ฟินแลนด์พบ ไวรัสยักษ์เป็นครั้งแรก ใหญ่กว่าไวรัสไข้หวัดใหญ่สองเท่า

ฟินแลนด์พบ ไวรัสยักษ์เป็นครั้งแรก เส้นผ่านศูนย์กลาง 200 นาโนเมตร ใหญ่กว่าไวรัสไข้หวัดใหญ่-โควิดสองเท่า

สำนักข่าวต่างประเทศ รายงาน ไวรัสส่วนใหญ่มีขนาดเพียงสิบนาโนเมตร (nm) แต่ในบางกรณีที่พบได้ไม่บ่อย “ไวรัสยักษ์” สามารถมีขนาดใหญ่กว่าญาติของมันได้ถึง 1,000 เท่า อย่างไรก็ตาม แม้จะมีชื่อที่น่ากลัว ไวรัสยักษ์ไม่จำเป็นต้องอันตรายมากกว่าไวรัสขนาดมาตรฐาน

ล่าสุด นักวิจัยในฟินแลนด์ตอนกลางได้แยกไวรัสยักษ์ที่รู้จักตัวแรกของประเทศออกมาได้ โดยชี้ให้เห็นว่าไวรัสขนาดใหญ่และซับซ้อนเหล่านี้อาจแพร่หลายในสภาพแวดล้อมทางตอนเหนือมากกว่าที่เคยเชื่อกันมาก่อน

University of Jyväskylä

นักวิจัยเพิ่งค้นพบตัวอย่างแรกของประเทศ นั่นคือ “ยีวาสคีลาไวรัส” (Jyvaskylavirus) ไวรัสยักษ์ที่มีเส้นผ่านศูนย์กลาง 200 นาโนเมตร ซึ่งใหญ่กว่าไวรัสไข้หวัดใหญ่หรือโคโรนาไวรัสประมาณสองเท่า

โดยยีวาสคีลาไวรัสถูกอธิบายรายละเอียดในการศึกษาที่ตีพิมพ์เมื่อเร็ว ๆ นี้ในวารสาร eLife และได้รับชื่อตามเมืองยีวาสคีลา (Jyväskylä) เมืองในฟินแลนด์ที่ค้นพบไวรัส ตามรายงานของนักวิจัย สปีชีส์ใหม่นี้ถูกค้นพบหลังจากผสมตัวอย่างจากสิ่งแวดล้อมกับเซลล์เพาะเลี้ยงอะมีบาชนิด Acanthamoeba castellanii

ศาสตราจารย์ลอตตา-รินา ซุนด์เบิร์ก หัวหน้าคณะศึกษาวิจัย กล่าวว่า “การค้นพบครั้งนี้ทำให้เราเข้าใจความหลากหลายของไวรัสในระบบนิเวศทางตอนเหนือมากขึ้น และยังเน้นย้ำว่ายังมีสิ่งที่ยังไม่ทราบเกี่ยวกับโครงสร้างและหน้าที่ของไวรัสที่แปลกประหลาดเหล่านี้อีกมาก”

“เราได้ทำความเข้าใจจีโนมและโครงสร้างของยีวาสคีลาไวรัส ซึ่งพบว่ามีความเกี่ยวข้องกับมาร์เซยไวรัส (Marseilleviruses) ที่เคยแยกได้จากประเทศฝรั่งเศส” ลอตตา-รีนา ซุนด์เบิร์ก ผู้ร่วมเขียนการศึกษาและศาสตราจารย์จากมหาวิทยาลัยยีวาสคีลากล่าวในแถลงการณ์เมื่อวันที่ 16 เมษายน

สิ่งที่ทำให้ยีวาสคีลาไวรัสน่าสนใจเป็นพิเศษสำหรับนักวิจัยคือสถานที่ที่พบมัน จนถึงขณะนี้ ไวรัสยักษ์ส่วนใหญ่ที่รู้จักได้ถูกระบุพบเฉพาะในยุโรปและอเมริกาใต้ การพบสายพันธุ์ที่อยู่ทางเหนือไกลเช่นนี้ ทำให้ผู้เขียนการศึกษาตั้งทฤษฎีว่าไวรัสยักษ์อาจแพร่กระจายในดินและน้ำมากกว่าที่เคยเชื่อมาก่อน

วงจรชีวิตและการแพร่กระจายของไวรัสยักษ์ยังไม่เป็นที่เข้าใจดีนัก อย่างไรก็ตาม สปีชีส์ในอาร์กติกบางชนิดได้รับการพิสูจน์แล้วว่าสามารถติดเชื้อสาหร่ายบางชนิดที่กำลังเร่งการละลายของธารน้ำแข็งขั้วโลกของโลก เนื่องจากขนาดของไวรัสยักษ์จึงมีจีโนมใหญ่กว่าไวรัสขนาดมาตรฐานมาก โดยอาจมีคู่เบสดีเอ็นเอมากถึง 2.5 ล้านคู่ เมื่อเทียบกับ 7,000 – 20,000 คู่ในไวรัสทั่วไป แม้จะมีขนาดใหญ่ แต่ยีวาสคีลาไวรัสก็ยังเล็กกว่าแพนโดราไวรัส ซาลินาส (Pandoravirus salinas) ซึ่งเป็นไวรัสยักษ์ที่ใหญ่ที่สุดที่รู้จัก (500 นาโนเมตร) อยู่มาก

นักวิจัยหวังว่าการศึกษาตัวอย่างเช่นยีวาสคีลาไวรัสเพิ่มเติมจะนำไปสู่ความเข้าใจที่ดีขึ้นเกี่ยวกับสิ่งมีชีวิตขนาดเล็กที่มีเอกลักษณ์เหล่านี้ แต่ในขณะที่ยีวาสคีลาไวรัสเป็นไวรัสยักษ์ตัวแรกที่มีการบันทึกในฟินแลนด์ ศาสตราจารย์ซุนด์เบิร์กได้ชี้แจงว่าแน่นอนว่านี่ไม่ใช่ตัวสุดท้าย “ไวรัสยักษ์ชนิดใหม่อื่น ๆ ก็ถูกตรวจพบในตัวอย่างจากสิ่งแวดล้อม [ของเรา] ด้วย”