กระทรวงทรัพย์ฯ เผย 10 ถ้ำ ยาวที่สุดในเมืองไทย – ยาวสุดนับสิบกิโล – เปิดประวัติตำนานสุดลี้ลับ แทบทุกถ้ำ เผยบางถ้ำมีตำนานอาจทะลุถึงกัน!

10 ถ้ำ ยาวที่สุดในเมืองไทย / เมื่อวันที่ 28 มิ.ย. นายสุวิทย์ โควสุวรรณ ผอ.ส่วนวิจัยรอยเลื่อนมีพลัง สำนักธรณีวิทยาสิ่งแวดล้อม กรมทรัพยากรธรณี (ทธ.) กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม (ทส.) เปิดเผยว่า ถ้ำเกิดจากการเคลื่อนที่ของเปลือกโลก ทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงโครงสร้างของชั้นหิน เช่น เกิดการยกตัวและรอยแตกของชั้นหิน หรือบางส่วนจะเกิดเป็นรอยเลื่อนขนาดใหญ่ ทำให้หินแตกหักเกิดเป็นช่องว่าง หรือที่เรียกว่า ถ้ำ สำหรับถ้ำในประเทศไทยส่วนใหญ่เป็นถ้ำหินปูน เมื่อมีน้ำฝนซึมผ่านชั้นดิน ซากพืช ซากสัตว์ ประกอบกับมีก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ ทำให้น้ำมีสภาพเป็นกรดอ่อนๆ เมื่อซึมมาจนถึงชั้นหินปูน หรือซึมผ่านรอยแตกในหินปูน กรดจะลายเนื้อหินปูนออกเรื่อยๆ จนกลายเป็นโพรงถ้ำ

“ภายในถ้ำเรามักจะพบหินย้อย เกิดจากตะกอนหินปูนที่จับตัวเป็นแท่ง หรือแผ่นย้อยลงมาจากเพดานถ้ำ และน้ำใต้ดินที่มีหินปูนละลายอยู่หยดลงมาจากรอยแตกบนเพดานถ้ำ และเมื่อน้ำสูญเสียก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ออกไป ก็จะทำให้เกิดแร่แคลเซียมคาร์บอเนตเริ่มสะสมตัวทีละน้อย และจะพอกยาวลงมาจากเพดานเรื่อยๆ โดยปกติจะมีลักษณะเป็นหลอดกลวงอยู่ตรงกลาง

ส่วนหินงอก เกิดจากตะกอนหินปูนที่จัดตัวเป็นแท่งสูงขึ้นไปจากพื้นถ้ำขึ้นไปเพดานถ้ำ โดยเกิดจากหยดน้ำที่ไหลออกมาจากหินย้อยหล่นถึงพื้นถ้ำ ก็จะเกิดการสูญเสียก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ ทำให้แคลเซียมคาร์บอเนตเกิดการสะสมตัว และค่อยๆ สูงขึ้นจากพื้นถ้ำ

และเมื่อหินย้อยกับหินงอกมาบรรจบกันจะเรียกว่า “เสาหิน” นายสุวิทย์ กล่าว

สำหรับถ้ำในประเทศไทยที่มีความยาวมากที่สุด 10 อันดับ ได้แก่

  • 1.ถ้ำพระวังแดง จ.พิษณุโลก มีความยาว 13,761 เมตร
  • 2.ถ้ำแม่ละนา จ.แม่ฮ่องสอน มีความยาว 12,720 เมตร
  • 3.ถ้ำใหญ่น้ำหนาว จ.เพชรบูรณ์ มีความยาว 10,631 เมตร
  • 4.ถ้ำหลวง จ.เชียงราย มีความยาว 10,316 เมตร
  • 5.ถ้ำน้ำลาง จ.แม่ฮ่องสอน มีความยาว 8,550 เมตร
  • 6.ถ้ำตะโค๊ะบิ จ.ตาก มีความยาว 7,346 เมตร
  • 7.ถ้ำกระแชง จ.ยะลา มีความยาว 5,633 เมตร
  • 8.ถ้ำน้ำวังศรีธรรมโศกราช จ.นครศรีธรรมราช มีความยาว 5,200 เมตร
  • 9.ถ้ำเชียงดาว จ.เชียงใหม่ มีความยาว 5,170 เมตร
  • 10.ถ้ำผาผึ้ง จ.น่าน มีความยาว 4,750 เมตร

สำหรับถ้ำที่ 1 คือ ถ้ำพระวังแดง มีความยาวมากที่สุดในประเทศไทย ประมาณ 13.761 กิโลเมตร โดยทั่วไปช่วงหน้าฝนจะห้ามนักท่องเที่ยวเข้าไปท่องเที่ยว เนื่องจากสภาพถ้ำมื และมีน้ำไหลผ่านตลอดเวลา ที่ผ่านมาถ้ำพระวังแดงแห่งนี้ เคยมีคนหลง 2 ครั้ง ครั้งแรก พระภิกษุหลงแล้วออกมาได้ ครั้งที่ 2 เมื่อ 4-5 ปีที่แล้ว สามเณร 2 รูป จากทับคล้อ ก็หลงในถ้ำพระวังแดงอยู่ 3 วัน 3 คืน จึงช่วยออกมาได้

อ่าน : สั่งปิด ‘ถ้ำพระวังแดง ทุ่งแสลงหลวง’ หวั่นซ้ำรอย ‘ถ้ำหลวง เชียงราย’

ภายในบริเวณถ้ำพระวังแดง ทุ่งแสลงหลวง

ส่วนถ้ำหลวงนั้น นับว่าเป็นถ้ำยาวที่สุดอันดับ 4 ของเมืองไทย มีหลายตำนานเล่าขานประวัติของถ้ำนี้ ว่า ณ เมืองเชียงรุ้ง สิบสองปันนา มีราชธิดาองค์หนึ่งแอบรักกับชายเลี้ยงม้า ซึ่งผิดกฎตามโบราณราชประเพณี ทั้งสองแอบรักกันจนกระทั่งพระราชธิดาตั้งครรภ์ เห็นจะปิดความไว้ไม่ได้อีกต่อไป จึงหลบหนีตามกันมา พระราชบิดารู้ก็ส่งทหารไล่ติดตาม

กองทหารตามทัน เห็นชายเลี้ยงม้าในป่า ก็รุมฆ่าตายอยู่กับที่ ฝ่ายพระราชธิดาเห็นกองทหารของพระราชบิดาออกมาจากชายป่า เข้าล้อมพระราชธิดาไว้ แล้วทูลเชิญกลับไปยังนครเชียงรุ้ง พระราชธิดาตระหนกตกใจสังหรณ์ว่าชายคนรักจะเป็นอันตรายเสียแล้ว แต่ก็ยังแข็งใจตรัสถามทหารว่าเห็นชายหนุ่มหรือไม่ ทหารก็ทูลตอบว่า ได้ฆ่าตายแล้ว

เมื่อทรงทราบดังนั้น พระราชธิดาทรงเสียพระทัยอย่างยิ่ง ได้สติจึงอธิษฐาน เอาความรักอันบริสุทธิ์เป็นที่ตั้ง ดึงปิ่นที่ปักผมออกมา แทงพระขมับของพระองค์เองจนโลหิตไหลออกมาเป็นสาย สิ้นพระชนม์อยู่ตรงนั้น สายพระโลหิตที่หลั่งไหลออกมา ได้กลายมาเป็นต้นแม่น้ำแม่สายในทุกวันนี้ ส่วนพระวรกายของพระราชธิดาที่นอนเหยียดยาวจากใต้จรดเหนือ ก็กลายเป็นดอยนางนอนจวบจนทุกวันนี้ อิตถีเพศของพระนางกลายเป็นถ้ำหลวง และส่วนของพระอุทรที่ทรงครรภ์ก็เป็นดอยตุง

การจะเข้าไปในถ้ำแห่งนี้ (ตามความเชื่อ) ต้องขออนุญาตจากผู้ดูแลถ้ำ และเข้าไปชมด้วยความสงบ ห้ามส่งเสียงดัง และพูดจาในสิ่งที่ไม่ควร ถ้ำนี้จะแตกต่างจากทุกถ้ำที่ไปมา เพราะทุกอณูของถ้ำเหมือนมีชีวิต และเหมือนกำลังจับตามองผู้ที่เข้ามาทุกฝีก้าว แม้แต่ในตอนกลางวันก็ตาม

ภายในบริเวณถ้ำหลวง ดอยนางนอน จ.เชียงราย / ภาพ AFP

ส่วนประวัติของอีกถ้ำที่อยากจะนำเสนอ นั่นคือ “ถ้ำเชียงดาว” อ.เชียงดาว จ.เชียงใหม่ เป็นถ้ำชื่อดัง และมีประวัติที่ลี้ลับไม่แพ้กัน
ประวัติโดยย่อของถ้ำเชียงดาว มีอยู่ว่าสมัยก่อนถ้ำเชียงดาวไม่ได้เปิดเป็นสถานที่ท่องเที่ยว ยังเป็นสถานที่วิปัสสนากรรมฐานของพระสงฆ์ ภายในถ้ำประดิษฐานหลวงพ่อทันใจ สร้างโดยฤาษีอุคันธะ เป็นฤาษีชาวไทใหญ่ที่เดินทางมาจาริกแสวงบุญ ณ อำเภอเชียงดาว และร่วมกับชาวบ้านสร้างพระเจดีย์ 25 ยอด (เจดีย์ซาวห้ายอด) ขึ้นในปีพ.ศ. 2456 ต่อมา ครูบาศรีวิชัย มาสร้างและบูรณะเป็นวัดถ้ำเชียงดาว จวบจนถึงปัจจุบัน
นอกจากนั้นยังมีตำนานถ้ำเชียงดาวว่า ในอดีตมีเจ้าหลวงคำแดง เป็นบุตรชายของเจ้าผู้ครองเมืองพะเยา ออกเดินทางตามหาหญิงสาวที่แปลงร่างเป็นกวางทอง ซึ่งหายลับเข้าไปในถ้ำหลวงเชียงดาว เมื่อเจ้าหลวงคำแดงตามเข้าไปในถ้ำ ก็ไม่ได้กลับออกมา แต่กลายเป็นเทวดาปกปักรักษาถ้ำหลวงเชียงดาว ชาวบ้านสร้างศาลถวายท่านและตั้งชื่อว่า “ศาลพ่อหลวงคำแดง” ตามตำนานกล่าวไว้ว่า ในคืนที่มีนิมิตหมายอันดี ท้องฟ้าแจ่มใส จะปรากฏลูกกลมๆ มีแสงสว่างคล้ายพระธาตุลอยออกมาจากหลังดอยเชียงดาว ชาวบ้านเชื่อกันว่าเป็นวิญญาณของเจ้าหลวงคำแดง ไปเยี่ยมบ้านเกิดเมืองนอนที่เมืองพะเยา

บ้างก็เล่าลือกันถึงขนาดว่า ถ้ำเชียงดาวนี้ สามารทะลุไปออกถ้ำหลวง อ.แม่สาย จ.เชียงราย โน่นทีเดียว ซึ่งยังไม่สามรถพิสูจน์ได้ว่าเป็นความจริงแต่อย่างใด

บนดอยหลวงเชียงดาว ซึ่งข้างใต้เป็นถ้ำเชียงดาว

บนดอยหลวงเชียงดาว ซึ่งข้างใต้เป็นถ้ำเชียงดาว

ติดตามข่าวสด

ข่าวเด่นประจำวัน