PARASITE และ JOKER : รายได้และรางวัล
คอลัมน์ หนังเด่น
โดย….กฤษฎา
PARASITE และ JOKER – ถ้าหาก “รายได้” เป็นสิ่งแสดงถึงความชื่นชอบของคนดูระดับมวลมหาชน “รางวัล” ก็เป็นหนึ่งในหลักฐานที่รับรองคุณภาพของหนัง
ในกรณีทั่วไป หนังดีมีคุณภาพระดับได้รางวัล อาจไม่ประสบความสำเร็จด้านรายได้ ในขณะที่หนังที่ทำรายได้มหาศาลก็มักไม่ได้รางวัลสำคัญ (เช่น หนังยอดเยี่ยม หรือ ผู้กำกับฯ ยอดเยี่ยม)
แต่ในกรณีที่เป็นข้อยกเว้น หนังบางเรื่องทำรายได้ดีและได้รางวัลมากมาย ซึ่งในปีนี้หนังที่เป็นข้อยกเว้นมีอย่างน้อย 2 เรื่อง นั่นคือ Parasite และ Joker
Parasite ทำรายได้ 73 ล้านดอลลาร์ ที่เกาหลีใต้ กับอีกราว 25 ล้านดอลลาร์ ที่อเมริกา โดยเฉพาะที่สหรัฐอเมริกานั้น หนังครองตำแหน่งหนังต่างประเทศที่ทำรายได้สูงสุด และเมื่อรวมรายได้ในตลาดอื่น Parasite ทำรายได้รวม 131 ล้านดอลลาร์
ในด้านรางวัล หนังเริ่มต้นด้วยปาล์มทองคำที่เทศกาลหนังเมืองคานส์เมื่อปีที่แล้ว จากนั้นทางคณะผู้สร้างก็เดินสายไปรับรางวัลจากหลายสถาบัน รางวัลของสถาบันใหญ่ล่าสุดคือ รางวัลลูกโลกทองคำหนังภาษาต่างประเทศยอดเยี่ยม
และเป็นไปได้อย่างมากที่จะได้รางวัลออสการ์ด้วย
หนังได้เข้าชิงออสการ์ 6 สาขา ได้แก่ หนังยอดเยี่ยม ผู้กำกับฯ บทฯ ดั้งเดิม ตัดต่อ ออกแบบงานสร้าง และหนังนานาชาติ (เดิมเป็นหนังภาษาต่างประเทศ)
ส่วน Joker ก็เช่นกัน เพียงแต่ด้วยขนาดคนดูที่ใหญ่กว่า และการจัดจำหน่ายที่กว้างกว่า ตัวเลขรายได้จึงสูงระดับที่มากกว่า Parasite เป็น 10 เท่า
Joker ทำรายได้ 334 ล้านดอลลาร์ที่อเมริกา และทำ รายได้รวมทั่วโลกมากกว่า 1,000 ล้านดอลลาร์ เมื่อนำ ต้นทุนสร้าง (ไม่เกิน 70 ล้าน) มาเทียบกับรายได้ Joker จึงเป็น 1 ในหนังที่ทำกำไรมากที่สุด
ในด้านรางวัล Joker ได้รางวัลสิงโตทองคำที่เทศกาลหนังเวนิซ เมื่อปีที่แล้ว ได้รับการพิจารณาคัดเลือกเป็น 1 ใน 10 หนังแห่งปี โดยสถาบันภาพยนตร์อเมริกัน ในส่วนของผู้แสดงนำ คือ วาคิน ฟีนิกซ์ ก็เพิ่งได้ลูกโลกทองคำ ผู้แสดงนำชาย (สาขาดราม่า)
Joker ได้เข้าชิงออสการ์ถึง 11 สาขา ได้แก่ หนังยอดเยี่ยม ผู้กำกับฯ บท ดัดแปลง ตัดต่อ ผสมเสียง ตัดต่อเสียง ดนตรีประกอบ แต่งหน้าและทำผม กำกับภาพ ออกแบบเครื่องแต่งกาย และผู้แสดงนำชาย
เป็นที่น่าสังเกตว่าหนังได้เข้าชิงทั้งสาขาการแสดงและสาขาเทคนิคเฉพาะทาง (เสียง) ซึ่งเกิดขึ้นน้อยครั้งมาก
อีกประเด็นที่อยากชี้ให้เห็นก็คือ รางวัลถูกนำมาใช้เป็นส่วนหนึ่งของกลยุทธ์การฉาย ซึ่งรวมถึงตลาดในไทยด้วย
เท่าที่สังเกตพบว่าในอเมริกานั้น หนังที่ได้รางวัลหรือเข้าชิงรางวัลบางเรื่องอาจคงฉายอยู่ และรางวัลก็ถูกใช้เพื่อการประชาสัมพันธ์อย่างเต็มที่
สำหรับตลาดหนังในไทยเริ่มปรากฏแนวโน้มที่หนังหลายเรื่องถูกนำกลับมาฉายใหม่อีกครั้ง ในช่วงการประกาศผลรางวัล
อย่างในปีนี้ พบว่าสัปดาห์ที่ผ่านมามีหนังหลายเรื่องถูกนำกลับมาฉายใหม่อีกครั้ง ซึ่งก็รวมถึง Parasite และ Joker ด้วย
ในแง่การตลาด นับเป็นวิธีการหนึ่งซึ่งจะทำรายได้เพิ่ม ในแง่ของคนดู ทำให้มีโอกาสได้ดูหนังที่ดี ทั้งกรณีที่พลาดในครั้งแรก และคนที่อยากดูซ้ำ