วันที่ 20 พ.ย. เว็บไซต์ไลฟ์ของรัสเซียรายงานกระแสวิพากษ์ในประเด็นสงครามโลกครั้งที่ 2 เมื่อนายนิโคไล ดีเซียตนีเชนโค นักเรียนโรงเรียนมัธยมศึกษา จากเมืองโนวืย อูเรนกอย เขตปกครองตนเองยามาโล-เนเนตส์ กล่าวสุนทรพจน์ในสภาผู้แทนรัฐเยอรมนีว่า ทหารกองทัพนาซีเยอรมนี “ไม่ต้องการทำสงคราม” และ “ได้รับผลกระทบจากสภาพความเป็นอยู่ไร้มนุษยธรรมในการตกเป็นเชลย”
นายนิโคไลกล่าวสุนทรพจน์ดังกล่าวต่อหน้าสมาชิกสภาผู้แทนรัฐเยอรมนี เนื่องในวันไว้อาลัยแห่งชาติเยอรมนี (Volkstrauertag) เมื่อวันที่ 19 พ.ย. ในตอนหนึ่งว่า ในช่วงสงครามโลกครั้งที่ 2 และมหาสงครามปิตุภูมิของสหภาพโซเวียต ทหารนาซีเยอรมนีไม่ปรารถนาที่จะทำสงคราม และตอนนี้หลุมศพของทหารนาซีเยอรมนีในรัสเซียอยู่ในสภาพเลวร้าย
นายนิโคไล ดีเซียตนีเชนโค
นายนิโคไลยังกล่าวสุนทรพจน์เพื่ออุทิศแด่ชะตากรรมของนายเกออร์ก โยฮันน์ เรา (Georg Johann Rau) ทหารนาซีเยอรมนี จากเมืองซิกมาริงเงิน ซึ่งสู้รบกับทหารกองทัพโซเวียตในยุทธการสตาลินกราด ตกเป็นเชลยและเสียชีวิตในเดือนมีนาคม ปี 2486 จากสภาพความเป็นอยู่อย่างทารุณ ในค่ายทหารโซเวียต ทางใต้เมืองสตาลินกราด (เมืองวอลโกกราดในปัจจุบัน)
“เรื่องราวของนายโยฮันน์เข้ามาถึงผม และกระตุ้นให้ผมเดินทางไปเยี่ยมหลุมศพทหารนาซีเยอรมนี ใกล้เมืองโคเปย์สค์ ซึ่งทำให้ผมรู้สึกเสียใจ ผมเห็นหลุมศพคนตายผู้บริสุทธิ์ หลายคนในที่นี้ต้องการดำรงชีวิตอย่างสงบสุข ไม่ต้องการทำสงคราม พวกเขาประสบกับความยากลำบากอย่างไม่น่าเชื่อในช่วงสงคราม ซึ่งปู่ทวดเล่าให้ผมฟัง” นายนิโคไลกล่าว
คลิปสุนทรพจน์ของนายนิโคไลได้รับการเผยแพร่ในโลกออนไลน์ จนสังคมในโซเชี่ยลมีเดียมีการถกเถียงเป็นวงกว้าง และเรียกร้องให้ดำเนินการกับครูที่ดูแลการกล่าวสุนทรพจน์และเห็นด้วยกับข้อความนายนิโคไล ซึ่งเป็นนักเรียนรางวัลชนะเลิศ โอลิมปิกวิชาการในรัสเซีย สาขา “ประวัติศาสตร์”
นางเยเลนา คูคุชคีนา รองประธานสภานิติบัญญัติ เขตปกครองตนเองยามาโล-เนเนตส์ ยื่นคำร้องไปที่กรมการศึกษาของเขต โรงเรียนมัธยมศึกษา และอัยการ โดยขอให้ตรวจสอบการกล่าวสุนทรพจน์ของนายนิโคไลที่สภาผู้แทนรัฐเยอรมนี ขณะนี้อัยการสูงสุดรัสเซียอยู่ระหว่างการตรวจสอบตามคำร้องของสภาดูมาแล้ว
นายบอริส เชร์นืยชอฟ รองประธานคณะกรรมการสภาดูมา ฝ่ายการศึกษาและวิทยาศาสตร์ ให้สัมภาษณ์กับ รัสเซียทูเดย์ ว่า ครูจำเป็นต้องตรวจทานสุนทรพจน์ของนักเรียนเป็นการล่วงหน้า ในรัสเซียมีความพยายามบิดเบือนข้อเท็จจริงประวัติศาสตร์ คนหนุ่มสาวได้รับการบอกว่า มหาสงครามปิตุภูมิเป็นความพยายามของสหภาพโซเวียตในการทำร้ายเยอรมนี สื่อตะวันตกก็ทำให้คนอื่นเข้าใจแบบนั้นอย่างชัดเจน
อย่างไรก็ตาม นางลุดมิลา โคโนเนนโค ครูสอนภาษาเยอรมัน เรียกร้องไม่ให้สังคมบิดเบือนสุนทรพจน์ของนายนิโคไลออกไปจากบริบท มีคนเห็นว่าเป็นการขอโทษนาซีเยอรมนี แต่ไม่ได้ฟังสุนทรพจน์นายนิโคไลจนจบในตอนท้ายซึ่งถูกตัดทอนออกไปจากคลิปในโลกโซเชี่ยลมีเดียว่า “ผมหวังอย่างจริงใจว่า บนโลกทั้งใบนี้จะมีสามัญสำนึก และโลกจะไม่มีสงครามอีกต่อไป”
