คอลัมน์ มงคลข่าวสด
มงคลสมัยแห่งวันคล้ายวันประสูติ “สมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก (อัมพร อัมพโร)” วัดราชบพิธสถิตมหาสีมาราม เวียนมาบรรจบครบอีกกาลหนึ่งในวันเสาร์ที่ 26 มิถุนายน 2564 นี้
ปีนี้ องค์สังฆบิดร ทรงเจริญพระชนมายุครบ 94 พรรษา
ตลอดระยะเวลาที่ผ่านมา พุทธศาสนิกชนชาวไทยทั่วไปต่างรำลึกถึงรอยแย้มพระสรวลอยู่เป็นนิจ และรำลึกถึงพระสัทธรรม ที่เจ้าประคุณสมเด็จมีพระเมตตาประทานให้ในวาระต่างๆ ทั้งยามสุขและทุกข์ ทั้งพระจริยวัตรและพระธรรมคำสอน เปรียบเสมือนกระจกเงาที่ฉายชัดถึงพระเมตตา พระกรุณา ที่ทรงมีต่อคนไทยและเทศ อย่างไม่เลือกเพศ วัย และชั้นวรรณะ
มีพระนามเดิมว่า อัมพร ประสัตถพงศ์ ประสูติเมื่อวันที่ 26 มิ.ย.2470 ที่ ต.บางป่า อ.เมือง จ.ราชบุรี
วัยเยาว์ เรียนชั้นประถมศึกษาที่โรงเรียนเทวานุเคราะห์ กองบินน้อยที่ 4 โคกกระเทียม อ.เมือง จ.ลพบุรี จบชั้นประถมศึกษาปีที่ 4
ทรงเป็นสามเณร เมื่อปี พ.ศ.2480 ที่วัดสัตตนารถปริวัตร อ.เมือง จ.ราชบุรี โดยมีพระธรรมเสนานี (เงิน นันโท) เจ้าคณะจังหวัดราชบุรี เป็นพระอุปัชฌาย์
ย้ายไปอยู่จำพรรษาที่วัดตรีญาติ ต.พงสวาย เพื่อศึกษาเล่าเรียนพระปริยัติธรรมด้วยความมุ่งมั่น
พ.ศ.2486 สามารถสอบได้นักธรรมชั้นตรี-โท-เอก ตามลำดับ และสอบได้เปรียญธรรม 3 ประโยค พ.ศ.2488 สอบได้เปรียญธรรม 4 ประโยค
กระทั่งปี พ.ศ.2490 ย้ายมาอยู่จำพรรษา ที่วัดราชบพิธสถิตมหาสีมาราม โดยสมเด็จพระพุทธปาพจนบดี (ทองเจือ จินตากโร) ครั้งดำรงสมณศักดิ์ที่พระจินดากรมุนี นำมาฝากกับเจ้าประคุณสมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ สมเด็จพระสังฆราช (วาสนมหาเถร) และให้สามเณรอัมพรเข้าพิธีอุปสมบท เมื่อวันที่ 9 พ.ค.2491 ที่พัทธสีมาวัดราชบพิธฯ
มีสมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ สมเด็จพระสังฆราช (วาสนมหาเถร) เป็นพระอุปัชฌาย์, สมเด็จพระพุทธปาพจนบดี (ทองเจือ จินตากโร) ครั้งดำรงสมณศักดิ์ที่พระจินดากรมุนี เป็นพระกรรมวาจาจารย์
ทรงมุ่งมั่นศึกษาพระปริยัติธรรมในสำนักเรียนวัดราชบพิธฯ พ.ศ.2493 จนสำเร็จสอบได้เปรียญธรรม 6 ประโยค
พ.ศ.2509 ทรงเข้าอบรมพระธรรมทูตไปต่างประเทศ เป็นพระธรรมทูตรุ่นแรก ก่อนเดินทางไปศึกษาต่อระดับปริญญาโท ที่มหาวิทยาลัยพาราณสี ประเทศอินเดีย จบการศึกษาเมื่อปี พ.ศ.2512 ด้านประวัติศาสตร์และโบราณคดี
พระองค์สร้างคุณูปการแด่คณะสงฆ์อย่างมากมาย
ช่วง พ.ศ.2516 ทรงเป็นหัวหน้าพระธรรมทูตนำพระพุทธศาสนาไปเผยแผ่ที่นครซิดนีย์ ประเทศเครือรัฐออสเตรเลีย นับเป็นพระธรรมทูตไปต่างประเทศรุ่นแรกของคณะสงฆ์ธรรมยุต ที่ได้วางรากฐานพระพุทธศาสนา ตลอดถึงเป็นเนติให้สหธรรมิกที่มาภายหลังได้เผยแผ่อย่างเป็นรูปแบบ
ทำให้พระพุทธศาสนาฝ่ายเถรวาทมีความมั่นคง มีวัดและพระสงฆ์อยู่ประจำรัฐแห่งนี้ ก่อนขยายไปยังเมืองใหญ่อีกหลายเมือง อาทิ กรุงแคนเบอร์รา นครเมลเบิร์น และเมืองดาร์วิน เป็นต้น
ส่วนงานการสอนภายในประเทศนั้น ทรงเป็นอาจารย์สอนธรรมวินัยแก่พระภิกษุ-สามเณร เป็นกรรมการสนามหลวงแผนกธรรมและแผนกบาลี และดำรงตำแหน่งนายกสภามหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย (มมร) เป็นต้น
งานปกครองคณะสงฆ์ ดำรงตำแหน่งสำคัญ อาทิ กรรมการมหาเถรสมาคม, กรรมการคณะธรรมยุต, แม่กองงานพระธรรมทูต
พ.ศ.2552 ดำรงตำแหน่งเจ้าอาวาสวัดราชบพิธฯ
วันที่ 5 ธ.ค.2552 ได้รับพระมหากรุณาธิคุณโปรดสถาปนาขึ้นเป็นสมเด็จพระราชาคณะชั้นสุพรรณบัฏที่ “สมเด็จพระมหามุนีวงศ์”
วันอาทิตย์ที่ 12 ก.พ.2560 เวลา 17.00 น. ที่วัดพระศรีรัตนศาสดาราม พระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงโปรดเกล้าฯ สถาปนาเป็นสมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก
ในมงคลกาลที่จะทรงเจริญพระชนมายุครบ 8 รอบ ในพุทธศักราช 2566
วัดราชบพิธสถิตมหาสีมาราม เตรียมจัดสร้างเป็นสถานปฏิบัติธรรม สมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ (อมฺพรมหาเถร) สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก พื้นที่รวม 127 ไร่ ตั้งอยู่ที่คลอง 9 อ.ลำลูกกา จ.ปทุมธานี เพื่อเป็นรมณียสถานอันสัปปายะต่อการบำเพ็ญสมณธรรม และเจริญจิตตภาวนา ทั้งเป็นศูนย์การเรียนรู้พระพุทธศาสนาสำหรับพุทธศาสนิกชนทั่วไป
การดำเนินการก่อสร้างสถานปฏิบัติธรรมสมเด็จพระสังฆราช (อมฺพรมหาเถร) ดำเนินการไปตามลำดับ โดยสมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ (อมฺพรมหาเถร) สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก เสด็จพระดำเนินไปทรงวางศิลาฤกษ์ ณ บริเวณพื้นที่จัดสร้างสถานปฏิบัติธรรม เมื่อวันอาทิตย์ที่ 27 ธันวาคม 2563
ครั้นการเตรียมปรับพื้นที่แล้วเสร็จโปรดให้สมเด็จพระมหาวีรวงศ์ (สุชิน อัคคชิโน) ผู้ช่วยเจ้าอาวาสวัดราชบพิธสถิตมหาสีมาราม เลขานุการสมเด็จพระสังฆราช เป็นประธานในพิธีลงเสาเอก เมื่อวันพฤหัสบดีที่ 29 เมษายน 2564
ผู้มีจิตศรัทธาสามารถร่วมบูชาปูชนียมงคลที่ระลึก และบริจาคสมทบทุนโครงการจัดสร้างสถานปฏิบัติธรรมสมเด็จพระสังฆราช (อมฺพรมหาเถร) สามารถบริจาคได้ที่บัญชี วัดราชบพิธเพื่อสร้างสถานปฏิบัติธรรมสมเด็จพระสังฆราช (อมฺพร มหาเถร) คลอง 9 จ.ปทุมธานี ธนาคารกรุงไทย สาขาถนนเฟื่องนคร เลขที่บัญชี 159-0-10328-9 ธนาคารไทยพาณิชย์ สาขาตรีเพชร เลขที่บัญชี 006-2-89900-5 หรือธนาคารออมสิน สาขามหาดไทย เลขที่บัญชี 020-284356-654
สอบถามรายละเอียดโทร.09-9141-6465, 09-5649-4514 และที่เฟซบุ๊กสมโภช 150 ปี วัดราชบพิธสถิตมหาสีมาราม
ดร.ปรีดี พิศภูมิวิถี
