เมื่อเวลา 09.30 น. วันที่ 29 มี.ค. สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เสด็จพระราชดำเนินทรงเปิดงานสัปดาห์หนังสือแห่งชาติ ครั้งที่ 46 และงานสัปดาห์หนังสือนานาชาติ ครั้งที่ 16 (Bangkok International Book Fair 2018) จัดระหว่างวันที่ 29 มี.ค. – 8 เม.ย. 2561 ที่ศูนย์การประชุมแห่งชาติสิริกิติ์
สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี พระราชทานพระราชดำรัสในการเปิดงานครั้งนี้ ความตอนหนึ่งว่า “ชื่นชมในความร่วมมืออันดีของคณะผู้จัดงาน ซึ่งไม่ย่อท้อต่อการจัดงานต่อเนื่องทุกปี ส่งผลให้มีการพัฒนาหนังสือและสื่อการอ่านอย่างแพร่หลายในสังคมไทย นับเป็นโอกาสอันดีของผู้ที่รักการอ่านหนังสือจำนวนมาก ที่จะได้เลือกซื้อหนังสือไปอ่านอย่างมีความสุข และยังเป็นห้วงเวลาที่น่ายินดีอย่างยิ่งที่ผู้รักการอ่านจะได้พบปะ พูดคุย แลกเปลี่ยนประสบการณ์กับผู้ผลิตหนังสือจากสาขาต่าง ๆ เพื่อให้การพัฒนาหนังสือเกิดประโยชน์สูงสุดและเพื่อให้ความนิยมในการอ่านหนังสือจากเล่มหนังสือยังคงอยู่คู่สังคมตลอดไป
ผู้ผลิตหนังสือจำเป็นต้องคำนึงถึงคุณภาพของหนังสืออันได้แก่ ความคงทน รูปเล่มที่สวยงาม ความถูกต้องเหมาะสมของเนื้อหา ความคุ้มค่าของประโยชน์ใช้สอย และความรับผิดชอบต่อสังคมในการแผยแพร่ลงสาธารณะอย่างสร้างสรรค์ ขณะเดียวกันผู้ที่หวังจะเป็นนักอ่านที่ดีควรตระหนักถึงข้อดีและประโยชน์ของหนังสือ เพื่อสร้างนิสัยรักการอ่านให้เกิดความยั่งยืน หากทุกคนช่วยกันธำรงรักษาไว้ ย่อมเกิดเป็นปรากฏการณ์ทางวัฒนธรรมการอ่านที่จะคงอยู่ควบคู่ไปกับการพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมยุคใหม่ต่อไปได้”
จากนั้นเสด็จทอดพระเนตรบูธสำนักพิมพ์ต่างๆ รวมถึงสำนักพิมพ์มติชน ซึ่งมีนางสาวปานบัว บุนปาน รองกรรมการผู้จัดการสายการตลาด บมจ.มติชน นางเอมอร ส่องสว่าง ผู้จัดการฝ่ายขายพิเศษ บริษัทงานดี จำกัด นางสาวกิตติวรรณ เทิงวิเศษ ผู้จัดการสำนักพิมพ์ มติชน นายอภิสิทธิ์ ธีระจารุวรรณ รองผู้จัดการสำนักพิมพ์ มติชน เฝ้าฯรับเสด็จ พร้อมทูลเกล้าฯถวาย ชุดหนังสือและของที่ระลึก
สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ ทรงมีพระราชปฏิสันถารกับคณะผู้รับเสด็จ และทรงสนพระทัยหนังสือของสำนักพิมพ์มติชน อาทิ พระราชวงศ์จักรีสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 6 (สิ่งที่ข้าพเจ้าพบเห็น สมัยรัชกาลที่ ๖) ผลงาน มจ.พูนพิศมัย ดิศกุล, อยากลืมกลับจำ โดย ภูริ ฟูวงศ์เจริญ, ศรัญญู เทพสงเคราะห์ และ ณัฐพล ใจจริง, The Glass Palace ร้าวรานในวารวัน ผลงาน Amitav Ghosh แปลโดย ธีรศักดิ์ จิรรัตนไพโรจน์, Strangeness in Mind หากหัวใจไม่สามัญ งานเขียนของออร์ฮาน ปามุก แปลโดย นพมาส แววหงส์ และดาร์ตาญังกับสามทหารเสือ Les Trois Mousquetaires ทั้งนี้ยังทรงโปรดของที่ระลึกหูฟังเฮดโฟน ฟังค์ รุ่น Gato รูปแมว ออกแบบโดย ยุรี เกนสาคู ที่ทางบูธมติชนนำมาเป็นของรางวัลพรีเมียมเป็นพิเศษอีกด้วย
น.ส.ปานบัว บุนปาน รองกรรมการผู้จัดการสายการตลาด บ.มติชน จำกัด(มหาชน) กล่าวถึงงานสัปดาห์หนังสือครั้งนี้ว่า ค่อนข้างคาดหวัง เพราะปีนี้ถือเป็นปีที่ยิ่งใหญ่ที่สุด โดยในปีนี้บูทมติชนร่วมมือกับศิลปินสตรีทอาร์ตระดับโลก อเล็กซ์ เฟซ สร้างภาพจดจำที่เป็นเอกลักษณ์ในส่วนของการจัดตกแต่งบูท และชุดของขวัญที่ระลึกที่แปลกใหม่กว่าเดิม กระตุ้นให้เกิดความรู้สึกอยากอ่านหนังสือ ที่ทำให้เห็นได้ชัดว่าแท้จริงศิลปะกับการอ่านเป็นเรื่องเดียวกัน มันเป็นวิถีชีวิต เป็นไลฟ์สไตล์ของการอ่านและการเลือกเสพศิลปะ
รองกรรมการผู้จัดการสายการตลาดเครือมติชนยังกล่าวด้วยว่า ปีนี้ที่ชั้นหนังสือแนะนำ มีมากกว่า 10 เล่มที่อยากจะนำเสนอ โดยเฉพาะหนังสือเชิงประวัติศาสตร์ที่พร้อมกับกระแสละครบุพเพสันนิวาสพอดี เช่น รุกสยาม, ชันสูตรประวัติศาสตร์เมื่อคราวสวรรคต, ลูกท่านหลานเธอ ลูกแก้วเมียขวัญ ทั้งหมดเกี่ยวข้องกับประวัติศาสตร์สมัยพระนารายณ์ และสามารถอธิบายเหตุการณ์ความเป็นมาได้เกือบทั้งหมด นอกจากนี้ยังมีหนังสือแปลคุณภาพดีที่คัดสรรมาพร้อมที่บูธมติชน
ด้านนายอภิสิทธิ์ ธีระจารุวรรณ กล่าวว่า สมัยนี้การอ่านออนไลน์กำลังส่งผลให้การอ่านหนังสือที่จับต้องได้เป็นรูปเล่มมีกำลังผลิตที่ลดน้อยลง สัปดาห์หนังสือเป็นงานที่จะเชิญชวนให้คนหันกลับมาสู่ผลงานที่เป็นรูปเล่มอีกครั้งในทุกๆปี แต่ปีนี้เห็นได้ชัดว่าส่วนหนึ่งมาจากกระแสละครย้อนยุคที่ทำให้คนเริ่มสนใจมาหาหนังสืออ่านกัน โดยเฉพาะหนังสือเชิงประวัติศาสตร์ ซึ่งทางมติชนก็ได้หยิบมาไว้ในงานเพื่อจะตอบคำถามนักอ่านทุกคนหมดแล้ว
สำหรับบูธมติชนปีนี้จัดตกแต่งด้วยภาพศิลปะน่ารักและสวยงามจากการออกแบบของศิลปินสตรีตอาร์ตระดับโลก อเล็กซ์ เฟซ (Alex Face) จัดตกแต่งบูทด้วยตัวการ์ตูนน่ารักสามตาชื่อ “มาร์ดี” และของพรีเมียม พร้อมมีโปรโมชั่นเอาใจคอนักอ่านมากมายภายในบูธ นอกจากหนังสือและของที่ระลึกสุดพิเศษแล้ว ยังมีกิจกรรมพบปะแจกลายเซ็นนักเขียนและเสวนาด้วย โดยในวันที่ 29 มี.ค. สุภัตรา ภูมิประภาส ผู้แปลหนังสือ The Fishing Fleet กองเรือหาคู่ และธีรศักดิ์ จิรรัตนไพโรจน์ ผู้แปลหนังสือ The Glass Palace มาแจกลายเซ็น ส่วนการเสวนาเป็นหัวข้อ “เปิดชีวิตบริติชราช” โดยสุภัตรา ภูมิประภาส เวลา 19.00 น. เวทีเอเทรียม
สำหรับงานสัปดาห์หนังสือในปี 2561 มีสำนักพิมพ์เข้าร่วมงานจำนวนมาก เป็นของไทยกว่า 407 แห่ง และจากต่างประเทศอีก 16 แห่ง รวมทั้งสิ้น 945 บูธ พร้อมนิทรรศการหลักอย่าง “อ่าน…อีกครั้ง” ที่นำเสนอให้เห็นถึงความสำคัญของหนังสือเล่มต่างๆในประวัติศาสตร์การอ่านของโลกและประเทศไทย ที่มีบทบาทเปลี่ยนแปลงคนและเปลี่ยนแปลงโลก โดยเน้นให้เห็นความสำคัญและความจำเป็นอย่างเร่งด่วนของประเทศไทย ในการสร้างวัฒนธรรมแสวงหาความรู้ โดยมีการอ่านเป็นกิจกรรมสำคัญ
