‘น้องตั้งใจ’แช็ตบอตช่วยเลิกเหล้า

เข้าพรรษาปีนี้ตรงกับวันที่ 2 ส.ค. 1 ในกิจกรรมสุขภาพเนื่องในวันเข้าพรรษา คือการรณรงค์ลดละเลิกดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ ทั้งในช่วงเข้าพรรษาและเลิกเด็ดขาดไปตลอด

สำหรับปีนี้สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) ได้จัดเวทีเสวนา “เสียงจากใจผู้เลิกเหล้าผ่าน 1413 สายด่วนเลิกเหล้า” ที่ศูนย์ปรึกษาเพื่อการเลิกสุราและการเสพติดคณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย เมื่อวันที่ 24 ก.ค.ที่ผ่านมา

โดย น.ส.รุ่งอรุณ ลิ้มฬหะภัณ ผอ.สำนักสนับสนุนการควบคุมปัจจัยเสี่ยงหลัก สสส. กล่าวเปิดเวทีเสวนาว่า ศูนย์ปรึกษาเพื่อการเลิกสุราและการเสพติด หรือ 1413 สายด่วนเลิกเหล้า ให้บริการช่วยผู้ที่อยากเลิกดื่ม ให้สามารถ ลด ละ เลิกดื่มได้อย่างถูกต้อง ปลอดภัย ลดผลกระทบต่อสุขภาพ แต่ยังมีข้อจำกัดอยู่มาก เนื่องจากผู้ที่ดื่มสุราขาดความตระหนัก ไม่กล้าขอเข้ารับคำปรึกษา รู้สึกอายที่จะรับการรักษา ส่วนใหญ่ยังไม่ทราบแหล่งขอรับความช่วยเหลือ

ข้อมูลจากระบบ HDC กระทรวงสาธารณสุข ปี 2566 ผู้มีปัญหาการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ได้รับการบำบัดในสถานพยาบาลร้อยละ 65.02 ของผู้มีปัญหาติดสุรา นับเป็นความท้าทายในการสนับสนุนให้ประชาชนเข้าถึงบริการปรึกษาเลิกดื่ม

“สสส. จึงพัฒนาแช็ตบอต แอพพลิเคชั่นไลน์ “น้องตั้งใจ” ให้คำปรึกษาและติดตามปัญหาการดื่มผ่านสมาร์ตโฟน ที่สะดวก รวดเร็วขึ้นและขยายประเด็นให้บริการ โดยเพิ่มนักจิตวิทยาให้คำปรึกษาเรื่องการเลิกสิ่งเสพติดทุกชนิด” น.ส.รุ่งอรุณกล่าว

รศ.พญ.รัศมน กัลยาศิริ ผอ.ศูนย์ปรึกษาเพื่อการเลิกสุราและการเสพติด กล่าวว่า ศูนย์ดำเนินการมาแล้ว 16 ปี ช่วยเหลือผู้มีปัญหาการดื่มแอลกอฮอล์และผู้ได้รับผลกระทบทางโทรศัพท์แบบครบวงจร และติดตามระยะยาวเพื่อป้องกันกลับไปดื่มซ้ำ เชื่อมโยงกับสถานพยาบาลเพื่อส่งต่อเข้าสู่บำบัด

โดยปี 2565 มีผู้โทร.ปรึกษา 6,369 สาย จำนวนนี้ได้รับบริการจากนักจิตวิทยาและยินยอมให้ติดตาม 1,702 สาย ครบ 1 ปี มีผู้เลิกสุราได้สำเร็จ 297 คน ทั้งนี้ สายด่วนเลิกเหล้าให้บริการวันจันทร์-ศุกร์ เวลา 08.00-20.00 น. มีนักจิตวิทยาให้บริการ 8 คู่สาย หากเต็มทุกคู่สายหรือนอกเวลา สามารถฝากเบอร์ให้โทร.กลับได้

ช่วงเข้าพรรษา 3 เดือนของทุกปี ได้ขยายเวลาให้บริการทุกวันไม่เว้นวันหยุด เพื่อตอบสนองการรับบริการที่มีจำนวนมากกว่าช่วงเวลาปกติเท่าตัว

“ถ้าผู้ดื่มโทร.มาจะมีการคัดกรองระดับความเสี่ยงการดื่ม ใช้กระบวนการบำบัดอย่างย่อ ช่วยเสริมสร้างแรงจูงใจในการหยุด ต่อเนื่องอย่างน้อย 1 ปี ซึ่งแต่ละคนจะมีวิธีแตกต่างกันโดยเฉพาะ” รศ.พญ.รัศมนกล่าว

รศ.พญ.รัศมนกล่าวอีกว่า ผู้ที่ดื่มประจำหรือดื่มจนติดมีข้อควรระวังคือ ภาวะถอนสุรา เช่น มือสั่น เหงื่อผุดเป็นเม็ด หรือรุนแรงถึงขั้นชัก เพ้อสับสน อาจอันตรายถึงชีวิตได้ จำเป็นต้องเข้ารับการรักษาใน ร.พ.เพื่อรับยาพื้นฐานบรรเทาอาการ ถ้าเป็นผู้ได้รับผล กระทบ เช่น พ่อแม่ คนในครอบครัว จะมีแบบประเมินความเครียด พร้อมให้คำแนะนำช่วยเหลือ ดูแลผู้ดื่มในการเลิก

นายธวัชชัย กุศล รอง ผอ.ฝ่ายบริหารและการบริการ ศูนย์ปรึกษาเพื่อการเลิกสุราและการเสพติด กล่าวว่า สายด่วนเลิกเหล้า 1413 ให้บริการปรึกษาโดยใช้การบำบัดแบบเสริมสร้างแรงจูงใจทางโทรศัพท์ เพื่อปรับเปลี่ยนพฤติกรรม เป็นแนวทางการบำบัดทางจิตวิทยาที่องค์การอนามัยโลกและกรมสุขภาพจิตยอมรับว่าใช้บำบัดรักษา ผู้ติดสุราได้ผล โดยมีการบำบัด 4 ครั้งในช่วง 3 เดือน ครั้งแรกเป็นการพูดคุย จากนั้นจะนัดหมายทุก 7 วัน 1 เดือน 3 เดือน 6 เดือนและ 1 ปี

สำหรับ ‘น้องตั้งใจ’ เป็นนวัตกรรมแช็ตบอต ช่วยเลิกเหล้า ที่ศูนย์ปรึกษาเพื่อการเลิกสุราและการเสพติด หรือ สายด่วนเลิกสุรา 1413 เพิ่งเปิดตัวเมื่อ 15 มิ.ย.ที่ผ่านมา

สามารถใช้งานง่ายๆ ผ่านแอพพลิเคชั่นไลน์ บนโทรศัพท์มือถือ ช่วยให้คนเข้าถึงได้ง่ายขึ้น นอกจากจะช่วยให้คำแนะนำ ยังมีฟังก์ชันในการติดตามผลเพื่อลดความเสี่ยงจากการดื่มแอลกอฮอล์ได้ โดยมีเจ้าหน้าที่จาก 1413 สายด่วนเลิกเหล้า เป็นผู้คอยให้คำปรึกษา พร้อมข้อมูลที่เป็นประโยชน์ต่างๆ เพื่อการเข้าถึงสถานพยาบาล

เพียงแค่สแกนคิวอาร์โค้ด และกดเพิ่มเพื่อน ก็สามารถเชื่อมโยงกับน้องตั้งใจได้แล้ว หลังจากนั้นก็ลงทะเบียนตามขั้นตอน