คอลัมน์ ข่าวสดสุขภาพ
รายงานพิเศษ
เมื่อหลายสิบปีก่อนหากพ่อแม่พบว่าบุตรหลานมีพัฒนาการด้านต่างๆ บกพร่อง อาจจะเป็นเรื่องทุกข์ใจอย่างมาก เพราะมี ผู้ที่เข้าใจในเรื่องเหล่านี้น้อย ไม่มีแพทย์รักษาได้อย่างจริงจัง
แต่ปัจจุบันนี้โลกเปลี่ยนเป็นอย่างมาก ประเทศไทยเรามีสถาบันพัฒนาการเด็กราชนครินทร์ ที่ จ.เชียงใหม่ ด้วยนวัตกรรมและการให้บริการทางการแพทย์ให้กับเด็กที่มีพัฒนาการล่าช้า เด็กออทิสติก เด็กสมองพิการ และมีความบกพร่องด้านการเรียนรู้ ณ “อาคารเทพรัตนราชสุดา” อาคาร 4 ชั้น สถาปัตย์รูปทรงเปียโน ที่ให้บริการด้านพัฒนาการและสุขภาพจิตเด็กอย่างครบวงจรแห่งแรกในเอเชีย
นพ.สมัย ศิริทองถาวร รองธิบดีกรมสุขภาพจิต กล่าวว่า ภายใต้นโยบายไทยแลนด์ 4.0 ได้ตั้งเป้าหมายพัฒนาศักยภาพเด็กไทยให้แข็งแรง (Health) เก่ง (Head) ดี มีวินัย (Heart) และใฝ่เรียนรู้ มีทักษะ (Hand) โดยในด้าน “เก่ง” เน้นที่พัฒนาการสมวัย ตั้งเป้าเด็กแรกเกิด-5 ขวบ มีพัฒนาการสมวัย ร้อยละ 85 ทั้งนี้ ในเด็กปฐมวัยจะเน้นที่การติดตามกระตุ้นพัฒนาการดูแลเด็กอย่างต่อเนื่อง ทั้งกลุ่มเสี่ยงต่อปัญหาพัฒนาการและเด็กที่มีพัฒนาการล่าช้า
ขณะที่เด็กวัยเรียน จะเน้นการเฝ้าระวังและดูแลช่วยเหลือเด็กที่มีปัญหาพฤติกรรมและอารมณ์ ยึดชุมชนเป็นฐานสร้างการมีส่วนร่วม โรงพยาบาลชุมชน/โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล สามารถดำเนินการพัฒนา IQ/EQ และส่งเสริมกระตุ้นพัฒนา การเด็ก ได้เหมือนกับการดูแลสุขภาพกาย
ตลอดจนบุคลากรโรงพยาบาลส่งเสริม สุขภาพตำบล อาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน (อสม.) รวมทั้ง พ่อแม่ผู้ปกครองซึ่งเป็นเหมือนหมอประจำครอบครัว จะได้รับการส่งเสริมและพัฒนาศักยภาพให้สามารถคัดกรองและกระตุ้นพัฒนาการเด็กในเบื้องต้น ได้เช่นเดียวกัน
นพ.สมัยกล่าวต่อว่า ภายใต้โครงการส่งเสริมพัฒนาการเด็กเฉลิมพระเกียรติสมเด็จ พระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เนื่องในโอกาสฉลองพระชนมายุ 5 รอบ 2 เมษายน ด้วยความร่วมมือจาก 4 กระทรวง และ 2 หน่วยงานหลัก ได้แก่ กระทรวงสาธารณสุข กระทรวงมหาดไทย กระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์ กระทรวงศึกษา ธิการ กรมแพทย์ทหารบก และกรุงเทพมหานคร
ได้ตรวจคัดกรองเด็กที่สงสัยล่าช้าในช่วงอายุ 9 เดือน 18 เดือน 30 เดือน และ 42 เดือน ตั้งแต่ 1 เม.ย.2558 จะสิ้นสุดวันที่ 31 มี.ค. 2561 ดำเนินการคัดกรองไปแล้วทั้งสิ้น 851,581 คน พบเด็กที่สงสัยล่าช้า 119,645 คน
ภายหลังได้รับการกระตุ้น พบว่า กลับมาสมวัย ร้อยละ 97 ขณะที่อีกร้อยละ 3 ยังล่าช้า ซึ่งจะตรวจวินิจฉัยหาสาเหตุและให้การดูแลช่วยเหลือต่อไป
สำหรับเขตภาคเหนือ พบว่ามีเด็กพัฒนา การล่าช้าเข้ารับการรักษาเพิ่มขึ้น โดยสถาบันพัฒนาการเด็กราชนครินทร์ ซึ่งมีความเชี่ยวชาญทางด้านการกระตุ้นพัฒนาการเด็กมีเด็กเข้ารับบริการไม่น้อยกว่า 45,000 คน/ปี โรคที่พบมากที่สุด ได้แก่ ออทิซึม สมาธิสั้น ปัญหาการเรียน สมองพิการ พัฒนาการล่าช้า
พญ.ดุษฎี จึงศิรกุลวิทย์ ผอ.สถาบันพัฒนาการเด็กราชนครินทร์ กล่าวว่า “อาคาร เทพรัตนราชสุดา” ประกอบด้วย 4 ชั้น ชั้นที่ 1 เป็นกลุ่มงานฟื้นฟูสมรรถภาพ ประกอบด้วย งานธาราบำบัด บำบัดเด็กสมาธิสั้น เด็กออทิสติก และเด็กที่มีความบกพร่องทาง การรับรู้ ศูนย์วิจัยรักษาโรคออทิสติก ร้านจำหน่ายสินค้าเด็กและครอบครัว งานกิจกรรมบำบัด งานอรรถบำบัดพัฒนาทักษะด้านการพูดแก่เด็ก
ชั้นที่ 2 เป็นงานการศึกษาพิเศษ งานศิลปะ ละครบำบัด และดนตรีบำบัด เสริมสร้างพัฒนาการทางสมอง ประสาทสัมผัส การได้ยิน การมองเห็น
ชั้นที่ 3 ห้องพักผู้ป่วยและครอบครัว และชั้นที่ 4 เป็นศูนย์ฝึกอบรมสร้างอาชีพแก่เด็กและบุคคลที่มีปัญหาทางด้านพัฒนา การและเปิดบริการห้องพัก 16 ห้อง พร้อมห้องประชุมและห้องอาหาร
หากผู้ปกครองท่านไหนสงสัยว่าบุตรหลานของตัวเองอาจมีพัฒนาการที่ผิดปกติสามารถพาเข้ารับคำปรึกษาได้ที่สถาบันพัฒนาการเด็กราชนครินทร์ จ.เชียงใหม่ได้ทันที
