“เจ้าคุณน้อย” พระสงฆ์ต้นแบบในการปฏิบัติศาสนกิจ ที่เป็นประโยชน์แก่พระพุทธศาสนา สถาบันพระมหากษัตริย์ และประเทศชาติ
พระโสภณธรรมวงศ์ ชาวบางขุนพรหมเรียกท่านว่า “เจ้าคุณน้อย” เป็นพระเถระผู้ประกอบด้วยศีลจารวัตร เป็นที่เลี่ยมใสของศิษยานุศิษย์ เป็นพระเถระผู้พัฒนางานพระพุทธศาสนาในหลายๆ ด้าน จนเป็นที่ประจักษ์ ท่านถือกำเนิดเมื่อวันเสาร์ที่ 7 ตุลาคม พ.ศ.2515 ณ ต.บ้านด่าน อ.บ้านด่านลานหอย จังหวัดสุโขทัย อันเป็นเมืองมาตุภูมิของคนไทย โยมบิดาชื่อ นายบุญชู ปัญญาอักโข โยมมารดาชื่อ นางพยุง ปัญญาอักโข เป็นผู้ใฝ่ในการศึกษา จบการศึกษาระดับประถมศึกษา (ป.6) แล้วบรรพชาเป็นสามเณร จบนักธรรมชั้นเอก และศึกษาในโรงเรียนพระปริยัติธรรมแผนกสามัญ จนจบชั้นมัธยมศึกษา (ม.6) มุ่งเรียนต่อระดับอุดมศึกษา จบปริญญาตรีพุทธศาสตร์บัณฑิต (พธ.บ.) จากคณะครุศาสตร์ แห่ง มจร. ต่อปริญญาโท ด้านการจัดการแรงงานและสวัสดิการสังคม (ศศ.ม.) จากมหาวิทยาลัยเกริก และจบปริญญาเอก จากมหาวิทยาลัยสวนดุสิต ด้านรัฐประศาสนศาสตร์ (รป.ด.)
“เจ้าคุณน้อย” ท่านมุ่งปฏิบัติศาสนกิจมาตั้งแต่ยังเป็นพระหนุ่ม ได้สร้างอาคารเรียน เพื่อก่อตั้งโรงเรียน พระปริยัติธรรมแผนกบาลี ณ วัดสังฆาราม (หลวงพ่อจง) อ.บ้านด่านลานหอย จ.สุโขทัย จนสำเร็จเป็นสำนักเรียนประจำจังหวัดสุโขทัย อีกทั้งท่านจำพรรษาอยู่ ณ วัดอินทรวิหาร บางขุนพรหม ท่านก็ยังได้รับความไว้วางใจจาก เจ้าอาวาส (เจ้าคุณทองสืบ) ให้ปฏิบัติหน้าที่ เลขานุการวัดอินทรวิหาร เมื่อปี พ.ศ.2541 เป็น ผู้ช่วยเจ้าอาวาส พระอารามหลวง รูปแรกของวัด เมื่อปี พ.ศ.๒๕๔๒ ปฏิบัติศาสนกิจเป็นที่ประจักษ์เสมอมาจนได้รับความเมตตาจากผู้ใหญ่ ให้ได้รับฐานานุกรม ที่ พระครูสังฆรักษ์, พระครูปลัดปัญญาวัฒน์, พระครูปลัดสุวัฒนสมาธิคุณ ในเจ้าประคุณสมเด็จพระพุทธชินวงศ์ วัดพิชยญาติการาม และได้รับพระมหากรุณาธิคุณจากพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ทรงตั้งสมณศักดิ์เป็นพระราชาคณะสามัญ มีราชทินนามว่า “พระโสภณธรรมวงศ์” เมื่อปีพุทธศักราช 2550 และได้รับรางวัลเกียรติคุณอีกมากมาย เช่น รางวัลพระราชทาน “เสาเสมาธรรมจักร” จากสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี รางวัล “ลูกที่มีความกตัญญูกตเวทีอย่างสูงต่อแม่” จากสภาสังคมสงเคราะห์แห่งประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์ รางวัล “ผู้นำพุทธโลก World Buddhist Outstanding Awards B.E.” จากองค์กรผู้นำพุทธโลก รางวัล “เทพทอง” จากสมาคมนักวิทยุและโทรทัศน์แห่งประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์
ปัจจุบัน “ท่านเจ้าคุณน้อย” ดำรงตำแหน่ง เจ้าอาวาสวัดอินทรวิหาร พระอารามหลวง บางขุนพรหม พระนคร กรุงเทพฯ วัดหลวงพ่อโตปางอุ้มบาตร ที่สูงใหญ่ที่สุดในพระมหานคร ที่ท่านเจ้าประคุณสมเด็จฯ โต ท่านได้สร้างเอาไว้เมื่อปี พ.ศ. 2410 วัดที่มีบ่อน้ำพระพุทธมนต์ศักดิ์สิทธิ์ เป็นที่เลื่องลือ ซึ่งปัจจุบัน วัดพัฒนางดงามอย่างยิ่ง และยังดำรงตำแหน่งเป็น เจ้าคณะแขวงวัดสามพระ อีกด้วย
นอกจากงานความรับผิดชอบในหน้าที่ที่ได้รับมอบหมายแล้ว งานด้านอื่น ๆ ที่เป็นประโยชน์แก่พระพุทธศาสนา สถาบันพระมหากษัตริย์ ประเทศชาติ อีกหลายโครงการที่รับผิดชอบและดำเนินการ ที่สำคัญ คือ
โครงการ “มอบพระพุทธรูปปางลีลา เป็นพระประธานประจำโรงเรียน โรงพยาบาล” โดยได้ดำเนินการจัดสร้างพระพุทธรูปปางลีลา ขนาดความสูง 2.10 เมตร เพื่อประดิษฐานเป็นพระประธาน พร้อมสร้างฐาน เสาธง และพระบรมฉายาลักษณ์ของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว มอบให้โรงเรียน โรงพยาบาล เพื่อเป็นการปลูกฝังความรักชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์ แก่เยาวชน ซึ่งแต่ละแห่งที่ดำเนินการ ใช้งบประมาณ 5 แสนบาท ซึ่งได้ดำเนินการจัดสร้าง จัดมอบไปแล้วแล้วมากกว่า 70 โรงเรียน/โรงพยาบาล ทั่วประเทศ โดยดำเนินการมาตั้งแต่ปี 2550 จนถึงปัจจุบัน และคงดำเนินการต่อไป
โครงการ “อกาลิโกสถาน” เป็นสถานการปฏิบัติธรรม เสริมสร้างกำลังใจ แก่ผู้ป่วย ญาติผู้ป่วย เจ้าหน้าที่ แพทย์ พยาบาล ณ อาคารเฉลิมพระเกียรติ ชั้นที่ 20 โรงพยาบาลพระมงกุฎเกล้า เพื่อเป็นศูนย์ปฏิบัติธรรมเชิงรุก เปิดโอกาสให้ผู้ป่วย ญาติผู้ป่วย (ผู้ทุกข์) ได้รับการอบรมฝึกจิต เสริมพลังบวก เพิ่มพลังใจ พัฒนากาย ด้วยพลังธรรม โดยในแต่ละวัน จันทร์ – ศุกร์ (วันราชการ) จัดส่งพระสงฆ์ผู้ทรงคุณวุฒิ จากวัดอินทรวิหาร วันละ 2 รูป ไปปฏิบัติหน้าที่ประจำศูนย์ฯ โดยการกำหนดกิจกรรมประจำ เวลา 09.30 น. -11.00 น. นำผู้ป่วยที่ยังสามารถมาที่ห้องปฏิบัติธรรมอกาลิโกสถาน ญาติผู้ป่วย เจ้าหน้าที่ แพทย์ พยาบาล ผู้สนในในการพัฒนาจิต ทำวัตรเช้า เจริญพระพุทธมนต์ นั่งปฏิบัติวิปัสสนา บรรยายธรรม เวลา 12.30 น. – 14.00 น. ออกเยี่ยม สนทนาธรรม ให้กำกลังใจแก่ผู้ป่วย ญาติผู้ป่วย ตามห้องบอร์ดต่างๆ เป็นประจำมาตั้งแต่ปี 2553 จนถึงปัจจุบัน
โครงการปฏิบัติธรรมเพื่อพัฒนาจิต ท่านยังดำรงตำแหน่ง “เจ้าสำนักปฏิบัติธรรม แห่งที่ 8 ของคณะสงฆ์กรุงเทพมหานคร” อีกด้วย โดยมีศูนย์ปฏิบัติวิปัสสนากรรมฐานรองรับพุทธศาสนิกชน เปิดเป็นหลักสูตร 3 วัน ๒ คืน และทุกวันอาทิย์ เวลา 13.00 น. – 16.00 น. ณ อาคารปฏิบัติธรรมเฉลิมพระเกียรติ 5 ชั้น
โครงการศาสนสงเคราะห์อื่น ๆ อีกมากมาย เช่น จัดตั้งศูนย์พักคอย ช่วงการระบาดของโรคโควิด 19 ให้การสงเคราะห์ประชาชนอย่างกว้างขวาง จนได้รับโล่เกียรติคุณจากกรมอนามัย ให้เป็น “พระสงฆ์ต้นแบบ” ผู้มีบทบาทสำคัญในการขับเคลื่อนงานวัดส่งเสริมสุขภาพและพระคิลานุปัฏฐาก ตลอดจนจัดให้มีรถหน่วยกู้ภัยของวัด เพื่อรับส่งผู้ป่วย ผู้ประสบอุบัติเหตุต่างๆ ของประชาชนในเขตพระนคร และตามที่ผู้รับบริการแจ้งความประสงค์ ท่านก็มีหน่วยบริการงานด้านศาสนสงเคราะห์เป็นที่ประจักษ์ของชาวพระนครดี จนได้รับโล่เกียรติคุณจากเจ้าประคุณสมเด็จพระมหาธีราจารย์ กรรมการมหาเถรสมาคม ประธานฝ่ายสาธารณสงเคราะห์ ในฐานะเป็นผู้ส่งเสริมสุขภาวะวิถีพุทธ และการสาธารณสงเคราะห์อย่างดีเยี่ยม
พระโสภณธรรมวงศ์ (เจ้าคุณน้อย) จึงนับเป็นพระสงฆ์ต้นแบบอีกรูปหนึ่ง ที่ปฏิบัติศาสนกิจมาโดยตลอด มิย่อท้อต่ออุปสรรคทั้งปวง เฉกเช่นพระสงฆ์อีกหลายรูปที่ปฏิบัติศาสนกิจกัน ถึงแม้ว่าโครงการฯ หรืองานของท่านจักไม่ได้ออกสื่อ หรือประชาสัมพันธ์ก็ตาม แต่ท่านทั้งหลายก็ทำตามตามพระประสงค์ขององค์พระสัมมาสัมพุทธเจ้าสืบต่อไป จึงขอร่วมอนุโมทนามา ณ โอกาสนี้
สำหรับกำหนดการงาน อายุวัฒนมงคล 51 ปีพระโสภณธรรมวงศ์ (เจ้าคุณน้อย) เจ้าอาวาสวัดอินทรวิหาร บางขุนพรหม กทม. ในวันเสาร์ ที่ 7 ต.ค.66
เวลา07.00 น. พิธีทำบุญตักบาตร วันธรรมะสวนะ / ฟังพระธรรเทศนา ดู กัณฑ์ ถวายภัตตหารบิณฑบาต พระภิกษุ 37 รูป
เวลา 10.00 น. พระสงฆ์ดำรงสมณศักดิ์ 19 รูป เจริญพระพุทธมนต์
เวลา 11.00 น. ถวายภัตตหารเพลแต่ พระภิกษุ – สามเณร
พุทธศาสนิกชนร่วมออกโรงทาน
เวลา 17.19 น. พิธีเททองหล่อ “แม่บุญธรรม พระโพธิสัตว์”
ต้นกำเนิดแห่งพระพุทธศาสนา
1.พญาไก่
2.พญานาค
3.พญาโค
4.พญาราชสีห์
