‘Z’สัญลักษณ์หนุนสงครามปูติน
น้าชาติคะ สัญลักษณ์ Z ที่ปรากฏทั่วไปในรัสเซียช่วงสงครามยูเครนนี้ หมายความว่าอะไร
กรกมล
ตอบ กรกมล
มีคำตอบอยู่ในคอลัมน์ไฮไลต์โลก “ไขปริศนา Z สัญลักษณ์หนุนสงครามปูติน!” โดย มนต์ทิพย์ ธานะสุข เผยแพร่ทางมติชนออนไลน์ ดังนี้
อิวาน คูเลียก นักกีฬายิมนาสติกชาวรัสเซีย วัย 20 ปี กำลังถูกสอบทางวินัยจากสหพันธ์ยิมนาสติกสากล (เอฟไอจี) กรณีที่เขาสวมชุดยิมนาสติกที่ตรงหน้าอกติดเทปกาวรูปอักษรตัว “Z” ขณะขึ้นรับเหรียญทองแดง บนโพเดียมข้างๆ อิลเลียร์ คอฟตุน นักยิมนาสติกชาวยูเครน ผู้ได้รับเหรียญทอง ในการแข่งขันยิมนาสติก เวิลด์คัพ ที่กรุงโดฮา ประเทศกาตาร์ เมื่อเร็วๆ นี้
ท่ามกลางคำถามว่า พฤติกรรมดังกล่าวของคูเลียก ต้องการจะสื่ออะไรหรือไม่? ในขณะที่รัสเซียกำลังทำสงครามรุกรานยูเครน
โดยในรัสเซีย อักษร “Z” ถูกใช้เป็นสัญลักษณ์ของกลุ่ม ผู้สนับสนุนการทำสงครามบุกโจมตียูเครนของ วลาดิมีร์ ปูติน ผู้นำรัสเซีย อย่างแพร่หลายในเวลานี้ หลังจากเริ่มมีการเห็นตัว Z แรกๆ บนรถทหารรัสเซียที่ถูกส่งเข้าไปในยูเครน แต่ตอนนี้เห็นได้ดาษดื่นตามตัวรถ ผนังกำแพง ป้ายโฆษณา ไปจนถึงการแชร์รูป Z มากมายในโลกโซเชี่ยล และกลายเป็นหัวข้อสนทนาที่ถูกกล่าวขวัญถึง
ความเห็นของนักวิชาการรายหนึ่งบอกว่า ขณะที่อักษร 3 (อ่านว่า แซ) ในภาษารัสเซีย เทียบได้กับอักษร Z ในภาษาละติน แต่คนรัสเซียนิยมใช้ Z เพราะเป็นสัญลักษณ์ที่ทรงพลังและจดจำง่าย ซึ่งมักถูกนำมาใช้ในการโฆษณาชวนเชื่อ โดยเพียงไม่ถึง 2 สัปดาห์ นับจากรัสเซียลงมือบุกยูเครน “Z” ก็กลายเป็นสัญลักษณ์ที่คนรัสเซียใช้สื่อแทนการสนับสนุนการทำสงครามยูเครนของปูติน
มีหลายทฤษฎีที่ถกเถียงกันในวงกว้างว่า Z ที่กลุ่มผู้สนับสนุนสงครามรุกรานยูเครนใช้นั้น มีความหมาย มีที่มาที่ไปอย่างไร
ทฤษฎีแรกที่ถูกอ้างถึงว่ากันว่า Z คือ เลข 2 หมายถึงวันที่ 22/02/2022 ซึ่งเป็นวันที่รัสเซียรับรองข้อตกลงความเป็นมิตร ความร่วมมือและความช่วยเหลือซึ่งกันและกัน กับ “โดเนตสค์ และ ลูฮานสค์” สองแคว้นที่แบ่งแยกดินแดนออกจากยูเครน
แต่ตอนนี้เป็นที่แน่ชัดว่า Z ก็คือหนึ่งในสัญลักษณ์ที่กองทัพรัสเซียใช้ในการระบุกองกำลังของตนเอง
ในรายการทีวีช่องแชนเนลวันของรัสเซีย ไขความกระจ่างให้ผู้ชมว่า Z เป็นเครื่องหมายสัญลักษณ์ที่พบเห็นได้ทั่วไปตามยุทโธปกรณ์ทางทหารของกองทัพหหมีขาว ขณะที่ ซาร์กราด เว็บไซต์ฝักใฝ่ปูติน บอกว่า Z ถูกใช้เป็นสัญลักษณ์ง่ายๆ เพื่อป้องกันการเกิดเหตุ “ยิงพวกเดียวกัน”
ด้านเซอร์เกย์ คูวีคิน ทหารผ่านศึกหน่วยรบพิเศษของรัสเซีย ให้ข้อมูลลึกลงไปอีกว่าสัญลักษณ์ Z ของแต่ละหน่วยในกองทัพรัสเซีย ยังจะใช้แตกต่างกันไป เช่น Z ในวงกลม, Z ในสี่เหลี่ยม (หมายถึงกองกำลังรัสเซียจากไครเมีย) หรือ เป็น Z เฉยๆ (หมายถึง กองกำลังรัสเซียจากภูมิภาคตะวันออก) ซึ่งจะช่วยในการใช้ส่งสัญญาณหรือสื่อถึงกันในยามเกิดภาวะคับขันได้ด้วย
