สลิ่มรักตาลิบัน

คอลัมน์ ใบตองแห้ง

ใครบ้างเชียร์ตาลิบันยึดอัฟกานิสถาน ทั้งที่ชาวโลกกังวลว่าจะปกครองด้วยระบอบเผด็จการ เข่นฆ่าล้างผลาญ อ้างหลักอิสลามห้ามผู้หญิงทำงานนอกบ้าน ห้ามเรียนหนังสือ บังคับคลุมหน้า ใช้ศาลศาสนาพิพากษาตัดมือหรือปาก้อนหินจนตาย

แม้ยังไม่รู้ว่าจะเลวร้ายขนาดนั้นไหม เพราะตาลิบัน “สายพิราบ” ประกาศว่าจะไม่เป็นเหมือนเดิมแล้ว แต่ไว้วางใจไม่ได้ ข่าวที่เล็ดลอดออกมาสวนทางกัน (พึงเข้าใจว่า สายเหยี่ยวหรือสายสุดโต่งมีอิทธิพลมากกว่าในกองกำลังอาวุธ)

กระนั้นก็ยังมีคนไทย 2 กลุ่มที่เชียร์ตาลิบันสุดจิตสุดใจ กลุ่มแรกเป็น Islamic Fundamentalist ซึ่งพอเข้าใจได้ แม้เห็นต่าง เพราะคับแค้นฝังใจต่อการรุกรานโลกมุสลิม

กลุ่มที่สองคือสลิ่ม! ซึ่งไชโยโห่ร้องสะใจ “จักรพรรดินิยมอเมริกา” แพ้แล้ว ถอยกระเจิง จีนจะเข้าไปจับมือกับตาลิบัน

พวกนี้โคตรย้อนแย้ง เพราะเอาเข้าจริงมีทัศนะชาตินิยมไทย ค่อนไปทาง Islamophobia ด่าคนเรียกร้องสิทธิเสรีภาพ คัดค้านแนวทางปราบปรามใน 3 จังหวัดเป็น “โจรใต้”

แล้วสมมติมีกองกำลังอะไรสักอย่างยึดประเทศไทย สลิ่มก็จะหนีตายแห่ขึ้นเครื่องไปอเมริกา ไม่ไปจีนหรอก เหมือนสลิ่มซิโนแวค คัดค้านวัคซีน mRNA แต่พออเมริกาบริจาค แห่แย่งไฟเซอร์

เกลียดมหาอำนาจแทรกแซงแต่เชียร์จีน ใช่เลย ควรด่าอเมริกาบุกอิรักอัฟกานิสถาน หนุนรัฐประหารอียิปต์ หนุนอิสราเอลย่ำยีปาเลสไตน์ แต่ไม่ยักด่าจีนรัสเซีย หนุนเผด็จการพม่า ซีเรีย เบลารุส ฯลฯ

ที่ไหนต่อต้าน “ประชาธิปไตยตะวันตก” จีนรัสเซียไปที่นั่น ไม่ว่ารัฐบาลจะเลวร้ายเพียงไร ย่ำยีสิทธิมนุษยชน ปิดกั้นเสรีภาพ ไชโย จีนจะเป็นมหาอำนาจ แต่ทำให้คนรักสิทธิเสรีภาพทั้งโลกเกลียดจีน

สลิ่มไทยเชียร์จีนทั้งที่เคยเกลียดคอมมิวนิสต์ เพื่อคว้ามาค้ำระบอบประยุทธ์ ยกก้นจีน เผด็จการพรรคเดียวนำชาติเจริญ ทั้งที่รัฐราชการอนุรักษนิยมไทย ล้าหลังห่างไกลพรรคคอมมิวนิสต์จีน

การต่อสู้ของตาลิบัน การต่อสู้ของโลกมุสลิม อันที่จริงน่าเห็นใจ และต้องเข้าใจความเป็นมา ตั้งแต่ยุคล่าเมืองขึ้นถึงยุคสงครามเย็น ที่เกิดการต่อสู้เรียกร้องเอกราช อิสรภาพ เสรีภาพ ไปทั่วโลก แล้ว “จักรพรรดินิยมอเมริกา” ส่งออกรัฐประหาร สนับสนุนเผด็จการเข่นฆ่าประชาชน จนเกิดการต่อสู้ด้วยอาวุธ ซึ่งส่วนใหญ่นำโดยพรรคคอมมิวนิสต์ กระทั่งอเมริกาแพ้สงครามเวียดนาม

แต่หลังจากนั้นโลกสังคมนิยมก็ล่มสลาย โซเวียตแตก จีนกลับมาเป็นทุนนิยมโดยรัฐ โลกหลังสงครามเย็นยุติการต่อสู้ด้วยอาวุธ กลายเป็นยุคเปิดเสรีการค้า “ทุนนิยมโลกาภิวัตน์” ทุนข้ามชาติกวาดกลืน วัฒนธรรมบริโภคแผ่ขยาย แต่ก็มีความก้าวหน้าในด้านสิทธิมนุษยชน สิทธิสตรี LGBTQ ต่อต้านการเหยียดผิวชาติพันธุ์

จนกระทั่งวิกฤตเศรษฐกิจทำให้เกิดแรงต้าน ปลุกชาตินิยม ศาสนา ค่านิยมต่างๆ ต้าน “ทุนสามานย์” (คุ้นๆ ไหม) ปลุกพลังอนุรักษนิยมขวางกระแสโลก ซึ่งด้านหนึ่งก็โอเคถ้าหมายถึงต่อต้านทุนข้ามชาติเอารัดเอาเปรียบ แต่ในประเทศล้าหลังส่วนใหญ่กลายเป็นเครื่องมือเผด็จการต้านประชาธิปไตยละเมิดสิทธิมนุษยชน

ที่น่าเศร้าคือ แม้พ้นยุคสงครามเย็น โลกอาหรับ ตะวันออกกลาง ก็ยังไม่พ้นการแทรกแซงของมหาอำนาจ เพราะเป็นจุดยุทธศาสตร์น้ำมัน โดยมีศูนย์กลางที่การต่อสู้กับอิสราเอลของชาวปาเลสไตน์ ประเทศรอบข้างก็เป็นเผด็จการหรือผูกขาดอำนาจหรือรัฐอิสลาม เกิดอาหรับสปริงก็ยังมีรัฐประหารอียิปต์ มีสงครามกลางเมือง กระทั่งเกิด IS

อัฟกานิสถานถูกรุกรานโดยโซเวียตตั้งแต่ 1979-1989 ชาว อัฟกันจับอาวุธสู้ แล้วตาลิบันซึ่งเข้มแข็งที่สุด เพราะเอาอุดมการณ์ Islamic Fundamentalism มาเป็นที่ยึดเหนี่ยว ก็ยึดครองประเทศได้

ถ้าย้อนดูอดีต จะพบว่า PLO ยัสเซอร์ อาราฟัต ขบวนการปลดปล่อยปาเลสไตน์รุ่นแรก ไม่ได้ใช้ศาสนาเป็นอาวุธ PLO เป็นขบวนการชาตินิยม Secularism ซัดดัม ฮุสเซน ก็เป็นเผด็จการชาตินิยมอาหรับ Secularism เป็นอริกับอิหร่านที่เป็นรัฐอิสลาม

การตีความศาสนาเป็นอีกเรื่อง ไม่ขอเกี่ยวข้อง แต่มองในมุมคนเคยจับอาวุธ เข้าใจได้ง่ายมากว่า เมื่อถูกกดขี่รุกราน ถูกเข่นฆ่าซ้ำซาก สูญเสียครอบครัวคนที่รัก เกิดความโกรธแค้นจน “ระเบิดพลีชีพ” อะไรคือสิ่งยึดเหนี่ยวที่ทรงพลังที่สุด ถ้าไม่ใช่ศาสนา

ตาลิบันก็เช่นกัน ต่อสู้ในสงครามที่โหดเหี้ยม แม้โดยเนื้อแท้คือสงครามชาตินิยม แต่อาวุธทางความคิดที่ทรงพลังคือศาสนา

อย่าโทษศาสนาไหน คริสต์ในอดีตก็ฆ่ากันเอง ก็พาคนไปตายในสงครามครูเสด พุทธพม่าก็หนุนให้ฆ่าโรฮิงยา

แต่ปัญหาของตาลิบันคือ พวกเขาโผล่กลับมาในโลกสมัยใหม่ ซึ่งให้ความสำคัญเรื่องสิทธิมนุษยชน ความเท่าเทียมทางเพศ ไม่เห็นด้วยกับการ “ห้ามคลุมหน้า” ในยุโรป แต่ก็ไม่เห็นด้วยกับการ “บังคับคลุมหน้า” ในรัฐอิสลาม และยิ่งไม่เห็นด้วยกับการบังคับลงทัณฑ์

“ที่ไหนมีการกดขี่ ที่นั่นมีการต่อสู้” แต่ไม่ลงเอยด้วยฟ้าสีทองเสมอไป กระนั้น ผู้มีอำนาจก็ควรตระหนักว่า การกดหัวปราบปรามด้วยความรุนแรง จะทำให้เกิดการตอบโต้อย่างเลือดเข้าตา

สลิ่มไทยยังโชคดี ที่ต่อสู้กับอุดมการณ์ประชาธิปไตย ซึ่งเกลียดชังสักเท่าไหร่ก็ไม่สามารถจับสลิ่มไปรมแก๊ส