่โรงพัก เขาใช้เวลาอีกหลายปีกว่าจะกลับใจเลิกอบายมุขได้อย่างเด็ดขาดเพราะสงสารลูกและภรรยา ขจรบอกว่า “ถ้าวันนี้ยังเลิกเล่นการพนันไม่ได้ คิดว่าครอบครัวคงแย่ แล้วลูกก็ต้องเห็นเราเป็นตัวอย่าง เพราะเวลาที่ผมพูดไม่เพราะ ลูกก็พูดไม่เพราะ เป็นอีกเหตุผลสำคัญที่ทำให้ตัดสินใจเลิกเล่นการพนันอย่างเด็ดขาดเพื่อไม่ให้ลูกเดินตาม”
ครอบครัวที่สาม ‘บทเรียนจากอุบัติเหตุรุนแรง’ ที่ วีรวิชญ์ ช้างแรงการ อดีตนักแข่งบิ๊กไบค์ประสบด้วยตัวเองตั้งแต่อายุ 18 ปี และต้องพักรักษาตัวประมาณ 6 เดือน ในบทบาทการเป็นพ่อของลูกชายตัวน้อย บอกว่า เพราะอุบัติเหตุเป็นเรื่องที่ใกล้ตัวมาก หากต่อไปลูกโตขึ้นและอยากขี่มอเตอร์ไซค์ ก็จะสอนวิธีขับขี่ที่ถูกต้องเพื่อให้ปลอดภัยที่สุด จะนำประสบการณ์ทั้งหมดมาถ่ายทอด พร้อมกับให้ความเห็นเกี่ยวกับการที่เด็กและเยาวชนขี่มอเตอร์ไซค์แล้วเกิดอุบัติเหตุว่า ส่วนหนึ่งอาจจะมาจากการขาดความเข้าใจในการขับขี่ที่ถูกต้องทั้งตัวผู้ขับขี่เองและผู้อื่นที่ใช้ถนนร่วมกัน
ความตั้งใจจริงของ สสส. ในการจัดงานนี้ ‘รุ่งอรุณ ลิ้มฬหะภัณ’ รักษาการผู้อำนวยการสำนักสนับสนุนการควบคุมปัจจัยเสี่ยงหลัก กล่าวว่า การจัดงานวันเด็กแห่งชาติเพื่อกระตุ้นเตือนว่าเด็กเยาวชนมีบทบาทความสำคัญต่อประเทศ โดยกิจกรรมที่ สสส.ร่วมกับภาคีเครือข่าย จัดขึ้นในวันนี้ด้วยความมุ่งหวังให้พ่อแม่ผู้ปกครองปรับเปลี่ยนตัวเองให้เป็นต้นแบบที่ดีเพื่อให้เป็นของขวัญวันเด็ก
“มีข้อมูลต่างๆ แสดงให้เห็นว่า เยาวชนเกิดการลอกเลียนแบบจากการที่ได้เห็นพฤติกรรมของคนในบ้านแล้วคิดว่าเป็นเรื่องปกติจนกลายมาเป็นนักสูบหรือนักดื่มหน้าใหม่ ถ้าพบเยาวชน 10 คนเดินมา จะต้องมีอย่างน้อย 1 คนที่สูบบุหรี่ และมี 2 คนที่ดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอลล์ แล้วจะทำอย่างไรให้ตัวเลขเหล่านี้ลดลงให้ได้มากที่สุด ที่สำคัญเรื่องของการพนันที่เข้ามามีบทบาทก็มีส่วนเพิ่มยิ่งขึ้นโดยเฉพาะในยุคดิจิทัล การพนันออนไลน์มาเร็วและแรง ประเทศไทยมีนักพนันหน้าใหม่ที่เกิดขึ้น 800,000 คน เพิ่มจากปีก่อนๆ ที่มีเพียง 600,000 คน ปัจจัยเสี่ยงแวดล้อมจึงเป็นเรื่องสำคัญ อย่างน้อยหากทำให้ครอบครัวเป็นพื้นที่ปลอดภัย เป็นต้นแบบให้กับเด็กและเยาวชนได้ ก็จะช่วยให้มีภูมิคุ้มกันในการดำเนินชีวิตในสังคมได้ดียิ่งขึ้น”
“ความภาคภูมิใจลึกๆ ของลูกก็คือ การได้เห็นความเป็นฮีโร่ของพ่อ-แม่ หากพ่อ-แม่หันกลับมาดูแลใส่ใจ ลดปัจจัยเสี่ยง ไม่ว่าจะเป็นเรื่องเหล้า บุหรี่ การพนัน อบายมุขต่างๆ ก็จะทำให้ลูกพูดได้เต็มปากเต็มคำว่า พ่อแม่เป็นฮีโร่คนสำคัญ ยิ่งไปกว่านั้น ความสุขในครอบครัวก็จะกลับคืนมา เพราะของขวัญที่ดีที่สุดไม่ใช่มีเพียงเงินทอง แต่อยู่ที่การได้ใช้ชีวิตในครอบครัวอย่างพร้อมหน้าไปนานๆ”
เช่นเดียวกับ ชูวิทย์ จันทรส เลขาธิการมูลนิธิเด็กเยาวชนและครอบครัว ย้ำว่า ของขวัญบางอย่างได้มาโดยไม่ต้องซื้อ ในงานวันนี้จึงเป็นการถ่ายทอดประสบการณ์จากบุคคลที่ลุกขึ้นมาเปลี่ยนแปลงตัวเองในฐานะของคนเป็นพ่อ จากพฤติกรรมเดิมๆ ที่มีความเสี่ยงทั้งเหล้า บุหรี่ การพนัน และอุบัติเหตุ เพราะถ้าถามเด็กๆ กลับไปว่า ของขวัญใดที่มีค่ามากกว่าสิ่งของหรือของเล่น ก็อาจได้คำตอบว่า ของขวัญที่อยากได้มากกว่าของเล่นนั้นคือความรักความอบอุ่นในครอบครัว และการที่พ่อ-แม่ได้มีชีวิตอยู่กับลูกไปนานๆ
วันเด็กปีนี้ สสส. และมูลนิธิเด็กเยาวชนและครอบครัว เชิญชวนพ่อแม่ผู้ปกครองลดละเลิกปัจจัยเสี่ยงต่างๆ เพื่อให้เป็นของขวัญที่ดีที่สุดเพื่อคนที่มีค่าที่สุดในครอบครัวนั่นเอง
