พ่อท่านแก้ว ธัมมิโก วัดโคกโดน จังหวัดพัทลุง – วันเสาร์ที่ 8 ส.ค.2563 น้อมรำลึกครบรอบ 112 ปี ชาตกาล “พ่อท่านแก้ว ธัมมิโก” อดีตเจ้าอาวาสวัดโคกโดน ต.โตนดด้วน อ.ควนขนุน จ.พัทลุง เป็นพระเกจิอาจารย์ชื่อดังสายเขาอ้ออีกรูปหนึ่ง ที่ชาวพัทลุงให้ความเลื่อมใสศรัทธา และรู้จักชื่อเสียงของท่านเป็นอย่างดี
เนื่องจากพ่อท่านแก้วได้ร่ำเรียนศึกษาวิทยาคมกับพระเกจิอาจารย์สายเขาอ้อ ชื่อดังในยุคสมัยนั้นหลายท่าน อาทิ พระอาจารย์เอียด ปทุมสาโร วัดดอนศาลา, พระอาจารย์ปาล ปาลธัมโม วัดเขาอ้อ และพระอาจารย์คง วัดบ้านสวน อ.ควนขนุน จ.พัทลุง
มีนามเดิมชื่อ แก้ว ขาวนวล เกิดเมื่อวันเสาร์ที่ 8 ส.ค.2451 ที่บ้านชายห้วย หมู่ที่ 2 ต.โตนดด้วน อ.ควนขนุน จ.พัทลุง โยมบิดา-มารดา ชื่อ นายรุ่งและนางคล้าย ขาวนวล
ชีวิตในวัยเยาว์ได้ศึกษาเล่าเรียนระดับชั้นประถมที่โรงเรียนวัดป่าตอ ต.โตนดด้วน อ.ควนขนุน จากนั้นออกจากการเรียนมาทำงานช่วยครอบครัวหาเลี้ยงชีพ
จนกระทั่งอายุครบบวช จึงได้เข้าพิธีอุปสมบท เมื่อวันที่ 10 พ.ค.2472 ที่พัทธสีมาวัดป่าตอ ต.โตนดด้วน อ.ควนขนุน โดยมีพระพุทธิธรรมธาดา หรือพระอาจารย์บุญทอง อดีตเจ้าอาวาสวัดสุวรรณวิชัย และเจ้าคณะอำเภอควนขนุน จ.พัทลุง เป็นพระอุปัชฌาย์ ได้รับฉายาว่า ธัมมิโก
อยู่จำพรรษาอยู่ที่วัดป่าตอและได้ศึกษาพระปริยัติธรรมด้วยความตั้งใจ
พ.ศ.2475 สอบไล่ได้นักธรรมชั้นตรี ที่สำนักเรียนวัดป่าตอ อ.ควนขนุน จ.พัทลุง และพ.ศ.2476 เป็นเจ้าอาวาสวัดถ้ำ ต.เขาปู่
พ.ศ.2482 ชักชวนญาติโยมในหมู่ที่ 2 ต.โตนดด้วน อ.ควนขนุน ร่วมบริจาคที่ดิน รวมทั้งดำเนินการจัดตั้งสำนักสงฆ์โคกโดน และโรงเรียนวัดโคกโดน
เป็นศิษย์วัดป่าตอ ย้ายมาปกครองวัดโคกโดน เป็นเจ้าอาวาสรูปแรก พระนักปฏิบัติวิปัสสนากัมมัฏฐาน ที่มีความเคร่งครัดในพระธรรมวินัย มีวัตรปฏิบัติน่ายกย่อง ชอบสันโดษ รักธรรมชาติ และชอบศึกษาค้นคว้าวิชาทางด้านวิทยาคม โดยมีพระเกจิอาจารย์สายเขาอ้อชื่อดังในสมัยนั้นหลายท่าน เช่น พระครูสิทธยาภิรัต หรือพระอาจารย์เอียด อดีตเจ้าอาวาสวัดดอนศาลา พระอาจารย์ปาล ปาลธัมโม อดีตเจ้าอาวาสวัดเขาอ้อ และพระครูพิพัฒน์สิริธร หรือหลวงพ่อคง อดีตเจ้าอาวาสวัดบ้านสวน ได้ประสิทธิ์ประสาทวิชาทางด้านวิทยาคมให้ จนเป็นที่รู้จักในวงการพระเครื่องและพระเกจิอาจารย์ในสมัยนั้น
นอกจากนี้ ยังเดินทางไปศึกษาวิชาแขนงพิเศษจากพ่อท่านคล้าย จันดี เป็นเวลานานถึง 2 ปี จนเป็นที่รู้จักกิตติศัพท์กันดี
ด้านวัตถุมงคล ได้รับความนิยมและสนใจจากนักสะสมพระเครื่องและผู้สนใจอย่างมาก มีจัดสร้างหลายรุ่นด้วยกัน เช่น เหรียญรูปเหมือน เนื้อนวโลหะ มีลักษณะเป็นเหรียญรูปไข่ ปี พ.ศ.2528 เหรียญกลีบบัวและรูปหล่อลอยองค์ พ.ศ.2534 และเหรียญเสมา ล็อกเกต พระนาคปรก พ.ศ.2536 และวัตถุมงคลรุ่น รัตนะบารมี ทวีโชค โภคทรัพย์ ปี 2550 สร้างขึ้นเพื่อสมทบทุนในการก่อสร้างอุโบสถไม้ทรงไทย วัดโคกโดน
นอกจากจะเป็นพระเกจิอาจารย์ชื่อดังแล้ว ยังเป็นพระนักพัฒนาที่สร้างคุณูปการแก่ชุมชนสังคมและสร้างความเจริญให้กับวัดและชุมชนมากมาย ซึ่งท่านได้สร้างและบูรณปฏิสังขรณ์ ศาสนสถานต่างๆ ภายในวัดมากมาย จนเจริญรุ่งเรืองขึ้นตามลำดับ
ต่อมาประมาณปี พ.ศ.2537 มีอาการอาพาธตามสังขารที่ร่วงโรยตามวัย โดยมีพระอาจารย์เสถียร ฐานจาโร หรือพระครูวิจิตรกิจจาภรณ์ เจ้าอาวาสวัดโคกโดนรูปปัจจุบัน ได้มารับใช้ดูแลคอยปรนนิบัติอย่างใกล้ชิด
เริ่มมีอาการอาพาธหนัก มีอาการทรงๆ ทรุดๆ แม้อาการก็ดีขึ้น แต่ไม่หายขาด อย่างไรก็ดี พ่อท่านแก้วยังคงสามารถปฏิบัติศาสนกิจได้บ้าง ก่อนที่พ่อท่านแก้วจะ ละสังขารไปอย่างสงบในปี พ.ศ.2538
สิริอายุ 87 ปี พรรษา 66
โดย…บุญทวี ทองร่วง