“วสวัณณ์ รองเดช”
กลางฤดูฝน รู้กันว่าเป็นเวลาที่ดอกกระเจียวแห่งอำเภอเทพสถิต จังหวัดชัยภูมิ จะเบ่งบานเต็มทุ่ง กลายเป็นทุ่งสีชมพูกว้างไกล
ดอกกระเจียวป่าที่ขึ้นอยู่เต็มทุ่งดอกกระเจียว ในเวลานี้เป็นพันธุ์ประจำถิ่น สีชมพูสวยหวาน บานอยู่ราว 1 เดือนกว่าก็โรยราจากไป ทิ้งเหง้าหรือหัวให้นอนนิ่งๆ ใต้ดินให้ผืนดิน อันอบอุ่นและความชุ่มชื้นของฤดูฝนโอบอุ้มดูแลจนกว่าจะถึงฤดูเบ่งบานอีกครั้งในปี ต่อไป
จะหาที่เที่ยวเท่ๆ เก๋ๆ ให้ถูกฤดูกาลนั้นเป็นเรื่องน่าสนุก ต้นฤดูฝนนี้ หากคิดจะไปเดินป่าธรรมชาติที่ไม่โหดเกินไปก็คงต้องนึกถึงทุ่งดอกไม้สีชมพูแสนสวย ที่เทพสถิต ชัยภูมิอันลือเลื่อง คนพื้นที่เขาบอกว่าช่วงเวลาที่ดีที่สุดก็คือช่วงเข้าพรรษานี่เอง
ดอกกระเจียวในป่าธรรมชาติที่เทพสถิตนั้นเป็นพันธุ์พื้นเมืองประจำถิ่น สีชมพู มีความพยายามที่จะขยายและรักษาพันธุ์ดั้งเดิมเอาไว้ให้อยู่คู่ป่าคู่ชุมชน ในขณะที่พื้นที่ข้างนอกมีการพัฒนาสายพันธุ์หลากหลายเพิ่มมากขึ้นเรื่อยๆ การที่พืชพรรณท้องถิ่นได้อยู่ประจำถิ่นเป็นการรักษาสายพันธุ์ดั้งเดิมไว้ได้ดีที่สุด เป็นแนวคิดของทางอุทยานแห่งชาติป่าหินงาม และโรงเรียนบ้านหนองใหญ่ ซึ่งเป็นพันธมิตรของอุทยานในการอนุรักษ์พันธุ์ดอกกระเจียว
โรงเรียนบ้านหนองใหญ่อยู่ใกล้อุทยานแห่งชาติป่าหินงามนิดเดียว นักเรียนก็ล้วนเป็นลูกหลานเจ้าหน้าที่ รู้จักคุ้นเคยพื้นที่มาแต่เล็กแต่น้อย เด็กๆ โรงเรียนบ้านหนองใหญ่จึงรู้จักสนิทชิดเชื้อกับทุ่งกระเจียวมากกว่าเด็กที่ไหนๆ
แถมนักเรียนและครูโรงเรียนบ้านหนองใหญ่ยังเป็นเบื้องหลังการช่วยขยายพันธุ์กระเจียวพื้นถิ่นในโครงการกระเจียวคืนทุ่งต่อเนื่องกันมาหลายปี เรียกได้ว่าเบื้องหลังความงามของทุ่งกระเจียวแห่งนี้มีเด็กๆ ร่วมสร้างเสริมในส่วนที่หายไปตามปรากฏการณ์ธรรมชาติในแต่ละปี
กระเจียวพื้นบ้าน โดยเฉพาะพันธุ์ปทุมมานั้นเป็นเอกลักษณ์ของท้องถิ่นเทพสถิต จังหวัดชัยภูมิ คุณครูโรงเรียนบ้านหนองใหญ่จึงจัดทำหลักสูตรท้องถิ่น สร้างนวัตกรรมแหล่งเรียนรู้สู่การอนุรักษ์กระเจียว มีการเรียนรู้เรื่องกระเจียวในทุกระดับชั้น
ด.ช.อรรทรพล บุญกล้า หรือ ออโต้ และ อ๊อฟ ด.ช.ภาคิน โพโต บอกว่า “ครูสอนให้ขยายพันธุ์โดยการแยกเหง้าหรือหัวก่อนปิดเทอม แต่ถ้าเข้าฤดูฝนแล้วเราขยายพันธุ์ด้วยการแยกหน่อหรือต้นอ่อนครับ อีกหน่อยก็ออกดอก”
ส่วน ด.ช.สายฟ้า กกกลาง เข้าทุ่งกระเจียวบ่อยครั้ง เห็นท้องทุ่งทั้งในเวลาที่เป็นเพียงทุ่งหญ้าเพ็ก และในเวลาที่ดอกสีชมพูบานเต็มทุ่ง เห็นทั้งการเกิดการดับของดอกกระเจียวในแต่ละฤดูกาล เด็กน้อยสังเกตว่า “ดอกกระเจียวขึ้นอยู่ด้วยกันกับหญ้าเพ็กครับ ไม่มีหญ้าเพ็กก็ไม่มีดอกกระเจียว เวลาย้ายต้นกระเจียวไปปลูกในที่อื่น ดอกกระเจียวก็ไม่รอด”
นอกจากนี้ สายฟ้าและเพื่อนๆ ยังสามารถแนะนำนักท่องเที่ยวในการเที่ยวชมทุ่งกระเจียวได้ด้วย ในขณะเดียวกันก็เป็นจิตอาสาเก็บขยะในบริเวณอุทยานแห่งชาติป่าหินงามในวันหยุด
กิจกรรมการเรียนรู้เรื่องกระเจียวที่หลากหลายช่วยให้เด็กๆ รู้จักเข้าใจทรัพยากรท้องถิ่น มองเห็นความงามและคุณค่าที่ชุมชนมี ค่อยๆ เกิดเป็นความภาคภูมิใจและรักท้องถิ่นยิ่งขึ้น จะว่าไปคงไม่มีเด็กๆ ที่ไหนรู้จักดอกกระเจียวดีเท่าเด็กๆ โรงเรียนบ้านหนองใหญ่ อีกแล้ว
ติดตามชมภารกิจของต้นกล้าหัวใจสีชมพู เด็กๆ บ้านหนองใหญ่แห่งเทพสถิต ชัยภูมิ และความงามของทุ่งสีชมพูแบบเต็มอิ่ม ในรายการทุ่งแสงตะวัน ตอน ต้นกล้าสีชมพู วันเสาร์ที่ 28 กรกฎาคม 2561 เช้าๆ 06.25 น. ทางช่อง 3 และช่อง 33
