ภัยใกล้ตัว! ฉี่เป็นฟอง ไม่สลายภายใน 1 นาที อันตรายมากกว่าที่คิด ถึงมีหลายสาเหตุ แต่ก็เป็นสัญญาณของหลายโรค
ดร.หลี่ จื้อเฉียว หัวหน้าแพทย์ประจำแผนกระบบทางเดินปัสสาวะ โรงพยาบาลแมคเคย์ เมโมเรียล โพสต์อธิบายในเพจเฟซบุ๊ก Dr. Li Zhiqiao of Urology Clinic (泌尿科診療室 李致樵醫師) ถึงสาเหตุส่วนใหญ่ที่ทำให้ปัสสาวะเป็นผุดขึ้นฟองสีเหลืองคล้าย ๆ ฟองเบียร์ คือ ปัสสาวะแรงจนกระแทกกับผิวน้ำเกิดเป็นฟองหรือการขับโปรตีนในปัสสาวะเล็กน้อยซึ่งเป็นเรื่องปกติ
แต่หากเกิดฟองอากาศขึ้นและไม่กระจายสลายหายไปภายใน 1 นาทีอาจเป็นสัญญาณบ่งชี้ว่า มีความผิดปกติทางระบบทางเดินปัสสาวะ ภาวะผิดปกติเกี่ยวกับไต หรืออาการของโรคเบาหวาน ซึ่งควรตรวจดูว่ามีโปรตีนหรือน้ำตาลมากเกินไปในปัสสาวะหรือไม่
ภาพจาก 泌尿科診療室 李致樵醫師
นอกจากนี้ แพทย์ยังให้เห็นว่านอกจากการขับปัสสาวะอย่างรวดเร็วจนเกิดแรงกระแทกทางกายภาพตามปกติ ทำให้เกิดฟองอากาศในปัสสาวะแล้ว ยังมีอีก 11 ปัจจัยที่เป็นไปได้ที่อาจทำให้เกิดฟองปริมาณมากในปัสสาวะอย่างผิดปกติ ได้แก่
- ออกกำลังกายหนัก ๆ หรือยืนนาน ๆ
- การบริโภคโปรตีนมากเกินไป
- การตั้งครรภ์
- ต่อมลูกหมากโต
- การอักเสบของกระเพาะปัสสาวะหรือท่อปัสสาวะ
- มีสารมากเกินไปในปัสสาวะ
- ปัสสาวะมีความเข้มข้นมากขึ้น เกิดจากการดื่มน้ำน้อยเกินไปจนเกิดภาวะขาดน้ำ
- การทำงานของไตบกพร่อง
- ความเครียดสะสม
- ภาวะโปรตีนมากเกินไปในปัสสาวะ หรือ Nephrotic syndrome
- การหลั่งอสุจิย้อนทาง เป็นการหลั่งน้ำอสุจิไหลย้อนกลับเข้าไปในกระเพาะปัสสาวะของผู้ชาย แทนที่จะถูกปล่อยออกมาจากอวัยวะเพศ
ตามรายงานของฮัลโหลคุณหมอ การปัสสาวะเป็นฟองมักเกิดจากการปะปนของโปรตีนในปัสสาวะ ซึ่งอาจเกิดขึ้นเป็นครั้งคราวจากสาเหตุที่พบได้ทั่วไปในชีวิตประจำวันหรืออาจเกิดอย่างต่อเนื่อง เพราะการทำงานของไตที่ไม่สมบูรณ์หรือผิดปกติ ซึ่งเป็นผลมาจากโรคเรื้อรังที่อาจเป็นอันตรายต่อสุขภาพ ได้แก่
โรคไต หรือภาวะไตเสื่อมหรือทำงานได้ลดลง ส่งผลให้ไตกำจัดของเสียหรือจัดการกับสารเคมีในร่างกายได้ไม่เต็มประสิทธิภาพเป็นเหตุให้โปรตีนรั่วออกมาปะปนกับปัสสาวะ แทนที่จะถูกกรองและดูดซึมกลับเข้าไปในกระแสเลือด โรคเบาหวาน เป็นสาเหตุหนึ่งของโรคไต เนื่องจากภาวะน้ำตาลในเลือดสูงทำให้หลอดเลือดของไตซึ่งทำหน้าที่กรองของเสียเกิดความเสียหายจนทำให้ไตทำงานผิดปกติ
โรคความดันโลหิตสูง ส่งผลให้หลอดเลือดของไตหดตัวและเลือดไหลผ่านไตได้น้อยลง ซึ่งเป็นปัจจัยหนึ่งที่ทำให้ไตทำงานผิดปกติและขับของเสียได้ไม่ดีนัก จนเกิดการรั่วซึมของโปรตีนสู่ปัสสาวะนำไปสู่การฉี่เป็นฟอง ทั้งนี้ ภาวะสุขภาพอื่น ๆ เช่น โรคมะเร็งไต, โรคลูปัส, ภาวะไตอักเสบ, ภาวะครรภ์เป็นพิษ รวมถึงการใช้ยาบางชนิด, ภาวะบาดเจ็บ, การได้รับสารพิษ, การติดเชื้อ หรือการทำงานผิดปกติของระบบภูมิคุ้มกัน ก็ยังเป็นสาเหตุให้ไตทำงานได้ไม่สมบูรณ์และพบโปรตีนในปัสสาวะจนทำให้ฉี่เป็นฟองได้เช่นกัน
ตามรายงานของพบแพทย์ อาการที่เกิดขึ้นร่วมกับปัสสาวะเป็นฟองอาจสามารถใช้บอกได้ว่าสาเหตุของการเกิดปัสสาวะเป็นฟองนั้นมาจากอะไร ซึ่งอาการอาจประกอบไปด้วย
- อาการบวมที่มือ เท้า ท้อง และใบหน้า เป็นสัญญาณบอกว่ามีการสะสมของเหลวส่วนเกิน ซึ่งอาจเป็นผลจากการที่ไตทำงานลดลง
- การเปลี่ยนแปลงของปริมาณปัสสาวะ
- ปัสสาวะขุ่น
- ปัสสาวะมีสีเข้ม
- คลื่นไส้อาเจียน
- อาการเหนื่อยล้าอ่อนเพลีย
- มีปัญหาในการนอน
- ไม่รู้สึกเจริญอาหาร
ควรทำอย่างไรหากปัสสาวะเป็นฟอง ?
การรักษาปัสสาวะเป็นฟองขึ้นอยู่กับสาเหตุของอาการที่แตกต่างกัน ผู้ป่วยอาจสังเกตตัวเองว่าอาการปัสสาวะเป็นฟองและมีสีเหลืองเข้มนั้นหมดไปหรือไม่หลังจากดื่มน้ำให้เพียงพอหรือเป็นเพียงฟองที่เกิดจากความเร็วของการปัสสาวะ ดังนั้น หากพบว่าตนเองมีอาการต้องสงสัยร่วมด้วย ควรรีบไปพบแพทย์ เพื่อรับการวินิจฉัยสาเหตุการฉี่เป็นฟองและการรักษาที่ตรงจุด
ขอบคุณที่มาจาก CJASN Ettoday Hellokhunmor Pobpad
