พระโสภณวราภรณ์ (บัณฑิต ปัณฑิตญาโณ) รองเจ้าคณะจังหวัดสงขลา คณะกรรมการหมู่บ้านรักษาศีล 5 หนใต้ เปิดเผยว่า เมื่อเร็วๆ นี้ หมู่บ้านรักษาศีล 5 หนใต้ นำโดย รองเจ้าคณะจังหวัดสงขลา พร้อมคณะ ระหว่างที่กำลังเดินทางเข้าตรวจเยี่ยมติดตามผลการดำเนินงานโครงการสร้างความปรองดองสมานฉันท์โดยใช้หลักธรรมทางพระพุทธศาสนา หมู่บ้านรักษาศีล 5 ในพื้นที่จังหวัดสตูล ได้เดินทางเข้าเยี่ยมชาวมันนิ ซาไก ในพื้นที่อำเภอทุ่งหว้า จ.สตูล เพื่อสำรวจความเป็นอยู่วิถีชีวิตของชาวมันนิ ซาไก ซึ่งปกติอาศัยอยู่ในเขตเทือกเขาบรรทัด พื้นที่จังหวัดพัทลุง ตรัง สตูล ทำให้ได้เห็นความเป็นอยู่ในวิถีชีวิตป่า การอยู่ร่วมกับธรรมชาติ การปลูกที่อยู่อย่างเรียบง่าย ซึ่งจะมีหัวหน้าคอยดูแล และหัวหน้าสามารถสื่อสารภาษาไทยได้ โดยปกติชาวมันนิ ซาไก จะอพยพไปเรื่อยๆ ในเทือกเขาบรรทัด ปัจจุบันได้แบ่งเป็นกลุ่มย่อยๆ ซึ่งในพื้นที่จังหวัดสตูล คณะกรรมการส่วนหนึ่งเห็นว่าควรจะหาวิธีที่จะอนุรักษ์ หรือรักษาให้ชาวมันนิ ซาไก ได้ดำรงเผ่าพันธุ์ และอยู่ร่วมกับชาวบ้านได้อย่างสันติ รวมไปถึงแนวทางการยกระดับคุณภาพชีวิต เผ่าพันธุ์ ไม่ให้เกิดความอ่อนแอลง และไม่ให้เผ่าพันธุ์ถูกทำลาย
พระโสภณวราภรณ์กล่าวต่อไปว่า โดยเห็นตรงกันว่าควรที่จะมีการกันพื้นที่ชาติพันธุ์ ศึกษาแลกเปลี่ยนระหว่างชาวบ้าน กับชาวมันนิ ซาไก เพื่อใช้ในการสื่อสาร สงวนเขตที่อยู่อาศัย โดยมีแนวทางการศึกษาการอยู่ร่วมกับชาวบ้านได้อย่างสันติ วิเคราะห์หาสาเหตุความขัดแย้งที่เกิดขึ้นในอดีตและปัจจุบัน เพื่อหาแนวร่วมพร้อมทั้งดูสถานการณ์ปัจจุบัน ความขัดแย้งมีมากน้อยขนาดไหน และมีสาเหตุมาจากอะไร แนวทางการยกระดับคุณภาพชีวิต ศึกษาคุณภาพชีวิตความเป็นอยู่ รวมทั้งดูสาเหตุการที่เผ่าพันธุ์จะถูกทำลายหรือสูญสิ้นไป เกิดจากอะไรด้วย
