เหรียญกษาปณ์ที่ระลึกช้างไทย

พิพิธภัณฑ์เหรียญกษาปณานุรักษ์

เหรียญกษาปณ์ที่ระลึกช้างไทย – หากมีโอกาสมาเยือนย่านเกาะรัตนโกสินทร์ ไม่ควรพลาดเยี่ยมชม “พิพิธภัณฑ์เหรียญกษาปณานุรักษ์” ตั้งอยู่บนถนนจักรพงษ์ ใกล้วัดชนะสงคราม แหล่งเรียนรู้เฉพาะด้านเกี่ยวกับเหรียญกษาปณ์และเงินตราสำหรับผู้ที่สนใจ นักสะสม และประชาชนทั่วไป ได้รับพระมหากรุณาธิคุณจากพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว และสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินี เสด็จพระราชดำเนินทรงเปิดพิพิธภัณฑ์เหรียญกษาปณานุรักษ์อย่างเป็นทางการเมื่อวันที่ 15 ตุลาคม 2562

เหรียญที่ระลึกพระราชพิธีบรมราชาภิเษก ร.10

นางวรนุช ภู่อิ่ม ที่ปรึกษาด้านการบริหารเหรียญกษาปณ์และทรัพย์สินมีค่า กล่าวว่า กรมธนารักษ์ปรับปรุงอาคารสำนักบริหารเงินตรา ภูมิทัศน์ภายนอกและระบบต่างๆ ให้เป็นพิพิธ ภัณฑ์ที่สวยงาม นำเทคโนโลยีที่ทันสมัยมาใช้ประกอบการ จัดแสดง ภายใต้แนวความคิด “วิถีแห่งเงินตรา สินล้ำค่าของแผ่นดิน”

พร้อมเป็นแหล่งเรียนรู้ด้านประวัติศาสตร์ เศรษฐกิจ และสังคมของประเทศ จัดแสดงเงินตราโบราณ เหรียญกษาปณ์ เหรียญที่ระลึก เงินตราต่างประเทศ และเผยแพร่ภารกิจของกรมธนารักษ์ด้านการผลิตเหรียญกษาปณ์ การอนุรักษ์เงินตราโบราณ นอกจากนี้ยังเป็นพื้นที่สร้างสรรค์สำหรับนักสะสมเหรียญและผู้สนใจทั่วไป ตลอดจนการจัดนิทรรศการและกิจกรรมที่เกี่ยวกับเหรียญกษาปณ์

เหรียญเสด็จนิวัตพระนคร

ภายในพิพิธภัณฑ์เหรียญกษาปณานุรักษ์ จัดแสดงนิทรรศการถาวร และนิทรรศการชั่วคราว โดยมีจุดเด่น ดังนี้

วรนุช

ชั้น 1 นิทรรศการถาวร “ห้องปฐมบทแห่งเงินตรา” จัดแสดงเรื่องราวความเป็นมาของเงินตรา จุดเริ่มต้นการนำสิ่งของมาแลกเปลี่ยนกันตั้งแต่ยุคก่อนประวัติศาสตร์ ก่อนแปรเปลี่ยนสู่การใช้สื่อกลางและปรับวัสดุของสื่อกลางเป็นโลหะ เพื่อความสะดวกและคงทนต่อการใช้จ่าย เรื่องราวทั้งหมดบอกเล่าผ่านแอนิเมชั่น 4 มิติที่ฉายบนผนังถ้ำ ด้วยมุมมอง 360 องศา มีทั้งการสั่นสะเทือนของพื้นถ้ำ มีลม มีกองไฟจำลอง และกลิ่นเครื่องเทศ

ห้องวัฒนากษาปณ์ไทย

เมื่อเดินออกจากห้องแรก จะพบกับ “ห้องเส้นทางวิวัฒนาการเงินตรา” จัดแสดงวิวัฒนาการของสื่อกลางในการแลกเปลี่ยนตามแต่ละพื้นที่ เช่น หนังสัตว์ ใบชา เกลือแท่ง เมล็ดโกโก้ และเงินตรารูปสัตว์ต่างๆ เช่น จระเข้ ปลา ไก่ นก นอกจากนี้ยังมีนิทรรศการชั่วคราว ได้แก่ นิทรรศการเรื่องเงินตรารัตนโกสินทร์ และนิทรรศการสืบราชย์ สานพระราชปณิธาน ให้ชม

แอนิเมชั่น 4D ฉายบนผนังถ้ำ

ชั้น 2 นิทรรศการถาวร “ห้องนานาอาณาจักรเหรียญ” จัดแสดงเหรียญโบราณที่ใช้ในชุมชนแรกเริ่มที่ปรากฏในพื้นที่ประเทศไทยหรือดินแดนสุวรรณภูมิ จัดแสดงเหรียญอาณาจักรฟูนัน ทวารวดี ลพบุรี และศรีวิชัย ผ่านการฉายโปรเจ็กเตอร์และเทคโนโลยี 4D

ถัดมาเป็น “ห้องเริ่มต้นอาณาจักรไทย” นำเสนอเรื่องราวการใช้เงินตราในสมัยสุโขทัยและอยุธยา เล่าเรื่องราวการใช้เงินพดด้วงในแต่ละสมัยผ่านการจำลองบรรยากาศตลาดการค้าโบราณ จัดแสดงเงินพดด้วง ตราสัญลักษณ์บนเงินพดด้วงในสมัยสุโขทัยจนถึงรัตนโกสินทร์ตอนต้น รวมถึงเงินตราร่วมสมัยในอาณาจักรล้านนา ล้านช้าง และเงินตราทางภาคใต้ โดยมีเหรียญที่เป็นไฮไลต์ เช่น พดด้วงทองคำตราพระมหามงกุฎ-พระแสงจักร, เหรียญกษาปณ์ทองคำ ทศ พิศ พัดดึงส์

เหรียญที่ตั้ง 7 สิ่งมหัศจรรย์โลก

ต่อด้วย “ห้องกษาปณ์รัตนโกสินทร์” จัดแสดงเงินตราที่ผลิตขึ้นตั้งแต่สมัยรัชกาลที่ 4 จนถึงรัชกาลที่ 9 นำเสนอความเฟื่องฟูทางการค้าและระบบเงินตราที่นำไปสู่ความเป็นอารยะแห่งประเทศสยาม เป็นการเปลี่ยนผ่านจากเงินพดด้วงสู่เหรียญกษาปณ์ที่แสดงให้เห็นถึงวิวัฒนาการของนวัตกรรมการผลิตเหรียญของไทยจากอดีตจนถึงปัจจุบัน โดยมีเหรียญที่เป็นไฮไลต์ เช่น เหรียญกษาปณ์ที่ระลึกพระมหามงกุฎ-กรุงสยาม หรือ “เหรียญแต้เม้ง”, เหรียญเงิน ตราพระบรมรูป-ตราแผ่นดิน, พดด้วงตราพระแสงจักร-จุลมงกุฎ-ช่อรำเพย

อีกหนึ่งไฮไลต์คือ “ห้องเหรียญนานาชาติ” จัดแสดงเหรียญกษาปณ์หมุนเวียน เหรียญกษาปณ์ที่ระลึก และเหรียญที่ระลึกประเทศต่างๆ ทั่วโลก โดยมีจอทัชสกรีนทรงกลมขนาดใหญ่รวบรวมข้อมูลเกี่ยวกับเงินตราที่ใช้ในแต่ละประเทศ

เหรียญ DNA เสือชีตาห์

เหรียญที่หาชมยาก เช่น เหรียญกษาปณ์ที่ระลึก Elements of Life: Cheetah DNA Coin ครั้งแรกของโลกที่สกัด DNA ของเสือชีตาห์ สาธารณรัฐคองโก มาไว้ในหลอดแก้วขนาดเล็กบนหน้าเหรียญ, เหรียญกษาปณ์ที่ระลึก Chondrite Impact-Meteorite NWA 4037 สร้างเป็นที่ระลึกในเหตุการณ์อุกกาบาต NWA 4037 ตกลงมาเมื่อพ.ศ.2548 ทางตะวันตกเฉียงเหนือของแอฟริกา

มีการฝังชิ้นส่วนของอุกกาบาตลงบนเหรียญและออกแบบให้มีลักษณะเว้า และเหรียญกษาปณ์ที่ระลึก Seven New Wonders of the World เหรียญกษาปณ์ทรงกลม ผลิตโดยโรงกษาปณ์โปแลนด์ ประดับด้วยคริสตัลสวารอฟสกี้จำนวน 7 เม็ด แสดงตำแหน่งที่ตั้ง 7 สิ่งมหัศจรรย์ของโลก นอกจากนี้ยังมีห้องเหรียญกับสังคมไทย ห้องรู้รอบเหรียญ และห้องร้อยเรียงเรื่องเงินตรา

ชั้น 3 นิทรรศการถาวร พบกับ “ห้องวัฒนากษาปณ์ไทย” จัดแสดงเหรียญที่สร้างขึ้นในสมัยพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร รัชกาลที่ 9 ที่กรมธนารักษ์จัดสร้างขึ้นในวาระโอกาสต่างๆ ถือเป็นยุคทองของเหรียญไทย มีการผลิตเหรียญรวม 208 วาระ มากที่สุดในประวัติศาสตร์การผลิตเหรียญของประเทศไทย ไม่ว่าจะเป็นเหรียญกษาปณ์หมุนเวียน เหรียญกษาปณ์ที่ระลึก เหรียญที่ระลึก และเหรียญที่ระลึกประดับแพรแถบ โดยมีเหรียญที่เป็นไฮไลต์ เช่น เหรียญกษาปณ์ที่ระลึกเสด็จนิวัตพระนคร ซึ่งเป็นเหรียญกษาปณ์ที่ระลึกเหรียญแรกแห่งสมัยรัชกาลที่ 9 และเหรียญกษาปณ์ที่ระลึกช้างไทย

พดด้วงตราพระแสงจักร-จุลมงกุฎ-ช่อรำเพย

พิพิธภัณฑ์เหรียญกษาปณานุรักษ์ เปิดบริการวันอังคาร-วันศุกร์ เวลา 08.30-16.30 น. วันเสาร์-อาทิตย์ และวันหยุดนักขัตฤกษ์ เวลา 10.00-18.00 น. (ปิดบริการทุกวันจันทร์ ช่วงเทศกาลปีใหม่ และเทศกาลสงกรานต์) ประชาชนทั้งชาวไทยและชาวต่างชาติเข้าชมฟรี สอบถามข้อมูลเพิ่มเติม โทรศัพท์ 0-2282-0818 เว็บไซต์ http://emuseum.treasury.go.th เฟซบุ๊ก coinmuseumthailand