สรุป 5 เรื่องสำคัญที่ควรรู้ เกี่ยวกับโควิด-19 กลายพันธุ์ ตั้งแต่ต้นกำเนิดและสาเหตุการกลายพันธุ์ การเปลี่ยนโครงสร้างของไวรัส ความอันตราย และ วัคซีน
Sky News
ไม่ใช่การกลายพันธุ์ครั้งแรก ก่อนหน้านี้ การกลายพันธุ์เคยเกิดขึ้นแล้ว โดยเชื้อไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่ ที่ตรวจพบครั้งแรกในเมืองอู่ฮั่น ไม่ใช่ชนิดเดียวกับเชื้อที่กำลังระบาดในพื้นที่ต่าง ๆ ของโลก ทั้งนี้ เชื้อโรคก่อโควิด-19 กลายพันธุ์ที่ชื่อ D614G อุบัติขึ้นในยุโรปเมื่อเดือน ก.พ.ที่ผ่านมา กลายเป็นเชื้อชนิดหลักที่แพร่ระบาดไปทั่วโลก ขณะที่ เชื้อโควิด-19 กลายพันธุ์อีกชนิดที่ชื่อ A222V ได้แพร่ระบาดไปทั่วยุโรป และเชื่อมโยงกับผู้ติดเชื้อจากการไปพักร้อนที่ประเทศสเปน
ต้นกำเนิดและสาเหตุการกลายพันธุ์ โควิด-19 กลายพันธุ์ชนิดใหม่ ครั้งนี้ คาดว่าเกิดขึ้นในประเทศอังกฤษ ซึ่งกลายพันธุ์นี้ สามารถเพิ่มโอกาสการ “แพร่ระบาดได้อย่างรวดเร็ว” ทำให้หลายประเทศบนโลกต้องกลับมายกระดับการควบคุมโรคระบาดและมีการล็อกดาวน์ที่เข้มงวดขึ้นอย่างมาก รัฐบาลอังกฤษเปิดเผยว่า ปัจจุบัน (ธ.ค.63) ร้อยละ 60 ร้อยละ 28 ของผู้ติดโควิด-19 ในกรุงลอนดอน เป็นเชื้อกลายพันธุ์ชนิดใหม่ และสามารถแพร่เชื้อได้เร็วกว่าเดิมถึง 70 เปอร์เซ็นต์ โดยปัจจุบันยังไม่ทราบสาเหตุการกลายพันธุ์ที่แน่ชัด แต่คาดว่าการกลายพันธุ์เกิดขึ้นในคนไข้ที่มีระบบภูมิคุ้มกันอ่อนแอและไม่สามารถต่อสู้กับเชื้อไวรัสชนิดนี้ได้ จึงทำให้ร่างกายของคนไข้กลายเป็นแหล่งเพาะพันธุ์เชื้อไวรัสที่กลายพันธุ์
BBC
การเปลี่ยนแปลงโครงสร้างของไวรัส การกลายพันธุ์ครั้งนี้ เชื้อไวรัส มีการเปลี่ยนแปลงในส่วนของ “โปรตีนหนาม” (spike protein) ของเชื้อไวรัส การกลายพันธุ์ดังกล่าวเรียกว่า N501Y หมายถึงการเปลี่ยนแปลงในส่วนสำคัญส่วนใหญ่ของหนาม “ส่วนยึดจับกับตัวรับบนผิวเซลล์” (receptor-binding domain) ซึ่งนี่เป็นส่วนแรกที่หนามของไวรัสจะสัมผัสกับพื้นผิวเซลล์ในร่างกายมนุษย์ โดยสรุปคือ การเปลี่ยนแปลงที่ทำให้เชื้อไวรัสเข้าสู่ร่างกายมนุษย์ได้ง่ายขึ้นและทำให้เชื้อมีขีดความสามารถในการโจมตีเซลล์ของมนุษย์มากขึ้น
เชื้อกลายพันธุ์แล้วอันตรายขึ้นหรือไม่ ? ปัจจุบันยังไม่มีหลักฐานบ่งชี้ว่าโควิด-19 กลายพันธุ์ชนิดใหม่เป็นอันตรายต่อชีวิตมากขึ้น ยังอยู่ในขั้นทำการศึกษา อย่างไรก็ตาม การที่เชื้อสามารถแพร่ระบาดได้ง่ายขึ้นก็จะทำให้คนติดเชื้อเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว มีคนต้องเข้ารับการรักษาในโรงพยาบาลเพิ่มขึ้น ก็อาจทำให้มีผู้ที่ขาดโอกาสในการรักษามากขึ้น
วัคซีนจะยังใช้ได้ผลกับโควิด-19 ที่กลายพันธุ์ หรือไม่ ? ในปัจจุบัน วัคซีนโควิด-19 ยังสามารถให้ผลที่ดีได้ โดยวัคซีนชั้นนำ 3 ชนิดที่สากลมีอยู่ในขณะนี้ จะช่วยกระตุ้นให้ร่างกายมนุษย์ มีภูมิคุ้มกันต่อหนามไวรัสในปัจจุบัน โดยวัคซีนจะฝึกให้ระบบภูมิคุ้มกันโจมตี ส่วนต่าง ๆ ของไวรัส ดังนั้นแม้จะเกิดการเปลี่ยนแปลงหรือกลายพันธุ์ในส่วนของหนาม แต่วัคซีนก็ยังจะใช้ได้ผลอยู่ อย่างไรก็ตาม หากเกิดการกลายพันธุ์เพิ่มขึ้นอีก ไวรัสชนิดนี้มีแนวโน้มจะไปสู่การกลายพันธุ์ที่ทำให้วัคซีนไม่สามารถป้องกันการติดเชื้อได้ และปัจจุบันแนวโน้มนั้นได้เริ่มขึ้นแล้ว
MIT Review
ขอบคุณข้อมูล BBC
