ฟิล์มกระจก เรื่องราวเหนือกาลเวลา
เรื่องราวเหนือกาลเวลา – กระทรวงวัฒนธรรม กรมศิลปากร ร่วมกับมูลนิธิสิริวัฒนภักดี บริษัท ไทยเบฟเวอเรจ จำกัด (มหาชน) จัดงานนิทรรศการ “ฟิล์มกระจก : เรื่องราวเหนือกาลเวลา” ณ หอศิลปวัฒนธรรมแห่งกรุงเทพมหานคร
นายปรเมศวร์ งามพิเชษฐ์ ผู้ช่วยรัฐมนตรีประจำกระทรวงวัฒนธรรม เป็นประธานการแถลงข่าว โดยมีท่านผู้หญิง สิริกิติยา เจนเซน นายประทีป เพ็งตะโก อธิบดีกรมศิลปากร และ นายนิติกร กรัยวิเชียร ผู้อำนวยการโครงการส่งเสริมศิลปวัฒนธรรม บริษัท ไทยเบฟเวอเรจ จำกัด (มหาชน) ร่วมงาน
ภาพถ่ายจากฟิล์มกระจกที่นำมาจัดแสดงในนิทรรศการครั้งนี้เป็นส่วนหนึ่งจากภาพถ่ายชุดหอพระสมุดวชิรญาณที่องค์การยูเนสโกประกาศขึ้นทะเบียนให้เป็นมรดกความทรงจำแห่งโลกเมื่อปี พ.ศ. 2560 กล่องที่ 1 – 24 และ 50 – 52 มีจำนวนทั้งสิ้น 1,000 ภาพ บอกเล่าเรื่องราวของประเทศไทยในอดีต
รวมทั้งวิถีชีวิตชาวสยามในสมัยรัชกาลที่ 4 ถึงรัชกาลที่ 7 ทั้งนี้ สำนักหอจดหมายเหตุแห่งชาติเชิญผู้ทรงคุณวุฒิพร้อมผู้เชี่ยวชาญเกี่ยวกับภาพถ่ายโบราณร่วมจัดทำคำบรรยายและคัดเลือกภาพถ่ายจำนวน 205 ภาพ
นำมาจัดพิมพ์หนังสือในชื่อ “ฟิล์มกระจกจดหมายเหตุ หนึ่งพันภาพประวัติศาสตร์รัตนโกสินทร์” เล่ม 2 เนื้อหาแบ่งเป็น 2 หมวด ประกอบด้วย หมวดที่ 1 พระนคร
แบ่งเป็น 12 หมวดรอง ได้แก่ พระราชวังและวัง พระราชพิธี ศาสนสถาน แม่น้ำลำคลองถนน ยานพาหนะ โรงเรียน โรงพยาบาล โรงมหรสพ อาคารพักอาศัย อาคารสำนักงาน ห้างร้าน และอาคารเบ็ดเตล็ด หมวดที่ 2 หัวเมือง แบ่งเป็น 4 หมวดรอง ได้แก่ พระราชวัง เสด็จประพาส เสด็จตรวจราชการ และโบราณสถาน
ต่อมาท่านผู้หญิงสิริกิติยา เจนเซน นำภาพถ่ายจากหนังสือร่วมกับภาพถ่ายชุดอื่นไปออกแบบเนื้อหาและนำเสนอในรูปแบบนิทรรศการภายใต้ชื่อ “ฟิล์มกระจก : เรื่องราวเหนือกาลเวลา” รวม ทั้งสิ้น 101 ภาพ แบ่งเป็น 4 ส่วน ดังนี้
ส่วนที่ 1 ปฐมบรรพ การเสด็จประพาสหัวเมืองของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เป็นภาพการเสด็จประพาสหัวเมืองต่างๆ ของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวพร้อมพระบรมวงศานุวงศ์ และการเสด็จประพาสต้นคือการเสด็จพระราชดำเนินส่วนพระองค์ เพื่อทรงใกล้ชิดและทราบทุกข์สุขของประชาชน ทำให้ราษฎรมีโอกาสเข้าเฝ้าฯ พระองค์อย่างใกล้ชิด
ส่วนที่ 2 ทุติยบรรพ สยามอันสุขสงบในรอยต่อของกาลเวลา เป็นภาพวิถีชีวิตที่ธรรมดาเป็นกิจวัตรของผู้คนในพระนคร ให้บรรยากาศความสุขสงบเรียบง่ายของผู้คนและบ้านเมือง
ส่วนที่ 3 ตติยบรรพ ตะวันออกบรรจบตะวันตก เป็นภาพที่สะท้อนให้เห็นบทบาทของชาวตะวันตกที่ส่งผลต่อวิถีชีวิตและวัฒนธรรมของชาวสยามในสมัยรัชกาลที่ 5 ถึงรัชกาลที่ 7
ส่วนที่ 4 จตุตถบรรพ เร่งรุดไปข้างหน้า เป็นภาพที่สะท้อนให้เห็นถึงการรับอิทธิพลของชาติตะวันตกที่ทำให้สยามประเทศขณะนั้นเกิดการพัฒนาอย่างรวดเร็ว โดยเฉพาะการสร้างและเชื่อมโยงระบบเส้นทางรถไฟ นำไปสู่การเติบโตทางการปกครอง เศรษฐกิจ และการท่องเที่ยว
นิทรรศการ “ฟิล์มกระจก : เรื่องราวเหนือกาลเวลา” กำหนดจัดพิธีเปิดนิทรรศการในวันพฤหัสบดีที่ 9 กรกฎาคม 2563 และเปิด ให้ประชาชนเข้าชมตั้งแต่วันที่ 10 กรกฎาคม – 20 กันยายน 2563 เวลา 10.00 – 18.30 น. ทุกวัน (ยกเว้นวันจันทร์) ณ หอศิลปวัฒน ธรรมแห่งกรุงเทพมหานคร เข้าชมโดยไม่เสียค่าใช้จ่าย
นอกจากนี้ยังจัดเสวนาวิชาการ 2 ครั้ง ณ สำนักหอจดหมายเหตุแห่งชาติ ในวันเสาร์ที่ 18 กรกฎาคม 2563 หัวข้อ “เบื้องหลังการอ่านภาพฟิล์มกระจก” และในวันเสาร์ที่ 15 สิงหาคม 2563 หัวข้อ “เล่าเรื่องการเก็บรักษาฟิล์มกระจกและภาพเก่า”
ติดตามรายละเอียดเพิ่มเติมผ่านเว็บไซต์สำนักหอจดหมายเหตุแห่งชาติ www.nat.go.th หรือเฟซบุ๊ก กรมศิลปากร และสำนักหอจดหมายเหตุ แห่งชาติ โทร. 0-2281-1599
