พญานาคแบ่งออกเป็น 4 ตระกูลใหญ่คือ ตระกูลวิรูปักษ์ พญานาคตระกูลสีทอง เอราปถ ตระกูลสีเขียว ฉัพพยาปุตตะ ตระกูลสีรุ้ง และพญานาคกัณหาโคตะมะ ตระกูลสีดำ
พญานาคเกี้ยว 4 ตระกูลนี้ ที่วัด มรุกขนคร ต.ดอนนางหงส์ อ.ธาตุพนม จ.นครพนม บริเวณฐานพระธาตุมรุกขนคร ซึ่งเป็นพระธาตุผู้ที่เกิดวันพุธกลางคืน
ที่วัดพระพุทธบาทเวินปลา ต.เวินพระบาท อ.ท่าอุเทน จ.นครพนม ทางลงรอยพระพุทธบาทกลางน้ำโขง จะพบพญานาค 4 ตระกูลนี้ ปกปักรักษาองค์พระธาตุและรอยพระพุทธบาท ซึ่งทั้ง 2 แห่งหลวงปู่คำพันธ์ พระเกจิชื่อดังสองฝั่งโขง ท่านเดินทางไปขณะดำรงธาตุขันธ์
พญานาคทั้ง 4 ตระกูลที่กล่าวมา เป็นส่วนหนึ่งในตำนาน เชื่อว่าน่าจะมีวงศ์ว่านเครือมากกว่านี้อย่างแน่นอน ซึ่งเชื่อได้ว่าเป็นตระกูลที่มีอำนาจ และฤทธานุภาพและถิ่นที่อยู่แตกต่างกัน
หลวงปู่คำพันธ์ โฆสปัญโญ พระเกจิ ชื่อดังวัดพระธาตุมหาชัย อ.ปลาปาก จ.นครพนม เล่าว่า ตระกูลพญานาคมีความใกล้ชิดกับพระพุทธองค์และพระพุทธศาสนามาแต่โบราณกาล
“หากมีพิธีกรรมอันใดอยู่ใกล้ต้นน้ำลำธาร ให้อัญเชิญบอกกล่าวแก่เหล่าพญานาค เชื่อว่าพิธีกรรมนั้นจะศักดิ์สิทธิ์ ยิ่งนัก” พระเกจิชื่อดังได้ระบุไว้
ทั้งนี้ ชมรมอนุรักษ์ศิลปวัฒนธรรมพุทธศิลปและการท่องเที่ยว จ.นครพนม ได้จัดสร้างเครื่องรางพญานาค 4 ตระกูล
วัตถุประสงค์เพื่อจัดหารายได้สมทบชมรมอนุรักษศิลปวัฒนธรรมพุทธศิลปฯ นำไปช่วยเหลือสาธารณกุศลใน จ.นครพนม เพื่อระลึกถึงพญานาคทุกตระกูล สืบสานประวัติความเป็นมา เผยแพร่บารมีหลวงปู่คำพันธ์ รวมทั้งพญานาคทุกตนใน เขตแม่น้ำโขง และพระธาตุทั้ง 8 ของ จ.นครพนม
จัดสร้างเป็นเนื้อเงิน 15 เนื้อเมฆสิทธิ์ 200 เนื้อทองเหลือง 2,565 และเนื้อทองแดง 2,565
ส่วนบนของเครื่องรางรุ่นนี้ มีพญานาคเกี้ยว 4 ตน เกี้ยวขดกันเป็นรูปวงกลม ส่วนด้านล่างตอกเลขกำกับไว้ใต้ฐาน
พญานาคเกี้ยว 4 ตระกูลที่จัดสร้างสืบเนื่องจากหลวงปู่คำพันธ์ได้อนุญาตให้พระเทพมงคลเมธี เจ้าคณะจังหวัดนครพนม
ผ่านพิธีปลุกเสกในงานพิธีพุทธาภิเษกปลียอดทองคำพระธาตุพนม วันเสาร์ที่ 19 กันยายน 2563 ที่วัดพระธาตุพนมวรมหาวิหาร อ.ธาตุพนม จ.นครพนม
สอบถามโทร. 08-1494-0291, 06-1297-9171