หัวแยกร่าง ! ตะลึงทากทะเลตัดตัวทิ้งเอง แล้วสร้างหัวใจใหม่ กำจัดปรสิต
หัวแยกร่าง – เมื่อ 13 มี.ค. รอยเตอร์ รายงานว่า ทีมนักวิจัยชาวญี่ปุ่นสดงให้เห็นความมหัศจรรย์ของทากทะเลชนิดหนึ่งที่ตัดหัวตัวเองออกได้ แล้วสร้างร่างกายขึ้นมาใหม่ การค้นพบลักษณะการแยกสาขาครั้งนี้น่าจะเป็นประโยชน์ต่อเวชศาสตร์การฟื้นฟูภาวะเสื่อม
ซากายะ มิโตะ และ โยอิจิ ยูสะ ผู้เขียนผลงานวิจัยนี้เผยแพร่ทางวารสารชีววิทยา Current Biology ระบุว่า กลไกแยกร่างของทากทะเลดังกล่าว ถือเป็นวิธีกำจัดปรสิตของตัวเองอย่างสุดขั้ว ตัวทากทะเลสีเขียวนี้มีเซลล์สาหร่ายในผิวหนังของมัน ดังนั้นมันจึงกินอาหารส่วนนี้ได้เหมือนพืช จนกระทั่งมันสร้างร่างกายใหม่ขึ้นมา ใช้เวลา 20 วัน
ผู้สังเกตเห็นเจ้าทากทะเล ซาก็อกลอสซัน (sacoglossan) แยกหัวตัวเองออกจากร่าง คือ มิโตะ นักวิจัยปริญญาเอก มหาวิทยาลัยหญิงนาระ
“ฉันตะลึงเลยค่ะ คิดว่ามันคงจะตายเป็นแน่แท้ แต่มันกลับเคลื่อนหมุนไปรอบตัว แล้วกินต่ออย่างมีพลัง ฉันก็เลยจับตาอยู่พักหนึ่ง และพบว่ามันสร้างหัวใจและร่างกายขึ้นมาใหม่” นักวิจัยหญิงกล่าว
An Elysia marginata, a species of sea slug, after shedding its body and its self-decapitated head is seen in this handout photo taken at the laboratory at Nara Women’s University in Japan on September 2, 2020, released by university graduate school student Sayaka Mitoh, and obtained by Reuters March 10, 2021. Sayaka Mitoh/Handout via REUTERS
การศึกษาครั้งนี้ มาจากการเลี้ยงทากทะเล 5 จาก 15 ตัวไว้ในห้องแล็บ ตัวหนึ่งแยกหัวออกจากร่าง และตัวหนึ่งแยกร่างสองครั้ง แต่ละครั้ง หัวใจของมันถูกทิ้งไว้กับตัว ซึ่งส่วนตัวก็ยังมีชีวิตต่อไปพักหนึ่ง แต่ไม่ได้สร้างหัวขึ้นมาใหม่
“สิ่งที่มหัศจรรย์อย่างหนึ่งคือสเต็มเซลล์ที่ใช้สร้างหัวใจและร่างกายงอกจากหัว เราจะศึกษาต่อไป เพื่อให้การค้นพบนี้เป็นประโยชน์ต่อด้านเวชศาสตร์การฟื้นฟูภาวะเสื่อม แม้ว่าตอนนี้ยังเป็นแค่ความหวังอยู่” มิโตะกล่าวเพิ่ม
สร้างร่างใหม่แล้ว / Sayaka Mitoh
ก่อนหน้านี้ เคยพบว่ามีสัตว์ชนิดอื่นๆ ที่แยกร่างและสร้างอวัยวะขึ้นมาใหม่ กลไกนี้คือ ออโทโนมี – autotomy หรือ การทิ้งส่วนของร่างกายตัวเองออก แต่รูปแบบการแยกหัวแบบสุดขั้วขนาดนี้ยังไม่เป็นที่รู้กันมาก่อน
วิธีการทิ้งส่วนของร่างกายตัวเองออก เป็นวิธีหนีจากผู้ล่าตนเอง (เช่น จิ้งจอกทิ้งหาง) แต่กรณีนี้เป็นการตัดทิ้งปรสิตที่จะเข้ามาเป็นกาฝากแพร่พันธุ์อยู่ในตัวของมัน
+++++
อ่านข่าวที่เกี่ยวข้อง : นักวิทยาศาสตร์เผย “ปลูกถ่ายความทรงจำ” ในหอยทากทะเลได้สำเร็จ
