ภายในซอยสวนผัก 16 ย่านตลิ่งชัน มีบ้านหลังเล็กที่ซ่อนตัวอยู่เงียบๆ หน้าบ้านร่มรื่นไปด้วยพันธุ์ไม้เลื้อยและไม้ยืนต้นแผ่ปกคลุมดูชื่นเย็น การมาเยือนครั้งแรกยังรู้สึกละล้าละลังว่าที่นี่จะเป็นแหล่งสะสมรถจักรยานโบราณและของสะสมหายากจริงหรือ? เพราะเมื่อดูภายนอกทั้งป้ายบอกสถานที่หรือสิ่งที่พอจะบ่งบอกได้ว่าในบ้านหลังนี้จะมีรถจักรยานนับพันคันจอดสงบนิ่งอยู่ภายใน จึงตัดสินใจเปิดประตูรั้วเหล็กเข้าไปเพื่อความแน่ใจว่าบ้านหลังนี้คือ ‘บ้านจักรยาน’ ของอาจารย์ทวีไทย บริบูรณ์ ผู้ที่นิยมชมชื่นความคลาสสิกของรถสองล้อปั่นโบราณและหลงไหลในมนต์เสน่ห์ของสะสมหายาก

img_1168

ทันทีที่ก้าวเข้าสู่ตัวบ้าน กลิ่นอายยุคเรโทอบอวลพาหวลถึงไว้เด็ก ทั้งป้ายโฆษณา ผลิตภัณฑ์จากไม้ เครื่องแก้ว ของเล่นสมัยเด็ก หรือเครื่องไม้ใช้สอยจากอดีตถูกจัดวางตามวาระและความเหมาะสมทั่วบริเวณบ้าน จะหันซ้ายหันขวาก็มีแต่ของสะสมหายากที่ประเมินราคาไม่ได้ ทำให้ตลอดสองข้างระยะทางเพียงไม่กี่เมตรเต็มไปด้วยลอยยิ้มในวันวาน

เสียงแปรงลวดขัดสีกับท่อนเหล็กดังมาจากหลังบ้าน กลิ่นน้ำมันโชยมาเตะจมูก เมื่อเดินตามเสียงและกลิ่นจึงพบว่าที่ตรงนั้นเสมือนอู่ซ่อมจักรยานที่อาจารย์ทวีไทยกำลังลงมือดูแลรักษาชิ้นส่วนและอุปกรณ์รถจักรยานอย่างทะนุถนอน แกนล้อนับสิบชิ้นถูกแช่อยู่ในน้ำมันเบนซิน ซี่ลวดวงล้อ บังโคลน และอะไหล่ต่างๆ เข้าคิวรอการบำรุงรักษาอย่างเป็นระเบียบ

“ของสะสมทั้งหมดเป็นส่วนประกอบของความชอบ ผมสืบเสาะหามาได้ตามโอกาสตามวาระที่จะสามารถเป็นเจ้าของ บางชิ้นสภาพอาจจะไม่สมบูรณ์ซึ่งก็เป็นตามธรรมชาติ ตามอายุขัยของสิ่งของชิ้นนั้นๆ ยกตัวอย่างขาจักรโบราณที่อายุกว่า 100 ปี หรือจักรยานชนิดต่างๆ เกือบหนึ่งพันคัน ของสะสมมากกว่า 300 ชนิด สภาพก็เก่าไปตามเวลา” อาจารย์ทวีไทยเปิดบทสนทนาด้วยสีหน้าเคร่งขรึมขณะที่ในมือยังหยิบจับอะไหล่ขัดถูอย่างทะมัดทะแมง

img_1217

 

กว่า 20 ปีที่อาจารย์ทวีไทยใช้เวลาสืบเสาะ ค้นหาของเก่าของสะสมหายากมาจัดแสดงในบ้านจักรยานหลังนี้ พื้นที่กว่า 2 ไร่ถูกจัดสรรปันส่วนครึ่งต่อครึ่ง ส่วนหนึ่งใช้เป็นพื้นที่ปลูกสร้างบ้านพักอาศัย อีกส่วนไว้สำหรับจัดสร้างโรงเก็บจักรยานและของสะสม อาจารย์ทวีไทยได้ศึกษาเรียนรู้ถึงที่มาที่ไปของจักรยานและของสะสมหายาก ทำให้ของทุกชิ้นในบ้านหลังนี้ล้วนมีภูมิหลัง

“ผมมีข้อมูลพื้นฐานกับสิ่งของต่างๆ ที่สะสมทั้งหมด เพื่อใช้ประกอบในการตอบคำถามของผู้ที่เข้าชม ผมมีใจที่จะมองเห็นคุณค่าในสิ่งเหล่านั้น ซึ่งมีค่ามากพอที่จะเป็นแหล่งศึกษาเรียนรู้ โดยคัดกรองสิ่งต่างๆ ด้วยความรู้ที่มีอยู่และศึกษาเพิ่มเติม บางคนบางกลุ่มแวะเวียนเข้ามาชมเข้ามาศึกษา ถามไถ่เรื่องราวเกี่ยวกับจักรยานและของสะสม ผมก็จะใช้ข้อมูลที่ได้มาบอกต่อผู้ที่สนใจ แต่จะให้ผมเดินพาชมแล้วคอยบอกว่านี่คืออะไร นั่นคืออะไร ผมไม่ว่างขนาดนั้น แต่ละคนก็มีธุระประปรำเป็นของตัวเอง” อาจารย์ทวีไทยอธิบาย

img_1218

 

ทุกซอกทุกมุมในบ้านจักรยานล้วนเต็มไปด้วยของสะสมหายากไม่เพียงแต่รถปั่นสองล้อสมัยรัชกาลที่ 5 ยี่ห้อ Dayton สัญชาติอังกฤษ อายุกว่า 95 ปี ยังรวมไปถึงรถจักรยานยนต์คันเก่า ยาดมยาหม่อง ยาหอมแก้วิงเวียน เก้าอี้โต๊ะไม้สมัยโบราณที่ยังคงสภาพสมบูรณ์ นอกจากที่กล่าวมาแล้วยังมีตำรับตำราเล่มเก่า เข็มกลัดลวดลายสวยงาม ขวดน้ำอัดลมยี่ห้อต่างๆ ที่อาจารย์ทวีไทยรักและหวงแหนของสะสมทุกชิ้นที่มีอยู่ในบ้านจักรยานหลังนี้ รวมไปถึงขวดยาคูลท์ขวดแรกของโลกที่นำเข้ามาจากประเทศญี่ปุ่น อาจารย์ทวีไทยก็ดั้นด้นค้นหามาได้และเก็บไว้ที่บ้านจักรยาน

img_1163

หลายคนที่เข้าชมเคยเอ่ยปากถามกับนักสะสมรถจักรโบราณผู้นี้เป็นเสียงเดียวกันว่า ของสะสมมากมายขนาดนี้ทำไมไม่มีแนวคิดจะเปิดเป็นพิพิธภัณฑ์ เมื่อยิงคำถามถามนี้ตรงๆ อาจารย์ก็ตอบอย่างตรงเป้าเช่นกัน

“ที่นี่คือบ้านผมและไม่ต้องการจัดตั้งให้เป็นพิพิธภัณฑ์ แค่ให้เป็นแหล่งสะสมของเก่า เจตนาไม่ได้เป็นเช่นนั้นเลย บางคนเรียกที่นี่ว่าพิพิธภัณฑ์จักรยาน จริงๆ แล้วมันไม่ใช่เป็นเพียงคำที่เขาใช้เรียกกันขึ้นมาเองเท่านั้น ถ้าจะให้เป็นพิพิธภัณฑ์จริงๆ ผมคงมีพนักงานต้อนรับที่หน้าประตูทางเข้า มีการเก็บค่าเข้าชม มีการบริการที่ดีๆ แต่สิ่งที่ทุกคนเห็นคือผมก็อยู่ของผมใครจะเข้ามาชมก็ได้ ไม่ได้ห่วงห้าม แต่ที่นี่ไม่ใช่พิพิธภัณฑ์ มันเป็นสถานที่ที่แยกระหว่างกฏกติกาและความชอบด้านจิตใจ ผมไม่ได้ทำพิพิธภัณฑ์เป็นอาชีพและก็ไม่ได้มีอาชีพทำพิพิธภัณฑ์ ถ้าในอนาคตของสะสมต่างๆ ผมนำไปขายทั้งหมด คำถามคือว่าคำว่าพิพิธภัณฑ์จะหายตามไปด้วยหรือไม่ ก็ไม่มีคำตอบจากคนเหล่านั้นเลย และขอย้ำว่าที่นี่คือบ้านผมต้องการให้เป็นแบบนั้นมากกว่า”

อาจารย์ทวีไทยตอบตรงไปตรงมาและยึดมั่นในความคิดที่ว่าบ้านจักรยานไม่ใช่พิพิธภัณฑ์

img_1220

ความตั้งใจของอาจารย์ทวีไทยจะเก็บสะสมจักรยานและของสะสมหายากเพียง 2 ปี จากนั้นจะนำออกเผยแพร่ให้ผู้ที่สนใจได้ชมอีก 2 ปี และหยุดชื่นชมในสิ่งที่ชอบต่อ 2 ปี เมื่ออิ่มเอิมจะขอยุติการสะสมในอีก 2 ปีถัดไปเพราะนี่คือคำสัญญาที่อาจารย์ได้ให้ไว้กับตัวเอง

“มันเป็นการตั้งกติกาชีวิต เหมือนตอนเราเรียนหนังสือนั่นแหละ มันมีระยะเวาลจำกัดในตั้งของมันเอง อยู่ที่ความพอดี พองานและความพอใจ สิ่งต่างๆ เหล่านั้นเป็นสิ่งที่เรามองเห็นด้วยประสบการณ์และมองออกว่าควรจะหยุดพอ สิ่งที่เหลือก็จะเป็นประโยชน์ของคนรุ่นต่อๆ ไป ผมไม่ได้อวดอ้างว่าเก่ง แต่นี่คือสิ่งที่ผมได้ลงมือทำ ทุกอย่างเปลี่ยนแปลงไป เราต้องเตรียมรับมือกับการเปลี่ยนแปลงที่จะเกิดขึ้นและเป็นสุขกับสิ่งที่เกิดขึ้น จากนั้นคอยเฝ้าดู ชื่นชมกับมัน”

อุดมการณ์ที่เริ่มจากความชื่นชอบ ไม่ว่าวันเวลาจะหมุนผ่านไปนานแค่ไหน สำหรับอาจารย์ทวีไทยนั้นแล้ว ทุกสิ่งอย่างล้วนมีคุณค่าเป็นสิ่งที่ระลึกความทรงจำ เป็นความชอบและกลายมาเป็นบ้านจักรยานหลังนี้

img_1171

สำหรับผู้ที่สนใจเข้าชม สามารถแวะเวียนไปหาความรู้ดูเพื่อความบันเทิงได้ทุกวันเพียงแต่อาจารย์ทวีไทยบอกมาว่า กรุณาทำตามกฏระเบียบของบ้านหลังนี้อย่าหยิบฉวยของรักของอาจารย์ติดมือกลับบ้านก็แล้วกัน


ทีมข่าวสดเฉพาะกิจ รายงาน

 

 

ติดตามข่าวสด

ข่าวเด่นประจำวัน