อาสาสมัครไทย ตะลุย โคลัมเบีย เปิดโลกใหม่ท้าทายตัวเอง เล่าประสบการณ์ที่ประทับใจ เรียนรู้จิตใจ ‘ขอบคุณ’ จากสิ่งที่ไม่รู้-ไม่ถนัด
เมื่อวันที่ 9 ส.ค. 2566 น.ส.พิชามญชุ์ อยู่รอด อายุ 22 ปี น้องเนียร์ นักศึกษาจากมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ เปิดเผยถึงการเข้าร่วมโครงการอาสาสมัคร ว่า ตนเลือกไปเป็นอาสาสมัครต่างประเทศ ในโครงการ Good News Corps : GNC กับ มูลนิธิเยาวชนสัมพันธ์นานาชาติ (International Youth Fellowship : IYF) เพราะค่าใช้จ่ายถูกกว่าโครงการอื่น และมีความมั่นใจว่า IYF จะดูแลอย่างดี ทั้งที่พัก และอาหารการกิน
ความตั้งใจแรก คือ อยากไปประเทศญี่ปุ่นเพื่อเรียนภาษา แต่ตอนนั้นไปไม่ได้เพราะโควิด-19 กำลังระบาดหนัก เป็นช่วงเดียวกับที่ได้คุยกับอาสาสมัครชาวโคลัมเบีย ซึ่งเธอได้ชวนให้ไปเป็นอาสาสมัครที่นั่น ทั้งที่ตนแทบจะไม่รู้จักประเทศนี้เลย รู้แค่ว่าอยู่ทวีปอเมริกาใต้ และพูดภาษาสเปน เมื่อเพื่อนอาสาสมัครชวนเรื่อยๆ ก็ได้ตัดสินใจไปโคลัมเบีย ทั้งที่ไม่ได้เรียนภาษาสเปนเลย
ก่อนที่รู้จัก IYF ก็เป็น Perfectionist ที่พยายามทำทุกอย่างให้สมบูรณ์แบบ เพราะเห็นว่าตัวเองเรียนเก่ง และสอบชิงทุนการศึกษาได้ จึงไม่ชอบตัวเองเวลามีสิ่งไม่ดีปรากฏ หากรู้ว่าตัวเองจะทำได้ไม่ดีก็จะไม่ทำตั้งแต่ต้น อีกอย่างคือ ตนไม่รู้จักการขอบคุณจากจิตใจ เติบโตมาด้วยความคิดที่ว่าพ่อแม่มีหน้าที่ต้องเลี้ยงดูเรา เพราะให้กำเนิดเรามา ดังนั้น เมื่อได้อะไรมา จึงไม่ค่อยรู้สึกขอบคุณ เพราะเห็นว่านั่นคือหน้าที่ของพ่อแม่ ซึ่งมันก็ลามไปถึงคนอื่นด้วย คือ ปากบอกขอบคุณแต่ความจริงไม่ได้รู้สึกเช่นนั้น
เมื่อไปถึงโคลัมเบียที่อยู่ไกลจากไทยมาก ถือเป็นที่ที่เราหนีจากสิ่งที่ไม่ชอบหรือไม่ถูกใจไม่ได้ เพราะต้องซื้อตั๋วแพง จึงได้แต่ต้องชนกับสิ่งที่เจอ เหตุการณ์แรก คือ ระหว่างที่เข้าไปช่วยป้าแม่ครัวทำอาหาร ป้าคนหนึ่งสอนพับขอบพิซซ่า ตนจึงเข้าไปช่วยทำ ซึ่งตนทำไม่สวยและเละมาก ป้าจึงพูดแซวว่าทำได้น่าเกลียดมากเลย พอได้ฟังก็ไม่โอเคกับคำพูด จึงเดินออกมาจากห้องครัว
ต่อมามีอาสาสมัครคนเดิมที่ชวนตนมาที่นี่เข้ามาถามว่า ถ้าอยากทำก็เข้าไปทำสิ และตนต้องยอมรับให้ได้ว่า เป็นคนที่ไม่เก่ง ไม่รู้อะไร อ่อนแอ ต้องการความช่วยเหลือ ต้องยอมรับสิ่งนี้ก่อน เพื่อให้สามารถเรียนรู้จากคนอื่นได้ จึงได้มีโอกาสคิดว่าที่ผ่านมาตนก็เป็นแบบนี้มาตลอด จากนั้นก็เดินเข้าไปในครัวอีกรอบ ซึ่งระหว่างนั้นมีอาสาสมัครคนหนึ่งพยายามพับขอบพิซซ่าเหมือนตน ป้าคนเดิมก็แซวพี่คนนั้นว่า ทำออกมาได้น่าเกลียดมากเลย แต่พี่คนนั้นกลับหัวเราะและมีความสุขที่จะทำต่อ ตนจึงสงสัยว่า ทำไมคนนี้มีความสุขได้ทั้งที่ถูกติ
ตนจึงคิดอีกรอบว่า ตนควรแค่ยอมรับว่านี่คือการทำพิซซ่าครั้งแรกของตน และต้องเรียนรู้จากคนอื่น จากนั้นจึงเริ่มพับขอบพิซซ่าใหม่ และฝึกทำพิซซ่ากับป้าคนนั้นเรื่อยๆ จึงรู้สึกว่าแม้จะทำได้ไม่ดี แต่ป้าก็เอ็นดูและอยากจะให้ตนได้เรียนรู้ ทั้งที่ตนเป็นใครก็ไม่รู้ในประเทศนี้
นี่คือจุดหนึ่งที่ทำให้ได้เห็นจิตใจของตัวเองสองเรื่องคือ จิตใจอยากทำให้ดี และการไม่มีจิตใจขอบคุณคนอื่น ผ่านทางเหตุการณ์ต่างๆ ทำให้ตนเปลี่ยนเป็นคนที่ยอมรับว่า ฉันคือคนที่ไม่เก่ง และไม่รู้ ซึ่งคนอื่นจะสอนฉัน ทั้งเรื่องภาษา และอื่นๆ เมื่อยอมรับ สุดท้ายก็มีความสุข และขอบคุณกับคนอื่นได้จากจิตใจ
เมื่ออยู่ที่นั่นก็ไม่ได้ใช้เงินตามใจชอบ อยากกิน หรืออยากได้อะไรก็ต้องรอนานกว่าตอนที่อยู่ไทย ทำให้เมื่อได้บางสิ่งมา ก็จะรู้สึกขอบคุณได้ และเห็นว่าสิ่งนั้นมีค่ากับเรามากๆ เช่น วันหนึ่งอยากกินมะละกอมาก ตนก็ไม่รู้จะหาได้จากที่ไหน แต่ระหว่างการเตรียมน้ำผลไม้ขายในงานเทศกาล คุณป้าคนหนึ่งก็ให้ตนไปเก็บผลไม้ จากนั้นก็นำผลไม้หลายชนิดมาหั่น รวมถึงมะละกอด้วย ซึ่งคุณป้าคนนั้นได้แบ่งมะละกอมาให้ตนเยอะมาก ตนกินจนอิ่มแปล้ สมใจอยากไปเลย แม้จะเป็นเรื่องเล็กๆ น้อยๆ แต่ตอนนั้นทำให้รู้สึกขอบคุณมากๆ
อีกเหตุการณ์หนึ่งที่ประทับใจตนมาก คือ วันหนึ่งขาเจ็บเพราะกระเป๋าเดินทางหล่นใส่ข้อเท้า ทำให้เดินไม่ได้ 1 สัปดาห์ อาจารย์ประจำศูนย์ IYF ที่โคลัมเบียเดินเข้ามาถามตนเกือบทุก 10 นาที ทั้งที่ก่อนหน้านี้รู้สึกว่าเขาไม่ได้สนใจตน ทำให้รู้สึกปิดใจกับอาจารย์ และใช้ชีวิตอาสาสมัครอย่างไม่มีความสุข นอกจากนี้คนอื่นก็คอยมาดูแลตนดีมาก เดินมาถามที่ห้องพร้อมขนมที่ตนชอบ
ทำให้ตนได้รู้ว่า ความคิดของตนไม่ใช่ความจริง และเป็นสิ่งที่ย้อนกลับมาทำร้ายตัวเองโดยไม่รู้ตัว เมื่อได้เห็นสิ่งที่คนอื่นทำให้เราจริงๆ ก็ทำให้คิดตรึกตรองกับตัวเองได้ว่า เมื่อสิ่งที่ตนคิดมันผิด ก็เชื่อมโยงไปถึงเรื่องอื่นด้วย เช่น เรื่องคุณพ่อคุณแม่ที่ทำหน้าดูแลให้ตนจนเป็นเรื่องปกติ แต่ตนกลับมองข้ามมันมาตลอดทำให้มีจิตใจไม่รู้สึกขอบคุณ
เรื่องราวช็อกๆ ตอนที่ไปอยู่ที่นั่นมีอยู่หลายเรื่อง เริ่มจากอาหารการกิน ที่นู่นจะกินไก่ทอดกับน้ำผึ้ง กินผลไม้กับซุป แบบหั่นกล้วยลงไปในซุปเลย แรกๆ รู้สึกแปลก แต่พอกินไปเรื่อยๆ ก็กลายเป็นของโปรด ส่วนเรื่องโก๊ะๆ เกี่ยวกับภาษาก็คือมีคำภาษาสเปนบางคำที่คล้ายกับภาษาไทยแล้วทำให้ตนเข้าใจผิดแบบตลกมากๆ เช่น คำว่า Paloma อ่านว่า ปาโลมา แปลว่านกพิราบ ตอนนั้นเพื่อนเล่าว่าที่เมืองหลวงมี Paloma เยอะมากๆ หนูก็งงมากเลย เพราะว่าเมืองหลวงไม่ติดทะเล จะมีปลาโลมาเยอะได้ยังไง จนได้มารู้ทีหลังว่าจริงๆ แล้วเพื่อนจะสื่อว่ามีนกพิราบ
นอกจากนี้ ความยากลำบากของการเรียนภาษาสเปน ต่อให้คนที่ IYF จะสามารถพูดภาษาอังกฤษได้ เขาก็จะไม่พูดภาษาอังกฤษกับตนเลย แต่จะให้พูดภาษาสเปนอย่างเดียว โดยช่วงเริ่มต้นจึงใช้ภาษามือในการสื่อสารเป็นหลัก แล้วค่อยพัฒนาเป็นเรียนภาษากับเด็ก เป็นการต้องทิ้งตัวเองให้ได้ แม้ว่าเราจะโตกว่าหรือเป็นน้อง แต่แค่ยอมรับว่าฉันไม่รู้ในสิ่งนั้น ทำให้จิตใจรู้สึกขอบคุณกับสิ่งต่างๆ ได้ง่ายขึ้น
“สิ่งที่ได้เรียนรู้จากการเป็นอาสาสมัครที่โคลัมเบีย คือ คนที่นั้นมักจะให้หนูทำในสิ่งที่ไม่ถนัด และหลายครั้งก็ให้ต้องเผชิญกับความยากลำบากเสมอ แต่นั่นคือการเตือนสติเราตลอดว่า การกระทำของเราไม่ได้สำคัญเท่าจิตใจของเรา หมายความว่า ไม่ว่าอะไรที่เขาให้ทำก็จะมีเป้าหมายเพื่อจิตใจของหนู เพราะผ่านความยากลำบากมากมาย จะทำให้หนูมีจิตใจที่รู้สึกขอบคุณได้ง่ายขึ้น” น.ส.พิชามญชุ์ กล่าว
ทั้งนี้ มูลนิธิเยาวชนสัมพันธ์นานาชาติ (International Youth Fellowship – IYF) เป็นองค์กรที่มิได้มุ่งหวังผลกำไร ก่อตั้งขึ้นที่สาธารณรัฐเกาหลี เมื่อปี พ.ศ.2544 โดยมีพื้นฐานจากความเป็นคริสเตียนและมีสาขาในประเทศต่างๆ มากกว่า 100 ประเทศทั่วโลก สำหรับประเทศไทย IYF จดทะเบียนจัดตั้งเป็นมูลนิธิฯ ในปี พ.ศ.2547
ตลอดเวลาเกือบ 20 ปี ในการดำเนินกิจกรรมกับเยาวชนในประเทศไทย IYF มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนาศักยภาพความเป็นผู้นำและปลูกฝังโลกทัศน์สากลผ่านทางโครงการอาสาสมัครต่างประเทศ (Good News Corps) และยังมุ่งเน้นในการแก้ไขปัญหาและเปลี่ยนแปลงชีวิตเยาวชนให้เป็นไปในทางที่ดีขึ้น อาทิ การติดยาเสพติด การติดเกม การขาดความใส่ใจในการศึกษา และขาดความยับยั้งชั่งใจ
ซึ่งส่งผลกระทบต่อการใช้ชีวิตของเยาวชนในอนาคต IYF ได้รับความร่วมมือจากองค์กรต่างๆ ทั้งหน่วยงานจากภาครัฐและเอกชนในการทำกิจกรรมระดับนานาชาติ เช่น โครงการค่ายเยาวชนนานาชาติ IYF World Camp, โครงการอาสาสมัครต่างประเทศ (Good News Corps), Education Leaders Forum, Healing Mind, Mind Lecture และ Language Academy เป็นต้น
