'จีน-ฮ่องกง'ตรึงขวางรำลึกเทียนอันเหมิน สหรัฐฯโผล่สดุดี-หนุนสิทธิความเป็นคน

‘จีน-ฮ่องกง’ ตรึงขวางรำลึกเทียนอันเหมิน สหรัฐฯโผล่สดุดี-หนุนสิทธิความเป็นคน

เมื่อ 4 มิ.ย. เอเอฟพีรายงานว่า ทางการจีนยกระดับการอารักขาพื้นที่จัตุรัสเทียนอันเหมินกลางกรุงปักกิ่ง ขณะที่ทางการฮ่องกงประกาศเตือนไม่ให้ประชาชนออกมาชุมนุมเพื่อจัดงานรำลึกถึงวีรชนผู้วายชนม์จากการเรียกร้องระบอบประชาธิปไตยแต่ถูกปราบปรามอย่างโหดเหี้ยมโดยทางการจีน มีผู้เสียชีวิตกว่า 1 พันราย เมื่อ 4 มิ.ย. 2532 สร้างความตกตะลึงให้กับประชาคมโลก

เหตุนองเลือดที่จัตุรัสเทียนอันเหมินถือเป็นประเด็นที่มีความอ่อนไหวและแหลมคมอย่างยิ่งในจีน โดยทางการจีนพยายามที่จะลบเลือนเรื่องดังกล่าวออกไปจากความทรงจำของผู้คน ผ่านการห้ามไม่ให้มีแสดงเนื้อหาอยู่ในตำราทางวิชาการ และขัดขวางการเอ่ยถึงเรื่องนี้อย่างเด็ดขาดด้วยการเซ็นเซอร์ในโลกออนไลน์ของจีน สร้างความเดือดดาลให้กับผู้สูญเสีย

By early June 1989, huge numbers had gathered in Tiananmen Square /AFP

การยกระดับดังกล่าวส่งผลให้ชาวจีนที่เดินทางเข้ามาในพื้นที่จัตุรัสเทียนอันเหมินต้องถูกเจ้าหน้าที่เรียกให้หยุดตรวจสอบ มีการติดตั้งกล้องพร้อมระบบการตรวจสอบใบหน้าด้วยปัญญาประดิษฐ์ ทั้งยังมีกำลังตำรวจเพิ่มขึ้นหนาแน่นกว่าปกติประมาณ 2 ถึง 3 เท่า ขณะที่การเอ่ยถึงเหตุการณ์ดังกล่าวไม่ว่าทางตรงหรือทางอ้อมในโซเชียลมีเดียจีนจะถูกลบข้อความทันที

ส่วนบรรยากาศที่ฮ่องกงซึ่งมักมีนักกิจกรรมออกมารวมตัวจัดพิธีรำลึกท้าทายอำนาจทางการจีน ล่าสุด ทางการฮ่องกงที่อยู่ภายใต้กฎหมายความมั่นคงพิเศษของจีนประกาศเตือนว่าการชุมนุมดังกล่าวจะถือว่ามีความผิดตามกฎหมายต้องระวางโทษจำคุกสูงสุด 5 ปี โดยสถานที่จัดงานอย่างวิกตอเรียปาร์กถูกปิดกั้นการเข้าถึง

Hong Kong police said that most gathering spaces in the park will be closed between Friday night and early on Sunday. Photo: Dale De La Rey / AFP

ขณะที่หญิงชาวฮ่องกงคนหนึ่งอายุ 31 ปี ในย่านคอสเวย์เบย์ที่ฝานมันฝรั่งเป็นเทียนแล้วชูขึ้นเหนือศีรษะถูกตำรวจล้อมจับและพาตัวไปอย่างรวดเร็ว ซึ่งตำรวจชี้แจงว่าจับกุมในข้อหาสร้างความวุ่นวายในสังคม ส่วนกลุ่มพันธมิตรชาวฮ่องกงซึ่งเป็นผู้นำการจัดพิธีรำลึกทุกปีนั้นระบุว่า ถูกตำรวจตั้งข้อหายุงยงปลุกปั่นและจารกรรมในฐานะสายลับของต่างชาติ

นายแอนโทนี บลิงเคน รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศสหรัฐอเมริกา ระบุผ่านทวีตส่วนตัวว่า “เป็นเวลากว่า 33 ปีมาแล้วที่โลกได้มองดูเหล่าผู้ประท้วงลุกขึ้นเรียกร้องประชาธิปไตยอย่างกล้าหาญผ่านการชุมนุมอย่างสันติ แม้ท่ามกลางการถอดถอนอนุสรณ์และความพยายามที่จะลบล้างประวัติศาสตร์ พวกเราขอสดุดีต่อความทรงจำเหล่านี้ด้วยการแสดงจุดยืนสนับสนุนสิทธิความเป็นมนุษย์ในยามที่กำลังถูกคุกคาม”