แกะรอยโควิดรุกไทย ตั้งแต่ต้นจนทิ้งทวนเขย่าขวัญ ปี2563
จากข่าวต่างประเทศช่วงส่งท้ายปี 2562 ว่า จีนพบผู้ป่วยอาการปอดอักเสบ ไม่ทราบสาเหตุที่ตลาดค้าสัตว์และอาหารทะเลเมืองอู่ฮั่น มณฑลหูเป่ย ภาคกลางของประเทศ
ข่าวในตอนนั้นยังมุ่งไปที่ประเด็นการเมืองว่าเจ้าหน้าที่รัฐพยายามปิดข่าว ดังกล่าวไม่ให้ประชาชนแตกตื่น ถึงขั้นควบคุมตัวหมอที่โพสต์เตือนภัยเรื่องนี้
ส่วนประเด็นการแพทย์ ระบุว่าอาการของโรคคล้ายโรคซาร์ส หรือโรคทางเดินหายใจเฉียบพลันรุนแรงที่เคยระบาดหนักเมื่อปี 2546 คร่าชีวิตผู้ติดเชื้อในจีนและฮ่องกงเกือบ 650 ราย มีผู้ติดเชื้อกว่า 8,000 คน กระทั่งวงการแพทย์เอาชนะโรคภัยนี้มาได้ และมีหนทางป้องกันได้
อย่างไรก็ตาม วันที่ 3 ม.ค. ทางการจีนแถลงว่า โรคปอดอักเสบที่ระบาดในเมืองอู่ฮั่นเป็นไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่
จากนั้นมาคนไทยเริ่มได้รับข่าวสารเรื่องโรคระบาดนี้มากขึ้นเรื่อยๆ พร้อมเริ่มคัดกรองผู้เดินทางมาจากเมืองอู่ฮั่น โดยแรกเริ่มเรียกโรคนี้ว่า “ไข้อู่ฮั่น” หรือไวรัสอู่ฮั่น
มีลำดับเหตุการณ์สำคัญดังนี้
13 ม.ค. กระทรวงสาธารณสุข แถลงข่าวมาตรการเฝ้าระวังป้องกันควบคุมโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่ 2019 หลังพบผู้ป่วยเป็นหญิงชาวจีนอายุ 61 ปี ติดเชื้อดังกล่าวเดินทางมาจากเมืองอู่ฮั่น
นับเป็นผู้ป่วยรายแรกที่ตรวจพบนอกประเทศจีน
19 ม.ค. ทางการจีนแถลงยืนยันว่า ไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่ติดต่อจากคนสู่คนได้ พร้อมกับแจ้งพบผู้ติดเชื้ออีกหลายมณฑล รวมถึงที่กรุงปักกิ่ง เมืองหลวง
ด้วยความที่เชื้อไวรัสนี้เป็นโรคระบาดใหม่ ทำให้สาธารณสุขจีนและองค์การอนามัยโลก หรือ WHO คลำทางอยู่นานว่าจะรับมืออย่างไร
“ตัวเปลี่ยนเกม” หรือ a game changer ที่ทำให้ผู้เชี่ยวชาญโรคติดต่อกุมขมับก็คือ ผู้ติดเชื้อไม่แสดงอาการป่วย กว่าจะรู้ว่าตนเองติดเชื้อแล้ว อาจกินเวลาหลายวันหรือหลายสัปดาห์ จึงทำให้เชื้อแพร่ลุกลามได้อย่างรวดเร็ว
ดังนั้นก่อนอู่ฮั่นปิดเมืองวันที่ 23 ม.ค. และ WHO ประกาศภาวะฉุกเฉินทางสาธารณสุขระหว่างประเทศ วันที่ 30 ม.ค. เชื้อได้ลามออกนอกประเทศจีนไปแล้วทั่วโลก
และแน่นอนว่าประเทศไทยไม่ได้รอดพ้น
ลามจากสนามมวย-แจ้งเกิดศบค.
ไทยเข้าสู่ช่วงเชื้อระบาดหนักรอบแรก เมื่อเดือนมีนาคม พร้อมกับเริ่มมีผู้ติดเชื้อในไทยเสียชีวิตตั้งแต่รายแรก เมื่อวันที่ 1 มี.ค.
3 มี.ค. แรงงานผิดกฎหมายในเกาหลีใต้ หรือที่เรียกว่า ผีน้อย กลุ่มแรกเดินทางกลับไทย มีปมดราม่าหวาดผวาขึ้นในสังคม เนื่องจากช่วงเวลานั้นมีผู้ติดเชื้อไวรัสโคโรนาในเกาหลีใต้จำนวนมาก
แต่จุดระบาด “ของจริง” มาจากผับในย่านธุรกิจของกรุงเทพฯ และจากสนามมวยลุมพินี ถนนรามอินทรา ซึ่งกรณีสนามมวย เชื้อลามไปยังหลายจังหวัด อีกทั้งยังเป็นสายพันธุ์แรงที่ทำให้หลายคนป่วยหนัก
ในที่นี้รวมถึง แมทธิว ดีน ดาราชื่อดังที่ทำหน้าที่เป็นพิธีกรการแข่งขันบนสังเวียน และ ลีเดีย ศรัณย์รัชต์ นักร้องสาวผู้เป็นภรรยาที่โพสต์ข้อความแจ้งผลตรวจวันที่ 16 มี.ค. จากนั้นทั้งสองป่วยซมอยู่นาน กว่าจะได้ออกจากโรงพยาบาลในหนึ่งเดือนถัดมา
ข่าวการระบาดของโรคช่วงเวลานี้มาพร้อมกับข่าวสินค้าป้องกันโรค ไม่ว่า หน้ากากอนามัย เจลแอลกอฮอล์ น้ำยาฆ่าเชื้อ ฯลฯ ขาดตลาดและราคาพุ่งแรง รวมไปถึงการแห่ซื้อกักตุนสินค้าด้วยความวิตกของประชาชน
21 มี.ค. ผู้ว่าฯ กทม. ประกาศปิดห้าง พื้นที่เสี่ยง ทั่วกรุงเทพฯ จากนั้นอีก 2 วัน ประชาชนแห่เดินทางกลับต่างจังหวัด
25 มี.ค. รัฐบาลจัดตั้ง “ศูนย์บริหารสถานการณ์การ แพร่ระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019” หรือ ศบค. เป็นหน่วยงานพิเศษเพื่อปฏิบัติหน้าที่ในสถานการณ์ฉุกเฉิน โดยมีนายกรัฐมนตรีเป็นผู้อำนวยการ
26 มีนาคม 2563 รัฐบาลเริ่มบังคับใช้พ.ร.ก.สถานการณ์ฉุกเฉินทั่วราชอาณาจักร
ล็อกดาวน์-หยุดเชื้อเพื่อชาติ
เดือนเมษายน ช่วงเดือนฉลองเทศกาลปีใหม่ไทยกลับเป็น ช่วงเวลายากลำบากเพราะการระบาดของโรคโควิด-19
3 เม.ย. รัฐบาลเริ่มบังคับใช้ประกาศห้ามบุคคลใดทั่วประเทศออกนอกเคหสถาน (เคอร์ฟิว) ระหว่างเวลา 22.00-04.00 น. พร้อมคำแนะนำไม่ต้องกักตุนสินค้า
4 เม.ย. จำนวนผู้เสียชีวิตจากโควิดในประเทศเพิ่มเป็น 20 ราย ส่วนผู้ติดเชื้อสูงเกิน 2,067 คน
21 เม.ย. ครบรอบ 100 วันที่โควิดปรากฏในไทย ผู้คนต้องปรับตัว ทำงานจากบ้าน และอยู่บ้าน เพื่อหยุดเชื้อเพื่อชาติ บุคลากรทางการแพทย์ต้องทำงานหนัก
เข้าสู่เดือนพฤษภาคม สถานการณ์เริ่มคลี่คลาย
ศบค.รายงานว่าไม่พบผู้ติดเชื้อในพื้นที่ทั่วไป พบเพียงผู้ป่วยรายใหม่ในสถานกักกันที่รัฐจัดให้จำนวน 18 ราย จึงสรุปได้ว่าวันที่ 13 พ.ค. เป็นวันแรกที่มีตัวเลขผู้ป่วยเป็น 0 รายอย่างเป็นทางการ
31 พ.ค. สภาผู้แทนราษฎรเห็นชอบ พ.ร.ก.กู้เงิน 3 ฉบับ วงเงิน 1.9 ล้านล้านบาท ทั้งพ.ร.ก.กู้เงิน 1 ล้านล้านบาท, พ.ร.ก.ช่วยผู้ประกอบวิสาหกิจฯ วงเงิน ไม่เกิน 5 แสนล้านบาท และ พ.ร.ก.รักษาเสถียรภาพของระบบการเงินและความมั่นคงทางเศรษฐกิจของประเทศ พ.ศ. 2563 วงเงินไม่เกิน 4 แสนล้านบาท
ทหารอียิปต์เขย่าขวัญ
กรกฎาคม เป็นเดือนที่กระแสหวาดผวาโควิด-19 กระเพื่อมอีกครั้ง จากกรณีพบทหารจากประเทศอียิปต์ อายุ 43 ปี จากหลายนายที่มาแวะพักโดยเครื่องบินทหารลงจอดที่ท่าอากาศยานนานาชาติอู่ตะเภา จังหวัดระยอง ติดโควิด-19
เครื่องลงเมื่อวันที่ 8 ก.ค. จากนั้นวันที่ 10 ก.ค. มีภาพกลุ่มทหารเดินทางเข้าไปภายในห้างสรรพสินค้าของตัวเมือง
นอกจากเหตุการณ์นี้จะทำให้กระทบต่อการท่องเที่ยวจังหวัดระยองอยู่พักใหญ่ รัฐบาลถูกตั้งคำถามและถูกวิพากษ์วิจารณ์จากประชาชนอย่างกว้างขวาง ถึงการปล่อยให้ทหารนายนี้ออกมาเดินในที่สาธารณะ เช่นเดียวกับลูกของอุปทูตซูดาน ที่เข้ามาพักในประเทศไทย และติดเชื้อโควิด-19
ต่อมา ศบค.มีมติยกเลิกการอนุญาตการบินเข้าของเที่ยวบินกองทัพอากาศอียิปต์ทั้งหมด หลังพบไม่ปฏิบัติตามข้อกำหนด และชะลอการอนุญาตเดินทางเข้าในกลุ่มยกเว้นพิเศษ บุคคลในคณะทูต และนักธุรกิจจนกว่าจะมีมาตรการชัดเจน และประชาชนกลับมามีความเชื่อมั่น
จากนั้นอีก 4 เดือนคือ สิงหาคม กันยายน ตุลาคม และพฤศจิกายน ผู้ติดเชื้อที่เพิ่มขึ้นล้วนอยู่ในสถานกักดูอาการ จึงทำให้สถานการณ์เริ่มคลี่คลาย ธุรกิจร้านค้าเริ่มขยับขยาย กิจกรรมทางสังคมและการบันเทิงต่างๆ เริ่มกลับมา แม้แต่สนามมวยก็เริ่มเปิดให้ผู้ชมเข้าเชียร์ได้อีกครั้ง
แต่จุดหักเหกลับมาเขย่าขวัญอีกครั้งในเดือนธันวาคม !!
วันจีวันถึงตลาดกลางกุ้ง
ต้นเดือนธันวาคม กระแสโควิดจากเมียนมาเข้าไทยเริ่มก่อกระแสวิตกที่ภาคเหนือ
เมื่อพนักงานสาวที่ทำงานในโรงแรมวันจีวัน จ.ท่าขี้เหล็ก หลบหนีเข้าทางช่องทางธรรมชาติสู่ อ.แม่สาย จ.เชียงราย ติด โควิด ก่อนเชื้อแพร่สู่เพื่อนที่ทำงานที่เดียวกัน ข้ามมาพักด้วยกันและพากันไปเที่ยวสถานบันเทิงใน อ.แม่สาย รวมถึงไปจ.เชียงใหม่
การรับมือแกะรอยผู้สุ่มเสี่ยงติดเชื้อเป็นไปอย่างรวดเร็ว
แต่ขณะเดียวกันเจ้าหน้าที่ยังคงจับกลุ่มแรงงานต่างด้าวลักลอบผ่านเข้ามาตามช่องทางธรรมชาติเพื่อข้ามแดนมายังฝั่งไทยได้เป็นระยะ ตามจังหวัดที่มีพรมแดนติดต่อกับเมียนมา
13 ธ.ค. นายอนุทิน ชาญวีรกูล รมว.สาธารณสุข โพสต์เฟซบุ๊กตำหนิการจัดงานแสดงดนตรีบิ๊กเมาน์เท่น จัดขึ้นที่เขาใหญ่ อ.ปากช่อง จ.นครราชสีมา ว่าไม่ปฏิบัติตามมาตรการป้องกันโรคอย่างเข้มงวด กระทั่งมีคำสั่งจากจังหวัดให้ปิดคอนเสิร์ตในวันสุดท้ายของการจัดงาน เป็นที่วิพากษ์วิจารณ์อย่างกว้างขวาง
ข้อพิพาทบิ๊กเมาน์เท่นยังไม่ทันจาง การระบาด “ของจริง” ก็ตามมา
17 ธ.ค. นายวีระศักดิ์ วิจิตร์แสงศรี ผวจ.สมุทรสาคร พร้อมด้วย นพ.ชาติชาย กิติยานันท์ นายแพทย์สาธารณสุขจังหวัดสมุทรสาคร แถลงกรณีพบที่ตลาดกลางกุ้ง อายุ 67 ปี ติดโควิด-19
19 ธ.ค. นพ.โอภาส การย์กวินพงศ์ อธิบดีกรมควบคุมโรค พร้อมด้วย พล.ต.ต.วัฒนา ยี่จีน รอง ผบช.ภ.7 และ นายวีระศักดิ์ ผู้ว่าฯ สมุทรสาคร ร่วมแถลงข่าวล็อกดาวน์จังหวัดสมุทรสาคร หลังพบผู้ติดเชื้อในการตรวจคราวเดียวถึง 516 ราย ส่วนใหญ่เป็นแรงงานต่างด้าวซึ่งพักอยู่ในบริเวณเดียวกัน
จากนั้นตัวเลขผู้ติดเชื้อพุ่งขึ้นอย่างรวดเร็วและทะลุ 1,000 คนเมื่อวันที่ 21 ธ.ค. พร้อมกับเจอผู้ติดเชื้อตามจังหวัดอื่นๆ เช่น กรุงเทพฯ นนทบุรี ฉะเชิงเทรา สมุทรปราการ สุพรรณบุรี สระบุรี อุตรดิตถ์ ฯลฯ
บริษัทเอกชนต่างยกเลิกกิจกรรมเคานต์ดาวน์ ส่วนวัดวาอารามแจ้งยกเลิกกิจกรรมสวดมนต์ข้ามปี
ช่วงเวลาเดียวกันนี้ยอดสะสมผู้ติดเชื้อทั่วโลกเดินหน้าสู่ 80 ล้านคน เสียชีวิต 1.7 ล้านราย ประเทศไทยรั้งอันดับ 143 ของโลก
