กะเหรี่ยงทั่วไทย ร่วมอาลัยปู่คออี้ เผยเป็นศูนย์รวมจิตใจ ต่อสู้สิทธิชาติพันธุ์ด้วยสันติวิธี
กะเหรี่ยงทั่วไทย – เมื่อเวลา 14.30 น. วันที่ 8 ต.ค. ที่ศาลา 1 วัดแก่งกระจาน อ.แก่งกระจาน จ.เพชรบุรี สถานที่ตั้งศพปู่คออี้ มีมิ อายุ 107 ปี ผู้นำทางจิตวิญญาณของคนกะเหรี่ยง ที่เสียชีวิตอย่างสงบ เมื่อวันที่ 5 ต.ค. ที่ผ่านมา โดยเครือข่ายกะเหรี่ยงเพื่อวัฒนธรรมและสิ่งแวดล้อม เขตงานตะนาวศรี จัดเวทีเสวนา แลกเปลี่ยน เรื่อง “เส้นทางสิทธิมนุษยชนคนอยู่กับป่า” เพื่อสร้างการเรียนรู้ส่งเสริมสิทธิมนุษยชนของกลุ่มชาติพันธุ์กะเหรี่ยงให้มีศักยภาพในการดำรงชีพ การอนุรักษ์วัฒนธรรมชาติพันธุ์กะเหรี่ยงและการอนุรักษ์ทรัพยากรป่าไม้ เนื่องจากที่ผ่านมามีสถานการณ์รุนแรงเกิดขึ้น ของคนที่อยู่กับป่า จนนำมาสู่ความขัดแย้งในหลายประเด็น
นางอังคณา นีละไพจิตร กรรมสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ(กสม.) กล่าวว่า ปัญหาอย่างหนึ่งในการต่อสู้ของปู่คออี้ คือปู่ต้องเป็นผู้พิสูจน์เองว่าเป็นคนดั้งเดิม ทั้งที่ภาระหน้าที่ตรงจุดนี้คือหน้าที่ของรัฐ ทำให้จึงถูกละเมิดทางวัฒนธรรมอย่างต่อเนื่อง ซึ่งเรื่องเหล่านี้มักเกิดขึ้นกับคนที่อาศัยอยู่ในพื้นที่ชายขอบของประเทศ ฉะนั้นหนทางในการแก้ปัญหาอย่างยั่งยืนคือรัฐต้องคืนสิทธิความเป็นธรรมในทุกเรื่องให้กับชาวบ้าน และดูแลทุกข์สุขของพลเมืองอย่างเท่าเทียมกัน
นายสุรพงษ์ กองจันทึก อดีตกรรมการสิทธิมนุษยชนด้านชนชาติ ผู้ไร้สัญชาติ แรงงานข้ามชาติและผู้พลัดถิ่น สภาทนายความ กล่าวว่า การต่อสู้ของปู่คออี้ เป็นการต่อสู้เรื่องสำคัญในเรื่องสิทธิชุมชน วัฒนธรรม เรื่องคนอยู่กับป่า เป็นที่ชัดเจนว่าบ้านใจแผ่นดิน ที่ปู่คออี้อาศัยอยู่นั้นมีมานานกว่า 100 ปี โดยมีแผนที่ระบุถึงบ้านใจแผ่นดิน ซึ่งทำออกมาเมื่อ พ.ศ.2455 โดยคำว่าใจแผ่นดิน ถือเป็นศูนย์รวมของคนกะเหรี่ยง ชาวบ้านให้ความสำคัญ และนับถือพื้นที่ตรงนี้ ใจแผ่นดินคือจุดสูงสุดของคนกะเหรี่ยง อย่างไรก็ดีบ้านใจแผ่นดินถูกทำให้หายไปจากแผนที่ประเทศไทย เมื่อพ.ศ.2554 เมื่อเจ้าหน้าที่อุทยานแห่งชาติแก่งกระจาน ขึ้นไปเผาบ้านของชาวบ้าน
นายสุรพงษ์ กล่าวต่อว่า สิ่งที่ปู่คออี้ ทิ้งไว้อย่างชัดเจนในการต่อสู้จากคำพิพากษาของศาลปกครองสูงสุด ซึ่งระบุว่าบ้านใจแผ่นดิน เป็นชุมชนท้องถิ่นดั้งเดิมของคนกะเหรี่ยง ไม่ได้บุกรุกมาใหม่ ฉะนั้นการขึ้นไปเผาบ้าน จึงเป็นการกระทำที่ไม่ชอบด้วยกฎหมาย อีกทั้งคุโณปการของปู่ยังช่วยวางบรรทัดฐาน เรื่องมติ ครม. 3 ส.ค.53 เรื่องแนวนโยบายฟื้นฟูวิถีชีวิตกะเหรี่ยง ที่ระบุให้ยุติการจับกุมชาวกะเหรี่ยง รวมทั้งตั้งคณะกรรมการขึ้นมาจัดการในเรื่องที่ทำกิน ที่อยู่อาศัย ตามวิถีวัฒนธรรม เพื่อจัดการข้อพิพาทของการใช้ประโยชน์พื้นที่
ด้าน นายวุฒิ บุญเลิศ ประธานเครือข่ายกะเหรี่ยงเพื่อวัฒนธรรมและสิ่งแวดล้อม เขตงานตะนาวศรี กล่าวว่า 7 ปี ปู่ได้ต่อสู้เรื่องคนกับป่า โดยเรียกร้องเรื่องสิทธิของคนกะเหรี่ยง แต่ก็เห็นได้ว่า 7 ปีผ่านไป ตลอดเส้นทางของการเรียกร้องสิทธิ มีทั้งน้ำตาและหยดเลือด ทั้งของจาก นายทัศน์กมล โอบอ้อม หรือ อ.ป๊อด ผู้ที่นำชาวบ้านลงมาร้องเรียน รวมทั้ง บิลลี่ นายพอละจี รักจงเจริญ หลานชายของปู่ที่หายตัวไปอย่างลึกลับ แต่ปู่ก็ยังสู้ด้วยแนวทางสันติวิธี และยืนยันอย่างเดียวว่าต้องการกลับไปอยู่บ้านเดิม ต้องการเพียงแค่ให้ทุกคนรัก และไม่เบียดเบียนกัน โดยเคารพวิถีชีวิตของคนแต่ละกลุ่ม
นายพฤ โอโดเชา เครือข่ายกะเหรี่ยงภาคเหนือ กล่าวว่า การต่อสู้ของปู่คออี้ มีอะไรอยู่เบื้องหลังจำนวนมาก จะเห็นได้ว่าปู่ถูกกระทำทุกอย่างจนไม่เหลืออะไร แต่ปู่ไม่เคยให้ร้ายใคร ไม่เคยเรียกร้องค่าเสียหาย แค่ยืนยันว่าต้องการกลับไปอยู่บ้านเดิม ปู่บอกเสมอว่าการลงมาอยู่บ้านของเขาเป็นการเบียดเบียน ข้าวก็ต้องขอเขากิน บ้านก็ต้องอยู่กับเขา มันทำให้ปู่ไม่สบายใจ
อย่างไรก็ดีเรื่องที่เกิดขึ้นกับปู่ เหมือนกับเรื่องที่เกิดในภาคเหนือ รัฐมีความพยายามเอาคนกะเหรี่ยงออกจากป่า ซึ่งทำให้เราต้องออกมาต่อสู้ ตั้งแต่การชุมนุมที่ยาวนานของสมัชชาคนจน ซึ่งเราก็สู้ และออกมายืนยันตลอดว่าไม่ได้เป็นคนทำลายป่า พวกเราคือคนที่ช่วยทำให้ป่าอุดมสมบูรณ์
ผู้สื่อข่าวรายงานว่าในพิธีศพปู่คออี้ มีคนกะเหรี่ยงจากภาคเหนือ และหลายพื้นที่ในประเทศมาร่วมงานอย่างต่อเนื่อง ในฐานะที่เป็นศูนย์รวมทางจิตใจของคนกะเหรี่ยง และเป็นนักต่อสู้เรื่องสิทธิมนุษยชนด้วยแนวทางสันติวิธี
สำหรับการไว้ศพปู่คออี้ จะทำให้ครบจำนวน 7 คืน แล้วจึงทำพิธีเผาศพ เพื่อให้ตรงตามประเพณี วัฒนธรรม ชาวปกาเกอญอ
กำหนดการพิธี งานศพ ปู่คออี้ มีมิ วันที่ 5-12 ตุลาคม 2561
5-8 ตุลาคม 2561
-เวลา 19.00 น. สวดพระอภิธรรม ณ วัดแก่งกระจาน อำเภอแก่งกระจาน จังหวัดเพชรบุรี
9 ตุลาคม 2561 (พาปู่กลับบ้าน)
-เวลา 07.00 น. เคลื่อนศพจากวัดแก่งกระจาน เข้าสู่หมู่ที่ 1 บ้านบางกลอย ตำบลห้วยแม่เพรียง อำเภอแก่งกระจาน จังหวัดเพชรบุรี
-เวลา 10.00 น. ศพถึงหมู่ที่ 1 บ้านบางกลอย
-เวลา 10.30 น. เคลื่อนศพไปไว้ยังบ้านปู่ ภายในหมู่บ้าน
-เวลา 18.00 น. พิธีกรรมงานศพ ตามความเชื่อชาวปกาเกอญอ (เป่าแคน เฝ้าศพ)
10 ตุลาคม 2561
-พิธีกรรมงานศพ ตามความเชื่อชาวปกาเกอญอ (เป่าแคน เฝ้าศพ)
11 ตุลาคม 2561 พิธีกรรมงานศพตามความเชื่อของชาวปกาเกอญอ (เป่าแคน เฝ่าศพ)
12 ตุลาคม 2561
-เวลา 09.00 น. เคลื่อนศพออกจากบ้าน มุ่งหน้าเชิงเขาท้ายหมู่บ้าน หมู่ที่ 1 บ้านบางกลอย
-เวลา 10.00 น. ทำพิธีเผาศพ