นักวิทย์ตื่น พบหลุมดำเงียบใกล้โลกสุด ห่างแค่พันปีแสง!
นักวิทย์ตื่น พบหลุมเงียบดำใกล้โลกสุด – วันที่ 7 พ.ค. เว็บไซต์สเปซ.คอมรายงานความตื่นเต้นของนักดาราศาสตร์หลังการค้นพบหลุมดำใหม่ล่าสุด อยู่ห่างจากดาวเคราะห์โลกไปเพียง 1,000 ปีแสง ทั้งยังสามารถมองเห็นกลุ่มดาวที่มีหลุมดำนี้อยู่ได้ด้วยตาเปล่า
หลุมดำดังกล่าวถูกค้นพบโดยบังเอิญระหว่างการศึกษาระบบดาวคู่ HR 6819 ในกลุ่มดาวกล้องโทรทรรศน์ (เทเลสโคเปียม) ด้วยกล้องโทรทรรศน์ MPG/ESO ขนาด 2.2 เมตร ของหอดูดาว ลา ซิลลา ประเทศชิลี ซึ่งสามารถมองเห็นได้ด้วยตาเปล่า
อย่างไรก็ตาม หลุมดำในระบบดาวคู่ HR 6819 จะไม่สามารถมองเห็นได้ เนื่องจากหลุมดำนั้นมีแรงดึงดูดที่มหาศาลมากจนไม่มีสิ่งใดที่จะสามารถรอดพ้นไปได้ ไม่แม้แต่แสง โดยหลุมดำนี้นักสำรวจพบหลังจากนำภาพมาวิเคราะห์ สร้างความตกตะลึงให้กับนักดาราศาสตร์
แม้ไม่สามารถมองหลุมดำเห็นได้ แต่นักวิทยาศาสตร์สามารถยืนยันตำแหน่งของหลุมดำจากการคำนวณปฏิกิริยาแรงโน้มถ่วงจากวัตถุสองชิ้นในระบบดาว โดยกรณีของ ระบบดาวคู่ HR 6819 เกิดจากการบันทึกวงโคจรนานหลายเดือนของดาวทั้งสองดวงจนพบหลุมดำ
ระบบดาวคู่ HR 6819 มีสมาชิกเป็นดาวเคราะห์เพียง 2 ดวง โคจรรอบหลุมดำ โดยดาวดวงแรกโคจรครบรอบหลุมดำทุกๆ 40 วัน ส่วนอีกดวงนั้นอยู่ห่างออกไปอีก ขณะที่หลุมดำดังกล่าวนั้นจากการคำนวณพบว่าเกิดจากดาวฤกษ์ขนาดใหญ่กว่าดวงอาทิตย์ 4 เท่า แต่ดับสูญไปแล้ว
นายโธมัส รีวีนีอุส นักวิทยาศาสตร์จากหอดูดาวยุโรปใต้ (ESO) กล่าวว่า หลุมดำในระบบดาวข้างต้นเป็นหลุมดำที่ใกล้ดาวเคราะห์โลกมากที่สุดเท่าที่มีการค้นพบมา
รายงานระบุว่า หลุมดำที่อยู่ถัดออกไปจากหลุมดำในระบบดาวคู่ HR 6819 นั้นห่างจากโลกราว 3,000 ปีแสง อยู่ในกลุ่มดาวยูนิคอร์น (โมโนเซรอส) แต่อาจมีหลุมดำอื่นที่ใกล้โลกกว่านี้ ที่ยังไม่มีการค้นพบ เนื่องจากคาดว่า มีหลุมดำในกาแล็กซีทางช้างเผือกที่โลกเป็นสมาชิกหลายล้านแห่ง
แถลงการณ์หอดูดาวชิลี ระบุว่า หลุมดำในระบบดาวคู่ HR 6819 เป็นหลุมดำขนาดใหญ่แห่งแรกๆ ที่ความพิเศษ คือ ไม่ปลดปล่อยรังสีเอกซเรย์ออกมามากนัก แต่มีอิทธิพลต่อดาวดวงอื่น จะช่วยให้นักวิทยาศาสตร์เข้าใจและค้นหา “หลุมดำเงียบ” ประเภทนี้ได้มากขึ้น
ศาสตราจารย์เกียรติคุณ เปเตรอ ฮาดราวา นักวิทยาศาสตร์จากสถาบันวิทยาศาสตร์แห่งชาติ กรุงปราก ของสาธารณรัฐเช็ก กล่าวว่า HR 6819 เป็นระบบดาวแห่งแรกที่มีหลุมดำแล้วสามารถมองเห็นได้ด้วยตาเปล่า สิ่งนี้สร้างความตื่นเต้นให้กับนักวิทยาศาสตร์
ดาวทั้งสองดวงในระบบดาวคู่ HR6819 หากมองด้วยตาเปล่าจะเห็นเป็นดวงเดียวมีความสว่างอยู่ที่ระดับ 5.4 ในกลุ่มดาวกล้องโทรทรรศน์ ใกล้กับเขตกลุ่มดาวนกยูง (พาโว)
โดยระดับความสว่างนั้นเลขยิ่งต่ำลง หมายความว่า ยิ่งสว่างมาก โดยระดับแสงน้อยที่สุดที่มนุษย์เห็นได้ด้วยตาเปล่าอยู่ที่ระดับ 6.5 ซึ่งดาวใน HR 6819 นั้นถือว่าสว่างกว่าดาวมฤตยู (ยูเรนัส) สมาชิกระบบสุริยะเพียงเล็กน้อยเท่านั้น