ขันทองพยาบาท : อาทิตย์ละต้น

ขันทองพยาบาท – ชื่อวิทยาศาสตร์ Suregada multiflorum (A.Juss.) Baill. ชื่อเรียกอื่น ป่าช้าหมอก ยางปลอก ดูกไทร ทองพันชั่ง ขัณฑสกร ช้องรำพัน สลอดน้ำ ตะขบนก เป็นไม้ต้นขนาดเล็ก สูง 3-7 เมตร กิ่งก้านอ่อน ใบเดี่ยวเรียงสลับ

รูปขอบขนานแกมรูปหอก กว้าง 3-8 ซ.ม. ยาว 9-22 ซ.ม. เนื้อใบหนาเป็นมัน ก้านใบยาว 2-5 ม.ม. ดอกสีเขียวอมเหลืองอ่อน ออกเป็น ช่อสั้นๆ ตรงซอกใบ กลิ่นหอม ดอกแยกเพศ ไม่มีกลีบดอก

ก้านดอกยาว 5 ม.ม. กลีบรองดอกมี 5 กลีบ ผลค่อนข้างกลม ผิวเกลี้ยง ขนาด 2 ซ.ม. ผลอ่อนสีเขียว เมื่อสุกสีเหลือง แตกตามพู เมล็ดค่อนข้างกลม ขนาด 7-8 ม.ม.

พบในแถบอินเดีย เขตเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ พม่า อินโดจีน คาบสมุทรมลายู ประเทศไทยพบทั่วไปในป่าผลัดใบ ป่าเบญจพรรณหรือป่าดิบที่ระดับความสูงไม่เกิน 600 เมตร ออกดอกช่วงเดือนมี.ค.-พ.ค. ติดผลเดือนเม.ย.-มิ.ย.

สรรพคุณ เนื้อไม้มีพิษทำให้เมา ใช้เป็นยาเบื่อ เปลือกต้นพอกหรือตำคั้นน้ำทาใช้รักษาโรคผิวหนัง กลากและเกลื้อน ผดผื่นคัน ราก ต้มดื่มแก้ไข้