สธ.เผยฉีดวัคซีนโควิด 5 วันรวม 17,697 ราย เกิดอาการไม่พึงประสงค์ 270 ราย คิดเป็น 1.5% น้อยกว่าทั่วโลกที่พบ 1 ใน 3 เผยอาการพยาบาลราชบุรี ย้ำหลังฉีดต้องงดสุรา 3 วัน

วันนี้ (5 มี.ค.) นพ.จักรรัฐ พิทยาวงศ์อานนท์ ผู้อำนวยการกิงระบาดวิทยา กรมควบคุมโรค (คร.) กระทรวงสาธารณสุข (สธ.) กล่าวถึงการฉีดวัคซีนโควิด 19 ว่า วันที่ 4 มี.ค. วันเดียวฉีดวัคซีนไป 4,233 ราย สะสมตั้งแต่วันที่ 28 ก.พ. – 4 มี ค. รวม 5 วัน ฉีดแล้ว 17,697 ราย แบ่งเป็น บุคลากรทางการแพทย์และสาธารณสุข รวมถึง อสม 15,981 ราย , เจ้าหน้าที่อื่นที่มีโอกาสสัมผัสผู้ป่วย 1,603 ราย , ผู้ที่มีโรคประจำตัว 22 ราย และประชาชนในพื้นที่เสี่ยง 91 ราย ทั้งนี้ จะทยอยฉีดต่อใน 13 จังหวัด โดยเน้นหนักจังหวัดพื้นที่เสี่ยงต่อการระบาดตอนนี้ เช่น สมุทรสาคร ปทุมธานี กทม. ปริมณฑล และตาก

นพ.จักรรัฐ กล่าวว่า ขณะนี้มีการฉีดวัคซีนใน รพ.รัฐและเอกชน 150 แห่งทั่วประเทศ คาดว่าจะฉีดมากขึ้นเพื่อให้ทันวัคซีนที่เข้ามาและล็อตใหม่ที่จะมาอีกเดือนหน้า สำหรับการเก็บข้อมูลอาการไม่พึงประสงค์หลังฉีดวัคซีนผ่านหมอพร้อม มีรายงานอาการไม่พึงประสงค์ 270 ราย คิดเป็น 1.5% ส่วนใหญ่มีอาการปวดบวมบริเวณที่ฉีด 24% คลื่นไส้ 15% เวียน ศีรษะ 13% และปวดกล้ามเนื้อ 8% ซึ่งถือเป็นอาการน้อย แต่อาการมากกว่านี้พบ 1.5%

นพ.จักรรัฐ กล่าวว่า กรณีบุคลากรทางการแพทย์ อายุ 28 ปี จ.สมุทรสาคร ที่ฉีดแล้วมีอาการไม่พึงประสงค์รุนแรง คณะผู้เชี่ยวชาญสรุปว่า เป็นอาการไม่พึงประสงค์ที่เกิดขึ้นหลังฉีดวัคซีน แต่อาการไม่รุนแรงมาก อาจเกี่ยวข้องกับวัคซีนหรือไม่เกี่ยวข้องก็ได้ แต่ไม่ใช่อาการแพ้ เพราะสัญญาณชีพ ความดันโลหิต อัตราการเต้นหัวใจปกติ ยังปฏิบัติงานตามปกติ

ส่วนมีการถ่ายเหลว อาจมีภาวะอาหารเป็นพิษ หรือท้องเสียร่วมอยู่ก่อนหรือเกิดพร้อมกัน ยังสรุป 100% ไม่ได้ เพราะเป็นข้อมูลจากการสอบถาม ต้องมีข้อมูลห้องปฏิบัติการ มาสนับสนุนด้วย ส่วนการแพ้ยาเพนิซิลลิน ไม่น่าเกี่ยวข้องกับอาการที่เกิดขึ้น การแพ้ยาเพนิซิลลินจึงไม่เป็นข้อห้ามในการรับวัคซีนซิโนแวค จึงฉีดเข็มที่สองต่อได้ ภายใต้การสังเกตอาการอย่างใกล้ชิด

ส่วนรายที่ 2 เบื้องต้นพบว่าเป็นพยาบาลที่ รพ.ราชบุรี อายุ 39 ปี ไม่มีประวัติแพ้อาหาร หรือแพ้ยามาก่อน หลังรับวัคซีนโควิดในช่วงที่เฝ้าสังเกตอาการพบว่า หน้ามืด คลื่นไส้ อาเจียน แน่นหน้าอกนิดหน่อย ผื่นขึ้นบริเวณใบหน้านิดหน่อย ปวดท้องบ้าง ความดันลดลงเล็กน้อย แพทย์ให้ยาแก้แพ้ และอะดรีนาลีนก็ทำให้อาการดีขึ้นทันที และกลับมาทำงานต่อ

อย่างไรก็ตาม มีการเก็บตัวอย่างซีรัมไปตรวจหาระดับเอนไซม์บางตัวว่าอาการที่พบในช่วง 30 นาทีแรกหลังรับวัคซีนเป็นปฏิกิริยาที่เกี่ยวข้องกับวัคซีนหรือไม่ ซึ่งจะนำรายละเอียดเข้าคณะกรรมการติดตามผลกระทบหลังได้รับวัคซีนพิจารณาโดยละเอียดอีก

ทั้งนี้ ผู้เชี่ยวชาญระบุว่า การรายงานอาการไม่พึงประสงค์หลังรับวัคซีน 1 , 3 , 7 และ 30 วัน ข้อมูลต่างประเทศพบว่า 1 ใน 3 ของผู้รับวัคซีนโควิดอาจพบ อาการข้างเคียงอย่างใดอย่างหนึ่ง เช่น ปวดบริเวณที่ฉีด ไข้ขึ้น คลื่นไส้บ้าง ซึ่งรายงานของไทยบังต่ำอยู่ที่ 1.5% ไม่พบอาการรุนแรงที่เกี่ยวข้องโดยตรง โดยสาเหตุของอาการไม่พึงประสงค์หลังรับวัคซีนมี 4 ข้อ

คือ 1.กลัวฉีดวัคซีน บางคนเวียนหัวเป็นลม 2.โรคหรืออาการอื่นๆ ร่วมด้วย เช่น อาหารเป็นพิษ หรือ ไข้หวัดไม่มากร่วมอยู่ พอฉีดไข้ขึ้นร่วมพอดี 3.ปฏิกิริยาของวัคซีน เช่น สารที่ผสมร่วมในวัคซีน บางคนอาจแพ้สารเกิดอาการข้างเคียงได้ แต่พบน้อยมาก 4. ข้อจำกัดจากการบริหารวัคซีน อาจทำให้เกิดอาการไม่พึงประสงค์ เช่น วัคซีนเย็นเกินไป ทำให้ปวดมากขึ้น และ 5. ไม่ทราบสาเหตุ มีการศึกษาค้นหาเพิ่มเติม

ส่วนการเตรียมความพร้อมก่อนฉีดวัคซีนโควิด คือ 1. สมควรฉีดแล้วหรือไม่ หากเป็นกลุ่มเหล่านี้ยังฉีดไม่ได้ คือ ตั้งครรภ์ , กำลังรักษาอาการป่วยรุนแรง เช่น ทำคีโมอยู่ การฉีดวัคซีนอาจทำให้อาการรุนแรงขึ้นได้ หรือมีอาการป่วยก่อนฉีดวัคซีน เช่น ไข้ขึ้น ท้องเสียรุนแรง โดยให้เลื่อนนัดฉีดไปก่อน 2.ตรวจสอบเคยแพ้วัคซีนหรือแพ้ยารุนแรงไหม ต้องแจ้งเพื่อตรวจสอบว่า มีผลกับการฉีดวัคซีนชนิดนั้นหรือไม่ ถ้าไม่มีฉีดได้ ถ้ามีต้องฉีดตัวอื่น 3. พักผ่อนให้เพียงพอ ไม่อดอาหารก่อนฉีด เพราะอาจทำให้เป็นลมและเป็นอาการไม่พึงประสงค์ได้ และ 4. ตรวจสอบว่าเป็นกลุ่มเป้าหมายที่ได้รับการลงทะเบียนฉีดวัคซีนหรือไม่

“โดยสรุปหากมีโรคประจำตัว แพ้ยาหรือวัคซีน ควรแจ้งแพทย์ให้ทราบก่อนฉีด ไม่ควรกินยาแก้ไข้แก้ปวดก่อนฉีดทำให้ไม่ทราบอาการที่เกิดขึ้นหลังฉีด เพราะจะไปกดภาวะการอักเสบได้ การตอบสนองต่อวัคซีน การรับประทานยาต้องแจ้งให้ทราบจะมีผลอะไรบ้าง สังเกตอาการข้างเคียง 30 นาทีที่ รพ. มีอาการต้องแจ้งทันที กลับถึงบ้าน ผื่นขึ้น ปวดบวมที่ฉีด ไข้ต่ำๆ หลังฉีดวัคซีน 2-3 ชั่วโมงแรก รีบโทรกลับมา รพ. หรือ 1669 ว่าเกิดอาการรุนแรงหรือไม่ รุนแรงต้องรีบมาทันที หลังรับ 3 วันโอกาสแพ้และผลข้างเคียงจากวัคซีนน้อยมาก ควรสังเกตจนครบ 30 วัน” นพ.จักรรัฐกล่าวและว่า หลังรับวัคซีนโควิดแล้วขอให้งดสุรา 3 วัน เพราะอาการข้างเคียงอาจบอกยากว่าเกิดจากวัคซีนหรือสุรา และอาจกดภูมิคุ้มกัน ทำให้ปฏิกิริยาการสร้างภูมิคุ้มกันของวัคซีนไม่ดี 100%

นพ.จักรรัฐกล่าวว่า ที่เรากังวลเกี่ยวกับการรับวัคซีน และจับตาอยู่คืออาการข้างเคียงรุนแรง เช่น ชัก กล้ามเนื้ออ่อนแรงปากเบี้ยว กล้ามเนื้อหัวใจอักเสบ กล้ามเนื้อไขสันหลังอักเสบ ซึ่งมีรายงานในต่างประเทศ แต่พบได้น้อย 1 ในล้านคน ประเทศไทยก็ไม่ประมาท มีการตั้งระบบเฝ้าระวังในรพ.ใหญ่ 15 แห่ง ในหลายจังหวัด โดยเฉพาะกทม. เพื่อรับให้คำปรึกษา และการส่งต่อ ซึ่งมีแพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านต่างๆ รวมทั้งผู้เชี่ยวชาญด้านระบบประสาทคอยดูแลด้วย

นพ.จักรรัฐกล่าวว่า ข้อมูลจากมหาวิทยาลัยในตุรกี พบว่า ประสิทธิภาพของซิโนแวคสูง 83.5% และใบกำกับยาที่ส่งมายัง อย. การฉีดเข็มที่ 1 และ 2 อาการไม่พึงประสงค์นั้น ถ้ามีอาการในเข็มที่ 1 การฉีดเข็มที่ 2 อาการจะลดลงไม่ค่อยมี เช่น ไข้ ปวด บวมแดง แต่อาการปวดกล้ามเนื้อ อ่อนแรง อาจพบได้ในเข็ม 2 ซึ่งถือเป็นอาการพบได้ตามปกติ

ติดตามข่าวสด

ข่าวเด่นประจำวัน