อร่อยทรงกลม – “ส้มสวนนี้อร่อย มีวิตามินซีเยอะ…”

เด็กๆ ส่งเสียงเจื้อยแจ้วในสวนส้มอินทรีย์ มือน้อยค่อยๆ ยื่นคว้าเก็บส้มผลสุกจากต้นจนสุดแขนเอื้อม ตัวเอียง ทำเอาเรือโคลงเคลง แต่เด็กๆ ทรงตัวเก่งเพราะคุ้นเคยกับการล่องเรือเก็บส้มตั้งแต่จำความได้จึงไม่กลัวตกน้ำ กลับหยอกเย้าแกล้งทำเรือโคลงอย่างสนุกสนานร่าเริง

น้องน้ำว้า

สวนส้มแห่งนี้อยู่ที่คลอง 13 ตำบลหนองสามวัง อำเภอหนองเสือ จังหวัดปทุมธานี สวนส้มอินทรีย์ย่านทุ่งรังสิต บุกเบิกโดยนายกิตติวัฒน์-นางกัลย์ทิพา วสุรัฐเดชาพงศ์ หรือ ลุงตี๋กับป้าแป้นของหลานๆ เกษตรกรผู้เปลี่ยนวิถีการเกษตรแบบเคมีทุกตารางนิ้วมาเป็นเกษตรอินทรีย์

เมื่อครั้งหนึ่งสารเคมีเคยสร้างหนี้สินก้อนใหญ่ให้ครอบครัว ผลผลิตกลายเป็นรายจ่าย กำไรกลายเป็นดอกเบี้ย พวกเขาจึงต้องเปลี่ยนแปลงเพื่อรักษาผืนดินและอาชีพที่รัก ทั้งสองเริ่มหาเครือข่ายเพื่อเรียนรู้ เปลี่ยนแปลง ทดลอง และตกตะกอนจนเข้าใจว่าสิ่งสำคัญที่สุดของการเริ่มทำเกษตรแบบอินทรีย์คือการล้างสารเคมีในใจให้ได้ก่อนเป็นอันดับแรก

ช่วยป้าแป้นล้างส้ม

จากผลการสุ่มตัวอย่างพืชผักและผลไม้เพื่อตรวจหาสารตกค้างประจำปี 2562 โดยเครือข่ายเตือนภัยสารเคมีกำจัดศัตรูพืช หรือไทยแพน (Thai-PAN) พบว่าส้มคือผลไม้ที่มีสารเคมีตกค้างมากที่สุด

การปรับเปลี่ยนวิถีการปลูกส้มจากเคมีทั้งสวนมาเป็นอินทรีย์แบบร้อยเปอร์เซ็นต์จึงเป็นงานหนักมากสำหรับเกษตรกรผู้กำลังพยายามล้างสารเคมีในใจ

ส้มอินทรีย์แสนอร่อย

ตลอด 5 ปีที่ลุงตี๋และป้าแป้นค่อยๆ ทดลองถูกผิด เริ่มนับหนึ่งใหม่บนแปลงที่อาบสารเคมีมาเป็นเวลาหลายสิบปี ปลุกดินให้มีชีวิตด้วยน้ำหมักชีวภาพ ปลูกพืชสวนครัวไว้ประกอบอาหารในครัวเรือนและสร้างรายได้เสริม ปรับเปลี่ยนการปลูกส้มเป็นแบบอินทรีย์ บำรุงดูแลด้วยวิถีธรรมชาติ ไม่เร่ง ไม่บังคับ ไม่พึ่งเคมี และขณะเดียวกันก็เลี้ยงปลากินพืชในร่องสวน อีกทั้งยังมีจอก แหน และผักตบชวาช่วยบำบัดน้ำ เกื้อหนุนกันเองตามธรรมชาติ

บำรุงด้วยปุ๋ยคอก

ปัจจุบันสวนแห่งนี้เป็นแหล่งศึกษาเรียนรู้การเกษตรอินทรีย์แบบบูรณาการ รวมทั้งเป็นพื้นที่วิ่งเล่นเรียนรู้ของเด็กๆ ลูกหลานในชุมชน

“พอเราไม่ใช้สารเคมีส้มเรารสชาติดีขึ้นเยอะ เมื่อก่อนส้มไม่ได้อร่อยแบบนี้ ด้านในแข็งกระด้าง แบบอินทรีย์ด้านในจะนิ่มกว่า แดงกว่า หวานอมเปรี้ยว แล้วหอมกว่าเคมีเยอะเลย เราทำเป็นอินทรีย์ สิ่งแวดล้อมดี ดินดี สบายใจด้วย เก็บจากต้นสดๆ เราทานได้เลย” ลุงตี๋เล่าถึงส้มในสวน

สวนส้มอินทรีย์ที่ทุ่งรังสิต

สวนส้มอินทรีย์ไม่เพียงแต่เป็นพื้นที่การเกษตร แต่ยังเป็นแหล่งการเรียนรู้ สนามเด็กเล่น และอีกหลายอย่างตามจินตนาการของเด็กๆ เมื่อสวนนี้ปลอดภัยไร้สารเคมี เด็กๆ ก็สามารถผจญภัยแผลงฤทธิ์วัยซนได้เต็มที่ จะลองพายเรือ เอามือราน้ำควานหาเจ้าปลาน้อย ลองขุดดินหาไส้เดือนฝอยตัวเล็กจิ๋ว หรือเก็บส้มสุกกินจนพุงกางก็ทำได้อย่างสบายใจ

เด็กชายจเร

น้องจเร เด็กชายเตชินท์ ทวีลาภ ผู้ช่วยเก็บส้มตัวน้อยของลุงตี๋และป้าแป้นเล่าว่า “ถ้าทำเกษตรอินทรีย์ก็จะดีต่อร่างกายคนปลูกและคนกินด้วยครับ ดีต่อโลก ดีต่อสัตว์ อากาศก็ดี ไม่มีมลพิษ”

เด็กๆ ช่วยได้ทุกขั้นตอน

“ถ้าอยากกินผักสด หวาน กรอบ ต้องมาที่บ้านดงเย็นนะคะ” เด็กหญิงน้ำว้า อรัญญา เสือจำศีล กล่าวทิ้งท้าย

พบภาพความน่ารักของเด็กๆ สวนส้มอินทรีย์ ในทุ่งแสงตะวัน ตอน ส้มแสนรัก ออกอากาศเช้าวันเสาร์ที่ 25 มกราคม 2563 เวลา 05.05 น. ทางช่อง 3 กด 33 ติดตามข่าวสารรายการได้ทาง Facebook ทุ่งแสงตะวัน

ณัฐริยา โสสีทา