พระเทพญาณมุนี วัดช่องลม จังหวัดราชบุรี – วันเสาร์ที่ 22 ส.ค.2563 น้อมรำลึกครบรอบ 16 ปี มรณกาล “พระเทพญาณมุนี” (ประเทศ กวีธโร) อดีตเจ้าอาวาสวัดช่องลม พระอารามหลวง อ.เมือง จ.ราชบุรี และอดีตที่ปรึกษาเจ้าคณะจังหวัดราชบุรี เป็นพระเถระชั้นผู้ใหญ่รูปหนึ่ง ได้รับยกย่องว่าเป็นบุคลากรทางพระพุทธศาสนาที่มีความสามารถ
ถือกำเนิดในตระกูล กัลยาหัตร เมื่อปีวอก วันที่ 31 พ.ค.2463 ณ หมู่ที่ 5 ต.บ้านช่อง อ.พนมสารคาม จ.ฉะเชิงเทรา บิดา-มารดา ชื่อ นายปังและนางบาง กัลยาหัตร
ในวัยเด็ก หลังจบการศึกษาชั้นประถมปีที่ 4 จากโรงเรียนในหมู่บ้าน ทางบ้านสอบถามถึงเรื่องบรรพชา ท่านตอบรับด้วยความดีใจ เพราะมีความใฝ่ใจในพระพุทธศาสนามานานแล้ว
ได้เข้าพิธีบรรพชา เมื่อวันที่ 20 ธ.ค.2478 ที่วัดท่าเกวียน อ.พนมสารคาม โดยมีพระครูวิมลญาณสุนทร วัดมหาเจดีย์ เป็นพระอุปัชฌาย์
กระทั่งอายุครบ 20 ปีบริบูรณ์ เข้าพิธีอุปสมบท เมื่อวันที่ 9 พ.ค.2483 ที่วัดท่าเกวียน โดยมี พระวิสุทธิโสภณ (โพธิ์ ป.ธ.5) วัดมหาพฤฒาราม กรุงเทพฯ เป็นพระอุปัชฌาย์, พระครูวิมลญาณสุนทร (ก้อย) วัดมหาเจดีย์ เป็นพระกรรมวาจาจารย์ และพระครู อดุลยสารมุนี (จันทร์ ป.ธ.6) วัดท่าเกวียน เป็นพระอนุสาวนาจารย์ ได้รับฉายาว่า กวีธโร
สำเร็จการศึกษานักธรรมชั้นเอก และสอบได้เปรียญธรรม 6 ประโยค จากสำนักเรียน วัดสระเกศ
ด้วยผลงานอันเป็นที่ประจักษ์ ทำให้ได้รับความไว้วางใจจากคณะสงฆ์เมืองราชบุรี ได้รับการแต่งตั้งเป็นพระอุปัชฌาย์
ลำดับงานปกครอง พ.ศ.2509 เป็นเจ้าคณะอำเภอเมืองราชบุรี พ.ศ.2517 เป็นเจ้าคณะจังหวัดราชบุรี และเจ้าอาวาสวัดช่องลม พระอารามหลวง ก่อนที่จะได้รับตำแหน่งที่ปรึกษาเจ้าคณะจังหวัดราชบุรี ในเวลาต่อมา
ด้านการศึกษาเป็นกรรมการตรวจประโยคธรรมบาลีสนามหลวง เป็นกรรมการสงฆ์ศึกษาจังหวัดราชบุรีจนกระทั่งมรณภาพ ซึ่งท่านเป็นตัวตั้งตัวตีในการฟื้นฟูการศึกษาแผนกบาลีของสำนักเรียนวัดช่องลม ตั้งมูลนิธิสนับสนุนการศึกษา ถวายนิตยภัตครูอาจารย์ มอบทุนเด็กนักเรียนและพระสงฆ์องค์เณรที่ศึกษาเล่าเรียน ตั้งมูลนิธิกวีธโร เพื่อนำดอกผลช่วยเหลือการศึกษา ฯลฯ
งานเผยแพร่เป็นหัวหน้าธรรมทูตจังหวัดราชบุรี และจัดส่งพระธรรมทูตออกปฏิบัติงานเผยแพร่อบรมศีลธรรมวัฒนธรรมในเขตจังหวัด เป็นประธานคณะกรรมการอำนวยการอบรมประชาชนประจำจังหวัด (อ.ป.จ.) มี อ.ป.ต.หรือหน่วยอบรมประชาชนประจำตำบล 88 ตำบล กระจายกำลังในพื้นที่ต่างๆ
งานสาธารณูปการ สร้างและก่อสร้างภายในวัดมากมาย รวมถึงงานสาธารณสงเคราะห์แก่ประชาชนโดยมอบเครื่องดูดเสลด ให้โรงพยาบาลศูนย์ราชบุรี บริจาคเงินสมทบทุนสร้างตึกสงฆ์อาพาธ ตลอดจนแจกสิ่งของแก่ประชาชนผู้ยากไร้
อีกภาพคือนักเผยแผ่ที่มีวาทะคมที่ทั้งเทศน์เก่ง มีปฏิภาณโวหารเยี่ยม มีผลงานวิชาการหลายเรื่อง อาทิ บ่วงกรรม คติสอนใจ ที่มาของไข่มุก ฯลฯ
อุทิศกายอุทิศตนทุ่มเทรับใช้พระพุทธศาสนาอย่างไม่รู้เหน็ดเหนื่อย ในการปฏิบัติภารกิจ และส่งเสริมศาสนกิจด้วยดีมาตลอด ไม่ว่าจะเป็นงานในส่วนของคณะสงฆ์ หรือในภาคส่วนอื่นที่ขอความอนุเคราะห์ท่านจะให้ความร่วมมือไม่เคยขาด
ลำดับสมณศักดิ์ พ.ศ.2497 ได้รับพระราชทานเลื่อนสมณศักดิ์ เป็นพระครูสัญญาบัตร ในราชทินนามที่ พระครูนิเทศธรรมวาที พ.ศ.2500 ได้รับพระราชทานเลื่อนสมณศักดิ์ เป็นพระราชาคณะชั้นสามัญ ในราชทินนามที่ พระนิเทศธรรมวาที
พ.ศ.2524 ได้รับพระราชทานเลื่อนสมณศักดิ์ เป็นพระราชาคณะชั้นราช ในราชทินนามที่ พระราชวรเวที
พ.ศ.2539 ได้รับพระราชทานเลื่อนสมณศักดิ์ เป็นพระราชาคณะชั้นเทพ ในราชทินนามที่ พระเทพญาณมุนี
แม้ล่วงเข้าวัยชรา แต่ยังให้คำสั่งสอนอบรมศีลธรรมแก่ประชาชนที่มาทำบุญฟังธรรมที่วัด ทุกวันธรรมสวนะ ก่อนทำวัตร สวดมนต์ และยังอบรมศีลธรรมแก่เยาวชนนักเรียนและประชาชน เนื่องในวันสำคัญทางพระพุทธศาสนาและทุกวันพระเป็นประจำ
มรณภาพอย่างสงบ ด้วยโรคหัวใจขาดเลือด เมื่อวันที่ 22 ส.ค.2547 เวลา 03.00 น. ที่โรงพยาบาลศูนย์ราชบุรี อ.เมือง จ.ราชบุรี
สิริอายุ 84 ปี พรรษา 64
