เมื่อวันที่ 13 พ.ค. นายปราโมทย์ เจริญศิลป์ นายกสมาคมชาวนาและเกษตรกรไทย กล่าวภายหลังการหารือร่วมกับพล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรีและรมว.กลาโหม ว่า นายกรัฐมนตรี ได้ทำหนังสือเพื่อขอนัดพบกับตัวแทนสมาคมเพื่อรับทราบสถานการณ์ปัจจุบันในภาคธุรกิจการเกษตร โดยเฉพาะในส่วนของชาวนาที่ขณะนี้ได้รับผลกระทบจากหลายด้านซึ่งทางสมาคมชาวนาและเกษตรกรไทยได้สรุปประเด็นพิจารณาจากกรรมการสมาคมประจำจังหวัดในวาระเร่งด่วนเพื่อเป็นข้อเสนอต่อนายกรัฐมนตรีดังต่อไปนี้
1. ปัญหาที่เดือดร้อนที่สุดของภาคธุรกิจเกษตรกรคือเกษตรกรไม่สามารถประกอบอาชีพได้ เนื่องจากภัยแล้งขาดแหล่งน้ำทำการเกษตรทำให้ว่างเว้นจากการทำนาและการทำพืชหลังนาหรือพืชใช้น้ำน้อยมาตั้งแต่ปีการเพาะปลูก 2562/63 ทำให้เกษตรกรขาดรายได้มีหนี้สินเพิ่มเพราะมีค่าครองชีพในครัวเรือน นำซ้ำยังได้รับผลกระทบจากวิกฤตโรคระบาดโควิด-19 และเห็นว่าการเยียวยาของภาครัฐเป็นไปด้วยความล่าช้า เพราะเกษตรกรที่ทำการเกษตรมาอย่างต่อเนื่องได้ขึ้นทะเบียนเกษตรกรไว้หมดแล้วคงเหลือเกษตรกรที่ตกหล่น จึงขอให้พิจารณาเป็นลำดับต่อไป และจากปัญหาภัยแล้วนอกจากจะส่งผลกระทบโดยตรงกับเกษตรกรก็ยังส่งผลต่อห่วงโซ่ตลาดข้าวภายในประเทศและการส่งออกทั้งระบบเนื่องจากความผิดเพี้ยนในช่วงระยะเวลาเพาะปลูกจะสร้างปัญหาในช่วงฤดูเก็บเกี่ยวเพราะเข้าเขตฤดูน้ำหลากอาจจะส่งผลกระทบต่อผลผลิตและสุดท้ายคนที่ได้รับผลกระทบตามมาคือประชาชนทั้งประเทศ เนื่องจากการขาดสภาพคล่องและแหล่งอาหารและส่งผลต่อเศรษฐกิจโดยรวมทั้งประเทศ
2. ข้อเสนอแนะที่ต้องการให้รัฐบาลช่วยเหลือในระยะสั้นสมาคมเห็นว่าเรื่องบริหารจัดการน้ำถึงแม้จะมียุทธศาสตร์บริหารจัดการทรัพยากรน้ำแห่งชาติ แต่ก็ยังไม่มีผลประจักษ์อย่างเป็นรูปธรรมถึงแม้จะมีการจัดสัดส่วนการใช้น้ำเพื่อการเกษตรแล้วก็ตามยังขาดความพร้อมในการทำแผนรับมือจากภัยธรรมชาติ โดยศึกษาได้จากผลกระทบที่แผลไปในวงกว้างในระยะที่ผ่านมาพบว่าส่วนใหญ่เกิดจากภัยธรรมชาติทั้งสิ้น ทางสมาคมจึงเสนอให้ภาครัฐดำเนินการเช่นการใช้ทรัพยากรน้ำอย่างมีประสิทธิภาพด้วยการเพิ่มงบประมาณสนับสนุนการขุดลอกคูคลองห้วยหนองบึงในที่สาธารณะประโยชน์เพื่อใช้เป็นแหล่งกักเก็บน้ำสำหรับใช้ในยามขาดแคลนและช่วยชะลอน้ำในฤดูน้ำหลากและการขุดเจาะบ่บาดาลเพื่อการเกษตรในระดับหมู่บ้านควบคู่ไปด้วยเพื่อเป็นการพักน้ำและเป็นแหล่งสำรองในการรักษาระดับน้ำต้นทุนรวมถึงเป็นแหล่งน้ำสำรองยามขาดแคนอีกทั้งส่งเสริมโครงการธนาคารน้ำใต้ดินเพื่อเติมน้ำสู่ใต้ดินเมื่อมีปริมาณน้ำที่มากเกินจำเป็นโดยการบริหารจัดการงบประมาณขอให้ขึ้นตรงกับสำนักนายกรัฐมนตรี
รวมทั้งจัดตั้งศูนย์ปฏิบัติการพิเศษเพื่อบริหารจัดการฝนหลวงให้มีการดำเนินงานเต็มประสิทธิภาพโดยสนับสนุนงบประมาณเพิ่มจำนวนเครื่องบินที่สามารถบรรจุสารทำปฏิกิริยากับสภาพอากาศมากกว่า 2 ตัน ซึ่งในเบื้องต้นให้พิจารณานำเครื่องบินของกองทัพอากาศเข้ามาช่วยเหลือและเพิ่มบุคลากรทางการบินโดยให้นักบินของกองทัพอากาศเข้าประจำการเพื่อศึกษาเรียนรู้อย่างจริงจังโดยให้สามารถใช้สนามบินพาณิชย์และเอกชนได้การปฎิบัติงานตลอด 24 ชม. เพื่อไม่ให้เสียโอกาสในสภาวะโอกาสที่เอื้ออำนวยและทำการบินทั้งพื้นที่เหนือเขื่อนและใต้เขื่อนเพื่อให้เกิดผลสัมฤทธิ์ในแต่ละภาคโดยใช้ลักษณะการบินเป็นฝูงแบบเกาะกลุ่มทั้งนี้ทางภาครัฐต้องพิจารณาถึงคุ้มระหว่างงบประมาณกับความเดือดร้อนของประชาชนเป็นหลัก
3. ข้อเสนอแนะที่ต้องการให้รัฐบาลช่วยเหลือในระยะยาวสมาคมต้องการให้ภาครัฐจะดตั้งกองทุนเพื่อเพื่อการเกษตรเป็นหลักประกันในความเสี่ยงและสร้างความมั่นคงในอาชีพเกษตรกรซึ่งเกษตรกรสามารถกู้ยืมเพื่อเป็นทุนหมุนเวียนได้ในอัตราดอกเบี้ยต่ำหรือเพื่อใช้เป็นทุนสำรองเมื่อภาคเกษตรประสบปัญหาในด้านต่างๆ และการจัดตั้งกองทุนสวัสดิการชาวนาเพื่อเป็นหลักประกันชีวิตให้กับเกษตรกรเหมือนหลักประกันสังคมมีสิทธิ์รักษาพยาบาลยามเจ็บป่วยบุตรหลานสามารถเบิกค่าเล่าเรียนได้มีบำนาญหลังการเสียชีวิตเป็นต้นโดยทั้งสองกองทุนให้ภาครัฐเป็นผู้ดูแลและสนับสนุนการจัดทำโครงการโดยอาศัยความสมัครใจของเกษตรกร
4. มาตรการที่ภาครัฐทำอยู่มาตรการใดดีอยู่แล้วและมาตรการใดที่น่าจะปรับให้ดีขึ้นสมาคมชาวนาและเกษตรกรไทยมีมติเห็นชอบในทุกโครงการที่ภาครัฐดำเนินการอยู่โดยเฉพาะโครงการประกันรายได้ให้กับเกษตรกรไทยถือเป็นโครงการที่ดีและเกิดความมั่นคงในอาชีพส่วนปัญหาต่างๆที่เกิดจากโครงการสมาคมจะได้หารือร่วมกับภาครัฐในการแก้ไขเป็นกรณีไป
อย่างไรก็ตาม สิ่งที่สมาคมเป็นกังวลคือเรื่องการบริหารจัดการคุณภาพข้าวซึ่งเป็นปัญหาสำคัญที่สุดในระบบธุรกิจห่วงโซ่ข้าวซึ่งกลุ่มที่ได้รับผลกระทบคือเกษตรกรเพราะเป็นห่วงโซ่แรก ซึ่งจากข้อเท็จจริงแล้วเกษตรกรมิอาจรวมการปลูกข้าวหลายสายพันธุ์ไว้ในแปลงเดียวกันได้ แต่เกิดจากผู้ประกอบการค้าข้าวเปลือกและผู้รวบรวมหรือผู้ที่เกี่ยวข้องกับการค้าข้าวเปลือก (พ่อค้าเถื่อน) ที่เป็นตัวแปรสำคัญในการรวบรวมข้าวส่งโรงสี ซึ่งโรงสีก็ยากที่จะตรวจสอบได้ทุกเมล็ด ดังนั้นสมาคมจึงขอเสนอให้ภาครัฐเร่งตรวจสอบการขึ้นทะเบียนผู้ประกอบการค้าข้าวเปลือกผู้รวบรวมหรือผู้เกี่ยวข้องกับการค้าข้าวเปลือกให้เป็นไปตามมาตรฐานหลักการของกระทรวงพาณิชย์ รวมถึงจัดให้มีการฝึกอบรมจรรยาบรรณปลุกจิตสำนึกให้อีกเห็นความสำคัญถึงผลกระทบระยะยาวในระบบการตลาดของประเทศมากกว่าการแสวงหาผลประโยชน์ส่วนตัวและขอให้หน่วยงานราชการแต่งตั้งคณะกรรมการสมาคมประจำจังหวัดต่างๆ เข้าร่วมตรวจสอบการรับซื้อข้าวจากเกษตรกรการตรวจสอบกิโลเครื่องชั่งน้ำหนักการวัดความชื้นและหลักเกณฑ์การกำหนดราคารับซื้อให้เป็นไปด้วยความโปร่งใสและเป็นธรรมตามที่เกษตรกรและเจ้าหน้าที่รัฐร้องขอ
“รู้สึกดีใจที่นายกฯ ทำหนังสือมาด้วยตัวเองเพื่อขอนัดพบและหารือกับชาวนาโดยตรงเพื่อจะได้นำปัญหาไปแก้ไขได้ถูกจุด ซึ่งที่ผ่านมา ชาวนาพยายามแก้ไขปัญหาและช่วยเหลือตัวเองมาโดยตลอดแต่ในเวลาที่เกิดการระบาดของไวรัสโควิด-19 และภัยแล้ง ทำให้ชาวนาประสบปัญหาความเดือดร้อนจนต้องขอให้ภาครัฐเข้ามาช่วยเหลือตนเองก็หวังว่าปัญหาต่างๆ ที่สมาคมรวบรวมเสนอไปจะได้รับการแก้ไขซึ่งนายกฯ ก็รับปากว่าจะนำไปพิจารณาดำเนินการให้ในทุกประเด็น” นายปราโมทย์ กล่าว
