สมาคมผู้ส่งออกข้าวไทย เผยส่งออกข้าวครึ่งปีแรกติดลบ 32% พร้อมปรับลดเป้าส่งออกข้าวทั้งปีเหลือ 6.5 ล้านตัน ต่ำสุดในรอบ 20 ปีนับจากปี’43 จับตาจีนเขี่ยไทยหลุดท็อปทรีผู้ส่งออกข้าวโลก
จับตาจีนเขี่ยไทย! – นายเจริญ เหล่าธรรมทัศน์ นายกสมาคมผู้ส่งออกข้าวไทย เปิดเผยสถานการณ์การส่งออกข้าวไทยครึ่งปีแรก ของปี 2563 ว่า ไทยส่งออกข้าวไปแล้วปริมาณ 3.14 ล้านตัน ลดลง 32% เมื่อเทียบกับช่วงเดียวกันของปีก่อน มีมูลค่า 2,200 ล้านเหรียญสหรัฐ ลดลง 12% ส่งผลให้การส่งออกของไทยตกเป็นอันดับ 3 ของโลก รองมาจากอินเดีย และเวียดนาม ตามลำดับ สาเหตุที่การส่งออกลดลงเป็นผลมาจากปัญหาภัยแล้งทำให้ผลผลิตข้าวลดลง, การแพร่ระบาดของโรคโควิด-19 ที่กระทบต่อกำลังซื้อผู้บริโภคลดลง และค่าเงินบาทแข็งค่ากว่าประเทศคู่แข่ง ส่งผลกระทบต่อความสามารถในการแข่งขัน ประกอบกับพันธุ์ข้าวไทยในปัจจุบันไม่เป็นที่นิยมของผู้บริโภค จึงส่งผลให้ประเทศผู้ซื้อรายสำคัญอย่างฟิลิปปินส์ และมาเลเซีย หันไปซื้อข้าวจากเวียดนามเพิ่มขึ้นโดยเฉพาะข้าวพันธุ์พื้นนุ่ม ซึ่งเป็นที่ต้องการของตลาด
นอกจากนี้ ยังพบว่าจีนกำลังจะเป็นประเทศผู้ส่งออกข้าวรายสำคัญแข่งกับไทย เพราะขณะนี้จีนสามารถพัฒนาพันธุ์ข้าวได้หลากหลาย เพิ่มผลิตต่อไร่สูงขึ้น และส่งออกได้สูงขึ้นๆ ทุกปี จนสามารถแย่งตลาดข้าวของไทยในตลาดอาฟริกาใต้ไปแล้วบางส่วน เพราะราคาข้าวต่ำกว่าของไทย โดยข้าวขาวจีนขายเพียง 310-320 เหรียญต่อตัน ดังนั้นหากข้าวไทยไม่ถูกพัฒนาสายพันธุ์ให้เป็นที่ต้องการของตลาด ผลผลิตต่อไร่ที่ต่ำ ค่าแรงยังสูง ทำให้ต้นทุนสูงกว่าคู่แข่ง ก็จะทำให้การส่งออกข้าวไทยลดลงเรื่อยๆ และอาจไม่ติดหนึ่งในสามของประเทศผู้ส่งออก
“การแข่งขันการส่งออกข้าวในตลาดโลกประเทศไทยจะลำบากมาขึ้นมีคู่แข่ง โดยเฉพาะจีน ซึ่งมีสต๊อกกว่า 117 ล้านตัน ซึ่งคาดว่าจีนจะเร่งระบายออก ส่วนผลผลิตอินเดียคาดว่าจะอยู่ที่ 115 ล้านตัน ซึ่งล้วนเป็นปัจจัยเสี่ยง และยิ่งพบว่าปัจจุบันส่วนแบ่งตลาดไทยลดลงจากพฤติกรรมการบริโภคนิยมข้าวนุ่มมากขึ้น ซึ่งเวียดนามส่งออกข้าวนุ่มไปในตลาดเป็นจำนวนมาก”นายเจริญกล่าว
ดังนั้น ทางสมาคมฯ จึงปรับคาดการณ์ปริมาณส่งออกข้าวปี 2563 ลงจากเดิม 7.5 ล้านตัน เป็น 6.5 ล้านตัน มูลค่าประมาณ 4,200 ล้านเหรียญสหรัฐ ซึ่งเป็นเป้าหมายที่ต่ำสุดในรอบ 20 ปีนับตั้งแต่ปี 2543 ที่มีการส่งออกข้าวปริมาณ 6.148 ล้านตัน แต่อย่างไรก็ตาม คาดหวังว่าทีมเศรษฐกิจชุดใหม่ที่จะเข้ามาบริหารประเทศจะดูแลเรื่องนโยบายเศรษฐกิจ การส่งออก โดยเฉพาะตลาดข้าว รวมไปถึงการดูแลค่าเงินเพื่อให้เอกชนสามารถแข่งขันได้
นายกสมาคมผู้ส่งออกข้าวไทย กล่าวเพิ่มเติมว่า ขณะนี้ สมาคมอยู่ระหว่างการพัฒนายุทธศาสตร์ข้าวไทยร่วมกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง เพื่อเป็นการวางยุทธศาสตร์ 10 ปีโดยยังให้ความสำคัญในเรื่องของการพัฒนาพัฒนาพันธุ์ข้าว โดยเฉพาะข้าวขาวพื้นนุ่ม ซึ่งกำลังเป็นที่ต้องการในตลาด พร้อมกันนี้ยังต้องการให้หน่วยงานรัฐเร่งกระตุ้นการขึ้นทะเบียนพันธุ์ข้างเพื่อนำมาใช้ในการแข่งขันในตลาด
ส่วนสถานการณ์การค้าข้าวโลก คาดการณ์จะมีผลผลิตข้าวรวม 495 ล้านตัน มีการบริโภคข้าว 490 ล้านตัน มีการค้าข้าว 42 ล้านตัน ขณะที่สต๊อกข้าวโลกอยู่ที่ 181 ล้านตัน
