พระธรรมรัตนากร อดีตเจ้าคณะเขตภาษีเจริญ : อริยะโลกที่ 6

พระธรรมรัตนากร อดีตเจ้าคณะเขตภาษีเจริญ : อริยะโลกที่ 6 – พระธรรมรัตนากร (สงัด อังสุมาลี) อดีตเจ้าคณะเขตภาษีเจริญ และอดีตผู้ช่วยเจ้าอาวาสวัดปากน้ำภาษีเจริญ พระเถระชั้นผู้ใหญ่อีกรูปที่ได้รับความเลื่อมใสศรัทธา

ได้รับยกย่องว่ามีความกตัญญูกตเวทีแก่ผู้มีพระคุณอย่างหาที่สุดมิได้ ควรแก่การจารึกไว้เป็นยิ่งนัก

มีนามเดิมว่า สงัด สอาดเอี่ยม เกิดเมื่อวันอาทิตย์ที่ 17 พ.ย.2481 ณ บ้านนา ต.หัวไผ่ อ.เมือง จ.อ่างทอง

พระธรรมรัตนากร (สงัด อังสุมาลี)

ชีวิตในวัยเยาว์ เมื่ออายุ 6 ขวบ มารดาเสียชีวิตกะทันหัน นับเป็นความสูญเสีย ครั้งยิ่งใหญ่ จึงได้ตั้งปณิธานว่า เมื่อเรียนจบ ป.4 จะบวชเณรอุทิศกุศลให้แม่ 2 ปี

ต่อมาไปอาศัยร่มบุญอยู่กับพระอาจารย์แต้ม ปัณฑิโต เจ้าอาวาสวัดจันทรังษี ต.หัวไผ่ อ.เมือง จ.อ่างทอง และพออายุ 8 ขวบเข้าศึกษาที่โรงเรียนวัดกลางบ้านคราม ต.หัวไผ่

พออายุครบ 15 ปีเข้าพิธีบรรพชา เมื่อวันที่ 27 มี.ค.2495 ณ วัดใหม่อรัญญิกาวาส ต.บ้านอิฐ อ.เมือง จ.อ่างทอง โดยมี พระครูวิบูลย์วิหารกิจ (จ่าย) วัดรุ้ง เป็นพระอุปัชฌาย์

พ.ศ.2497 เดินทางเข้ามาศึกษาในกรุงเทพฯ ฝากตัวกับ หลวงพ่อสด จันทสโร ขออยู่จำพรรษาที่วัดปากน้ำภาษีเจริญ

ตั้งใจศึกษาภาษาบาลี ขณะเดียวกันก็ได้มีโอกาสรับใช้ปฏิบัติสมณกิจต่อหลวงพ่อสด หรือหลวงพ่อวัดปากน้ำ โดยมิได้ขาดตกบกพร่องแต่ประการใด

วันที่ 20 ก.ค.2501 เข้าพิธีอุปสมบท ณ พัทธสีมาวัดปากน้ำ โดยมีพระศรีวิสุทธิโมลี (ปัจจุบันคือ สมเด็จพระมหารัชมังคลาจารย์) เป็นพระอุปัชฌาย์, พระครูปัญญาภิรัต เป็นพระกรรมวาจาจารย์ และพระครูพิพัฒน์ ธรรมคณี เป็นพระอนุสาวนาจารย์

ได้รับฉายาว่า อังสุมาลี แปลว่า ผู้มีรัศมีดั่งดวงพระอาทิตย์

ศึกษาปฏิบัติตามคำสั่งสอนของหลวงพ่อสดเป็นอย่างดี และด้วยมีความกตัญญูต่อครูบาอาจารย์และญาติ รวมทั้งแผ่นดินบ้านเกิด เมื่อมีโอกาสท่านได้จัดกฐินไปทอด ณ วัดจันทรังษี เป็นประจำทุกปี

ได้รับความไว้วางใจจาก สมเด็จพระมหารัชมังคลาจารย์ เจ้าอาวาสวัดปากน้ำภาษีเจริญ คอยรับสนองงานต่างๆ ไปปฏิบัติและได้ผลเป็นที่น่าพึงพอใจยิ่งนัก

ด้วยคุณูปการผลงานในด้านต่างๆ แก่คณะสงฆ์และสังคมไทยมาอย่างยาวนาน เป็นผลให้ท่านได้รับการยกย่องเกียรติคุณมากมาย

ลำดับงานฝ่ายปกครอง พ.ศ.2512 เป็นผู้ช่วยเจ้าอาวาสวัดปากน้ำ พระอารามหลวง พ.ศ.2514 เป็นพระกรรมวาจาจารย์

พ.ศ.2535 เป็นเจ้าคณะแขวงปากคลองภาษีเจริญ พ.ศ.2536 เป็นพระอุปัชฌาย์ วิสามัญ

พ.ศ.2551 เป็นเจ้าคณะเขตภาษีเจริญ

ลำดับสมณศักดิ์ พ.ศ.2514 เป็นพระครูสังฆรักษ์ ฐานานุกรมในพระเทพวรเวที วัดปากน้ำ พ.ศ.2515 เป็นพระครูสัญญาบัตร ผู้ช่วยเจ้าอาวาสพระอารามหลวงชั้นโท ที่ พระครูอุปถัมภ์ธรรมกิจ พ.ศ.2519 เป็นพระครูสัญญาบัตร ผู้ช่วยเจ้าอาวาสพระอารามหลวงชั้นเอก ในราชทินนามเดิม

พ.ศ.2525 เป็นพระครูสัญญาบัตร ผู้ช่วย เจ้าอาวาสพระอารามหลวงชั้นพิเศษ ในราชทิน นามเดิม พ.ศ.2532 ได้รับพระราชทานเลื่อนสมณศักดิ์เป็นพระราชาคณะชั้นสามัญ ที่พระวิสิฐนิมมานการ พ.ศ.2534 ได้รับพระราชทานเลื่อนสมณศักดิ์ เป็นพระราชาคณะชั้นราช ฝ่ายวิปัสสนาธุระ ที่พระราชมงคลญาณ

พ.ศ.2540 ได้รับพระราชทานเลื่อนสมณศักดิ์เป็นพระราชาคณะชั้นเทพ ที่ พระเทพโกศล

พ.ศ.2550 ได้รับพระราชทานเลื่อนสมณศักดิ์เป็นพระราชาคณะชั้นธรรม ที่ พระธรรมรัตนากร

วัดจันทรังษี จ.อ่างทอง เป็นแหล่งกำเนิดอริยบุคคลที่คณะศิษย์วัดปากน้ำต่างให้ความเคารพนับถือ

พระธรรมรัตนากร ในฐานะที่เป็นศิษย์ผู้รับใช้ใกล้ชิดหลวงพ่อสด ดังนั้น ได้สร้างรูปเหมือนหลวงพ่อสด วัดปากน้ำ ขนาดหน้าตักกว้าง 6 เมตร 9 นิ้ว สูง 9 เมตร น้ำหนัก 40 ตัน มูลค่า 10 ล้านบาท ประดิษฐานอยู่ในมหาวิหารจัตุรมุข วัดจันทรังษี มียอดบุษบกตรงกลาง 5 ชั้น สูง 48 เมตร กว้าง 24 เมตร ยาว 33 เมตร งบประมาณ 48 ล้านบาท

ผลงานการออกแบบของ นายอาวุธ เงินชูกลิ่น อดีตอธิบดีกรมศิลปากร และ สมเด็จพระมหารัชมังคลาจารย์ (ช่วง วรปุญโญ) เจ้าอาวาสวัดปากน้ำภาษีเจริญ เป็นประธาน

การจัดสร้างรูปเหมือนหลวงพ่อสด วัดปากน้ำ เพื่อเป็นการบูชาพระคุณพระมงคลเทพมุนี ที่ได้เมตตาอบรมสั่งสอน อีกทั้งเป็นการบอกถึงความรักใคร่แผ่นดิน ถิ่นกำเนิด

ต่อมาพระธรรมรัตนากรอาพาธด้วยโรคชรา เข้ารักษาตัวที่โรงพยาบาลศิริราช และพักรักษาที่โรงพยาบาล กระทั่งท่านได้ละสังขารอย่างสงบ เมื่อกลางดึกวันที่ 29 เม.ย.2561 เวลา 00.09 น. ณ โรงพยาบาลศิริราช

สิริอายุได้ 79 ปี พรรษา 59