แม่น้ำหลายสาย : บทบรรณาธิการข่าวสด

แม่น้ำหลายสาย

คอลัมน์บทบรรณาธิการข่าวสด

แม่น้ำหลายสาย – คําแถลงของเจ้าหน้าที่สรุปสถานการณ์การเผชิญหน้ากับม็อบ 1 สิงหาคม ระบุเองว่าเป็นการรวมตัวของกลุ่มผู้ชุมนุมหลายกลุ่ม หรือที่เรียกว่า แม่น้ำหลายสาย

ผู้ชุมนุมที่แสดงออกอย่างสันติจึงคาดหมายว่าจะได้รับการปฏิบัติจากเจ้าหน้าที่อย่างสันติ ไม่ถูกเหมารวมตั้งแต่เกิดการชุมนุมประท้วงรัฐบาลตั้งแต่ปีก่อนมาถึงปีนี้

หลายเหตุการณ์ที่ชุมนุมอย่างสงบแต่ผู้ชุมนุมรวมถึงสื่อมวลชนกลับถูกฉีดน้ำ แก๊สน้ำตา และกระสุนยาง จนถูกตั้งคำถามว่าแข็งกร้าวเกินไปหรือไม่

ทุกครั้งที่เจ้าหน้าที่แถลง จะยืนยันว่าเป็นไปตามขั้นตอนและยุทธวิธีในระดับสากลซึ่งเป็นที่ยอมรับจากทั่วโลก

ในที่นี้รวมถึงการใช้ปืนจ่อผู้ชุมนุมในระยะประชิด

ภาพเหตุการณ์ดังกล่าวเป็นที่วิพากษ์วิจารณ์อย่างกว้างขวาง นาทีเจ้าหน้าที่กองร้อยควบคุมฝูงชนใช้อาวุธปืนลูกซองจ่อศีรษะผู้ชุมนุมขณะขี่รถจักรยานยนต์บนถนนวิภาวดีรังสิต

เจ้าหน้าที่ตำรวจยืนยันว่าเป็นมาตรฐานสากลที่ต่างประเทศใช้ พร้อมอธิบายว่าเป็นยุทธวิธีที่เรียกว่า contact and cover ซึ่งคำภาษาอังกฤษดังกล่าวมีคำอธิบาย ว่าใช้กับเจ้าหน้าที่หน่วยลาดตระเวนที่พบเหตุต้องสอบสวน

ส่วนเจ้าหน้าที่ตำรวจไทยอธิบายว่าเป็นเพียงการตักเตือนผู้ชุมนุมให้กลับเคหสถาน อีกทั้งเห็นว่าจังหวะดังกล่าวเสี่ยงต่อความปลอดภัยของเจ้าหน้าที่ จึงต้องใช้ยุทธวิธีเอาปืนจ่อ

โดยใช้อาวุธปืนที่ใช้มีสัญลักษณ์ชัดเจนว่ากระสุนที่ใช้เป็นกระสุนยางและสุดท้ายแล้ว ไม่ได้ยิง

ตำรวจจึงไม่ถือว่าเป็นการกระทำเกินกว่าเหตุ

แม้การปฏิบัติหน้าที่ของตำรวจเพื่อป้องกัน ตัวเองจะมีกฎหมายรองรับและคุ้มครอง อีกทั้งยังน่าเห็นใจกรณีที่เผชิญกับกลุ่มที่ใช้ความรุนแรง

แต่กรณีที่ตำรวจควรรับมือด้วยยุทธวิธีที่ละเอียดซับซ้อน คือการคิดว่าหาวิธีที่จะลดบรรยากาศการเผชิญหน้าลง

ไม่ทำให้บุคคลหรือกลุ่มผู้ชุมนุมที่เดิมแสดงออกอย่างสันติ ถูกกดดันและถูกเร้าหรือข่มขู่ด้วยการใช้อำนาจและใช้กำลังของรัฐ จนแปรผันไปสู่การตอบโต้ที่ไม่จำเป็น

การทำงานตามกฎอย่างเดียวอาจง่ายกว่า แต่หากรู้ว่าแม่น้ำมีหลายสาย เจ้าหน้าที่ควรคิดให้ลึกซึ้งและปฏิบัติโดยรู้จักแยกแยะ