“วัดบ้านไร่” เป็นวัดที่มีชื่อเสียงของจังหวัด เป็นสถานที่จำพรรษาของ ‘พระเทพวิทยาคม’ หรือ ‘หลวงพ่อคูณ ปริสุทโธ’ พระเกจิอาจารย์ชื่อดัง ในแต่ละวันมีผู้คนจากทุกสารทิศเดินทางมานมัสการหลวงพ่อคูณเป็นจำนวนมาก จนกลายเป็นภาพที่เห็นกันชินตา สำหรับคณะศิษยานุศิษย์ภายในวัดบ้านไร่ ที่มีพระเกจิอาจารย์ชื่อดังรูปหนึ่งถือไม้ขนาดเล็กๆ ในมือ เดินเคาะศีรษะให้กับลูกศิษย์ลูกหาที่เลื่อมใสศรัทธา ไม่เว้นแม้แต่นักการเมือง ข้าราชการ ทหาร ตำรวจ ก็ต้องมาให้ท่านเคาะหัวให้ เพื่อความเป็นสิริมงคล
ด้วยความเมตตาเปี่ยมล้น เป็นแนวทางสำหรับการประพฤติและปฏิบัติ เพื่อให้บรรลุถึงสภาพชีวิตอันทรงคุณค่าที่พึงประสงค์หรือเป็นแบบแผนของความประพฤติของบุคคลที่ตั้งอยู่บนหลังคุณธรรม จนได้ชื่อว่า “เทพเจ้าแห่งด่านขุนทด”
พิพิธภัณฑ์หลวงพ่อคูณ ปริสุทฺโธ เป็นมรดกธรรมอีกชิ้น เพื่อเป็นอนุสรณ์สถานแห่งความศรัทธาและบารมีทานอันยิ่งใหญ่ นำเสนอเรื่องราวชีวประวัติ ตั้งแต่เยาว์วัย การอุปสมบท วัตรปฏิบัติในสมณเพศที่ถือสันโดษและเป็นพระนักพัฒนา แรงศรัทธามหาชนที่มีต่อหลวงพ่อคูณ
ตั้งอยู่ที่ศาลาการเปรียญ (หลังเดิม) ณ วัดบ้านไร่ อ.กุดพิมาน อ.ด่านขุนทด จ.นครราชสีมา
เมื่อเดินเข้าไป จะมีเจ้าหน้าที่คอยบอกให้ผู้ที่จะเข้าชมพิพิธภัณฑ์ถอดรองเท้าและบอกที่เก็บรองเท้า ซึ่งจัดวางอย่างเป็นระเบียบ
จากนั้น มัคคุเทศก์ประจำพิพิธภัณฑ์ ซึ่งเป็นนักศึกษาจากมหาวิทยาลัยเทคนิคหลวงพ่อคูณ เข้ามาแนะนำการจัดแสดงในพิพิธภัณฑ์แต่ละชั้น แต่ละโซน ดังนี้
โซน 1 ศรัทธามหาชน จัดแสดงหุ่นขี้ผึ้งหลวงพ่อคูณท่านั่งยองๆ ขนาดเท่าจริง มีภาพจิตรกรรมและแสดงภาพประชาชนจากภาคต่างๆ มากราบนมัสการหลวงพ่อ มีตู้จัดแสดงสิ่งของที่ผู้มีจิตศรัทธานำมาถวายหลวงพ่อ ภายใต้หัวข้อ “กูทำดี เขาจึงให้ของดีแก่กู”
โซน 2 ภิกษุสมถะแห่งดินแดนอีสาน จัดแสดงสิ่งของจำลองบรรยากาศเหมือนห้องนอนเดิมของหลวงพ่อ พร้อมเสียงบรรยาย มีบอร์ดเล่าเรื่อง “ธรรมะข้างบันได”
โซน 3 กำเนิดผู้มีบุญ จัดแสดงหุ่นจำลอง ประกอบเทคนิคแสงเสียง ตอนโยมแม่ฝันเห็นดวงแก้ว อันเป็นนิมิตหมายอันดีของผู้มีบุญที่กำลังจะถือกำเนิด และภาพจิตรกรรม กำเนิดผู้มีบุญ
โซน 4 ตั้งจิตช่วยคนพ้นทุกข์ จัดแสดงภาพจิตรกรรมเมื่อครั้งที่หลวงพ่อได้อุปสมบทเป็นพระภิกษุ และตั้งจิตปณิธานช่วยเหลือสรรพสัตว์ให้พ้นทุกข์
โซน 5 ออกธุดงค์ จัดแสดงหุ่นจำลองย่อส่วนประกอบเทคนิคภาพเคลื่อนไหวและแสงเสียง จำลองเหตุการณ์เทศนาโปรดสัมภเวสี เมื่อครั้งออกธุดงค์ ในช่วงปี พ.ศ.2492-2495 และบอร์ดกราฟิก “จาริกบุญ จาริกธรรม” นำเสนอเรื่องเส้นทางธุดงค์ 3 ประเทศ ไทย-ลาว-เขมร
โซน 6 พัฒนาวัดบ้านไร่ จัดแสดงหุ่นจำลองย่อส่วน 4 เหตุการณ์ ได้แก่ หลวงพ่อคูณสร้างโบสถ์ไม้, หลวงพ่อคูณนำชาวบ้านขุดสระน้ำเพื่อเป็นที่เก็บน้ำไว้ใช้หน้าแล้ง, หลวงพ่อคูณปีนเจิมป้ายโรงเรียนวัดบ้านไร่ และหลวงพ่อคูณใช้ยอดสากตำมวลสารศักดิ์สิทธิ์ นำมาสร้างพระเครื่อง
โซน 7 ทำบุญกับพระเจ้าอยู่หัว ประมวลภาพพระมหากรุณาธิคุณ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว สมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ และพระบรมวงศานุวงศ์
โซน 8 มรดกทาน มรดกธรรม จัดแสดงรูปหล่อสำริดหลวงพ่อคูณนั่งวิปัสสนา การจัดแสดงวัตถุอันเป็นที่ระลึกถึงคุณูปการ เกียรติคุณที่ได้รับการเชิดชูยกย่องจากหน่วยงาน สถาบันและองค์กรต่างๆ ทั้งในและต่างประเทศ
โซน 9 ทานบารมีทวีคูณ แสดงงานกราฟิกบนประติมากรรมต้นไม้แห่งทานบารมี วีดิทัศน์ประมวลภาพ คอมพิวเตอร์ แสดงข้อมูลเรื่องการบริจาคทานของหลวงพ่อคูณในด้านต่างๆ
โซน 10 เครื่องยึดเหนี่ยวใจใฝ่ทำดี มีตู้จัดแสดงวัตถุมงคลรุ่นต่างๆ สอดแทรกคำสอนสำหรับให้ผู้ชมได้อ่านข้อมูลวัตถุมงคลรุ่นต่างๆ ที่ได้รวบรวมไว้
โซน 11 ให้แล้วรวย จัดแสดงวีดิทัศน์ที่เกี่ยวข้องกับการทำบุญทำทาน สอดแทรกคำสอนของหลวงพ่อคูณที่พูดถึงการทำบุญมาเป็นประโยคปิดท้ายในแต่ละช่วง
นอกจากนี้ ได้จัดแสดงผนังภาพ “๙ บุญคูณลาภ” แนะนำจุดทำบุญภายในวัดบ้านไร่ 9 แห่ง เพื่อความเป็นสิริมงคล หลังจากได้ชมพิพิธภัณฑ์แล้ว และตู้หยอดเหรียญที่ระลึกของพิพิธภัณฑ์เป็นเหรียญหลวงพ่อคูณรุ่นต่างๆ ก่อนอื่นต้องนำเงิน 50 บาท ไปแลกชิปกับมัคคุเทศก์ประจำพิพิธภัณฑ์ เป็นชิปพลาสติกหยอดเข้าไปในตู้ กดปุ่ม ก่อนจะมีลูกกลมพลาสติกไหลลงมา ข้างในมีเหรียญหลวงพ่อคูณแต่ละรุ่น เก็บไว้เป็นสิริมงคล
เส้นทางไปพิพิธภัณฑ์วัดบ้านไร่
จากกรุงเทพฯ ใช้ถนนพหลโยธิน (ทางหลวงหมายเลข 1) มุ่งหน้าสู่จังหวัดสระบุรี ประมาณ 75 กิโลเมตร ถึงตัวเมืองสระบุรี เมื่อถึงตัวเมืองสระบุรีแยกขวาเข้าทางหลวงหมายเลข 2 (มิตรภาพ) จากนั้นมุ่งหน้าสู่จังหวัดนครราชสีมา ประมาณ 89 กิโลเมตร จะถึงเขื่อนลำตะคอง ขับตรงไปอีกประมาณ 14 กิโลเมตร จะพบกับป้ายบอกทางถนนสาย 201 กับถนนสาย 24 ให้เลี้ยวซ้ายมุ่งไปทางถนนสาย 201 (ไปจังหวัดชัยภูมิ)
จากนั้นขับตรงไปมุ่งหน้าสู่ อ.ด่านขุนทด พอถึง อ.ด่านขุนทดให้ขับตรงไปอีก จากนั้นเลี้ยวซ้ายเข้าถนนสาย 2217 ขับตรงไปประมาณ 11 กิโลเมตร จะถึงวัดบ้านไร่ ต.กุดพิมาน อ.ด่านขุนทด จ.นครราชสีมา
แม้หลวงพ่อคูณจะละสังขารจากไปแล้ว แต่เรารำลึกถึงคุณงามความดี ผ่าน “พิพิธภัณฑ์หลวงพ่อคูณ” วัดบ้านไร่ ได้ตลอดไป