สมเด็จพระบรมฯ พร้อมพระบรมวงศานุวงศ์ เสด็จฯทรงบำเพ็ญ พระราชกุศลสัตตมวาร พสกนิกร ยังหลั่งไหลแน่นท้องสนามหลวง บัวแก้วส่งทูตไทยแจงโลกถึงขั้นตอนทรงราชย์ ยึดตามรธน.-กฎมณเฑียรบาล-จารีตประเพณี พร้อมแจง 3 พระราชพิธีสำคัญ ทั้งสืบราชสมบัติ-พระราชพิธีถวายพระเพลิง-พระราชพิธีบรมราชาภิเษก ด้านบิ๊กป้อมเผยยังไม่หารือถึงการทูลเกล้าฯ‘มหาราช’ สั่งเจ้าหน้าที่เฝ้าระวังความปลอดภัยขั้นสูงสุด พศ.จัดอุปสมบทหมู่ 89 รูปรวม 9 วัน
บำเพ็ญพระราชกุศลสัตตมวาร
เมื่อวันที่ 20 ต.ค. วันที่เจ็ดของพระราชพิธีทรงบำเพ็ญพระราชกุศลสวดพระอภิธรรมพระบรมศพพระบาทสมเด็จพระปรมินทร มหาภูมิพลอดุลยเดช และวันที่สองของพระราชพิธีทรงบำเพ็ญพระราชกุศลสัตตมวาร เนื่องในวาระครบรอบวันสวรรคต 7 วัน โดยมีพระพิธีธรรมจากวัดประยุรวงศาวาสวรวิหารและวัดมหาธาตุยุวราชรังสฤษฎิ์ราชวรมหาวิหาร และประโคมย่ำยาม
โดยเวลา 07.17 น. พระเจ้าวรวงศ์เธอพระองค์เจ้าโสมสวลี พระวรราชาทินัดดามาตุ เสด็จยังพระที่นั่งดุสิตมหาปราสาท ในพระบรมมหาราชวัง ทรงบำเพ็ญพระกุศลสวดพระอภิธรรมพระบรมศพในวันที่ 7 ในการนี้ทรงถวายภัตตาหารเช้าแด่พระสงฆ์ 8 รูป จากวัดประยุรวงศาวาสวรวิหารและวัดมหาธาตุยุวราชรังสฤษฎิ์ราชวรมหาวิหาร ที่สวดพระอภิ ธรรมพระบรมศพตั้งแต่ค่ำวันที่ 19 ต.ค. ใน การนี้ม.ล.สราลี กิติยากร ร่วมพระราชพิธีด้วย
ต่อมาเวลา 11.00 น. สมเด็จพระบรม โอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร เสด็จพระราชดำเนินโดยรถยนต์พระที่นั่งจากพระที่นั่งอัมพรสถาน พระราชวังดุสิต ถึงพระที่นั่งดุสิตมหาปราสาท พร้อมด้วยสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าโสมสวลี พระวรราชาทินัดดามาตุ พระเจ้าหลานเธอพระองค์เจ้าพัชรกิติยาภา พระเจ้าหลานเธอพระองค์เจ้าสิริวัณณวรีนารีรัตน์ พระเจ้าหลานเธอพระองค์เจ้าสิริภาจุฑาภรณ์ พระเจ้าหลานเธอพระองค์เจ้าอทิตยาทรกิติคุณ บำเพ็ญพระราชกุศลสัตตมวารพระบรมศพ
พระบรมฯ-พระเทพฯเสด็จ
จากนั้นสมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร ทรงจุดธูปเทียนเครื่องทองน้อยเเละเครื่องราชสักการะกราบถวายบังคมพระบรมศพ ก่อนทรงจุดธูปเทียนเครื่องนมัสการบูชาพระพุทธรูปที่หน้าพระแท่นมหาเศวตฉัตร พระสงฆ์ 30 รูปที่สวดพระพุทธมนต์แต่วันก่อน สวดถวายพรพระ จบ ทรงประเคนภัตตาหาร พระสงฆ์พระราชทานฉันเสร็จแล้ว ทรงทอดผ้าไตร พระสงฆ์ทั้งนั้นสดับปกรณ์ถวายอนุโมทนา เจ้าพนักงานนิมนต์สมเด็จพระวันรัต วัดบวรนิเวศวิหาร ขึ้นนั่งยังอาสนะ ทรงจุดธูปเทียนเครื่องทรงธรรม สมเด็จพระราชาคณะถวายศีล และสมเด็จพระวันรัต วัดบวรนิเวศวิหาร ถวายพระธรรมเทศนา จบ พระ 4 รูปสวดธรรมคาถา
ถัดมาสมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร ทรงประเคนจตุปัจจัยไทยธรรมบูชากัณฑ์เทศน์ และทรงทอดผ้าไตร พระสงฆ์ทั้งนั้นสดับปกรณ์ ถวายอนุโมทนา แล้วทรงทอดผ้าไตรพระสงฆ์อีก 89 รูป ก่อนเสด็จพระราชดำเนินกลับ
เวลา 15.00 น. ทูลกระหม่อมหญิงอุบลรัตนราชกัญญา สิริวัฒนาพรรณวดี ทรงบำเพ็ญพระกุศลสวดพระอภิธรรมพระบรมศพ ณ พระที่นั่งดุสิตมหาปราสาท โดยมีพระพิธีธรรมจากวัดอนงคารามวรวิหารและวัดจักรวรรดิราชาวาสวรมหาวิหาร สวดพระอภิธรรมพระบรมศพ
ต่อมาเวลา 18.48 น. สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เสด็จฯ ไปในการทรงบำเพ็ญพระราชกุศลสัตตมวารพระบรมศพ ณ พระที่นั่งดุสิตมหาปราสาท ในการนี้ทรงจุดธูปเทียนเครื่องทองน้อยเเละเครื่องราชสักการะกราบถวายบังคมพระบรมศพ ทรงจุดธูปเทียนเครื่องนมัสการบูชาพระพุทธรูปที่หน้าพระแท่นมหาเศวตฉัตร และทรงจุดธูปเทียนเครื่องทรงธรรม โดยมีพระพิธีธรรมจากวัดราชสิทธาราม ราชวร วิหาร และวัดสุทัศนเทพวราราม ราชวรมหา วิหาร รวม 8 รูป สวดพระอภิธรรม
จากนั้นสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงทอดผ้าไตร พระพิธีธรรมสดัปกรณ์ ถวายอนุโมทนา ก่อนสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เสด็จฯ กลับ โดยพระพิธีธรรมจะสวดพระอภิธรรมไปจนถึงเวลา 20.50 น. และประโคมย่ำยามในเวลา 21.00 น.
นานาชาติร่วมแสดงความอาลัย
ส่วนที่ศาลาว่าการพระราชวัง ในพระบรมมหาราชวัง ตลอดทั้งวันมีคณะทูตานุทูตจากนานาประเทศ อาทิ มอลตา ตูนิเซีย สเปน มาดากัสการ์ คูเวต นามิเบีย และผู้แทนองค์กรระหว่างประเทศ จำนวนมาก อาทิ ผู้แทนองค์การระหว่างประเทศเพื่อการโยกย้ายถิ่นฐาน ผู้แทนธนาคารโลกภาคพื้นเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ผู้แทนสำนักงานบริหารโครงการแห่งสหประชาชาติ เดินทางมาลงนามแสดงความอาลัย
สำหรับบรรยากาศที่ศาลาสหทัยสมาคม ในพระบรมมหาราชวัง สำนักพระราชวังเปิดให้ประชาชนเข้าถวายสักการะพระบรมศพเบื้องหน้าพระบรมฉายาลักษณ์ และลงนามสมุดหลวงเพื่อแสดงความไว้อาลัย โดยมีประชาชนสวมชุดไว้ทุกข์ต่อแถวอย่างเป็นระเบียบเข้าทางประตูวิเศษไชยศรีอย่างต่อเนื่อง ซึ่งเจ้าหน้าที่จัดให้เข้ารอบละประมาณ 70 คน พร้อมกางเต็นท์หน้าศาลาสหทัยสมาคมให้หลบแดดและฝน
จากนั้นเวลา 17.00 น. เจ้าหน้าที่ปิดให้ประชาชนเข้าถวายสักการะที่ศาลาสหทัยสมาคม มีจำนวนประชาชนเข้าถวายสักการะทั้งสิ้น 26,701 คน และมีประชาชนถวายเงินเพื่อร่วมบำเพ็ญพระราชกุศล 468,360 บาท รวมหกวันเป็นเงิน 1,786,235.75 บาท
จัดพานวางดอกไม้รอบมหาราชวัง
ในส่วนรอบพระบรมมหาราชวัง มีประชาชนหลั่งไหลมาแสดงความอาลัยเช่นกัน ส่วนใหญ่เดินทางโดยรถเมล์ที่จัดรับส่งรอบสนามหลวง และมีรถจักรยานยนต์จิตอาสาคอยรับส่งฟรีด้วย นอกจากนี้มีหน่วยงานราชการ เอกชนและประชาชนนำอาหารและน้ำดื่มมาแจกจ่ายให้ผู้มาแสดงความอาลัย โดย ม.ธรรมศาสตร์ และ ม.ศิลปากร อนุญาตให้ประชาชนที่มาร่วมงานเข้าไปหลบฝนภายในมหาวิทยาลัยได้
สำหรับช่วงเย็น ประชาชนยังทยอยมาวางดอกไม้และพวงมาลัยเพื่อถวายสักการะ บริเวณประตูสวัสดิโสภา พระบรมมหาราชวัง ฝั่งตรงข้ามกระทรวงกลาโหม ท่ามกลางฝนที่โปรยปรายต่อเนื่อง แต่ทุกคนก็ไม่ย่อท้อ โดยเจ้าหน้าที่จัดเตรียมพานทองไว้รองรับ เพื่อความเป็นระเบียบเรียบร้อย
ขณะเดียวกันมีเหล่าลูกเสือและเนตรนารีคอยอำนวยความสะดวกผู้สูงอายุด้วยรถเข็นด้วย โดยนายเตชิน ศรีวิชา อายุ 16 ปี นักเรียนชั้น ม.5 โรงเรียนโยธินบูรณะในชุดลูกเสือ เผยว่า เมื่อมีโอกาสได้มีส่วมร่วม แม้จะเป็นส่วนเล็กๆ ก็รู้สึกภูมิใจ โดยมีหน้าที่ช่วยเหลือผู้สูงอายุที่ต้องการรถเข็น ดูแลจากด้านนอกพระบรมมหาราชวัง เข้ามายังศาลาสหทัยสมาคมและกลับออกไปด้านนอก
ด้านคุณยายที่นั่งรถเข็นกล่าวด้วยความดีใจว่า รู้สึกดีมากๆ ที่มีการช่วยเหลือผู้สูงอายุ เพราะหลายคนเดินทางมาไกล โดยเฉพาะตนที่มาจากบ้านเพียงคนเดียว รู้ตัวว่าร่างกายไม่ได้แข็งแรงนัก แต่มีใจที่อยากจะมาจริงๆ
นางเพ็ญพักตร์ แก่นพินิจ คุณยายวัย 82 ปี ที่กำลังกอดพระบรมฉายาลักษณ์ เผยว่า ให้ลูกชายแกะพระบรมฉายาลักษณ์ของพระองค์จากหัวเตียง เพื่อนำมาด้วย ตอนทราบข่าวได้ร้องไห้และยกมือไหว้ เมื่อมีพระราชพิธีก็ จะยกมือไหว้พระสวดมนต์ตาม และด้วยขาที่เดินไม่ไหวเลยต้องให้ลูกพานั่งรถเข็นมา
ชาวภูฏานร่วมถวายสักการะ
ขณะที่นายเชอริงค์ เปนโจ นักธุรกิจชาวภูฏาน เปิดเผยว่า รู้จักพระองค์ท่าน เนื่องจากสมเด็จพระราชาธิบดีจิกมี เคเซอร์ นัมเกล วังชุก เคยเสด็จฯ เยือนไทย ทำให้คนภูฏานทั้งประเทศรู้จักพระองค์และรับรู้ถึงพระราชกรณียกิจต่างๆ ที่ทรงทำเพื่อประชาชนด้วยความรัก ด้วยความที่เป็นนักธุรกิจต้องมาประเทศไทยบ่อยครั้ง แต่ครั้งนี้ไม่ได้มาเพราะธุรกิจ แต่มาเพราะอยากร่วมถวายสักการะและแสดงความไว้อาลัย ก่อนมาเห็นคนไทยยืนต่อแถวด้วยความมีระเบียบท่ามกลางสภาพอากาศที่ร้อนโดยไม่มีใครบ่น ทำให้รู้ว่าพระองค์เป็นที่รักและเทิดทูนของคนไทย
ส่วนนายสาย ภูมิผิว อายุ 76 ปี กล่าวว่า นั่งรถทัวร์จากอ.บ้านโป่ง จ.ราชบุรี ตั้งแต่ 05.00 น. และมาถึงบริเวณพระบรมมหาราชวังช่วงเช้า โดยตั้งใจมานอนค้างคืนที่สนามหลวง 3-4 คืน เพื่อสวดมนต์ให้พระองค์ท่าน พร้อมตั้งใจไม่เล่นพนัน สูบบุหรี่และกินเหล้า
ในส่วนของกทม.จัดเตรียมรถบัสโบราณ 4 คัน ไว้รับส่งประชาชนบริเวณท้องสนามหลวง โดยมี 2 เส้นทางคือ 1.ลานพลับพลามหาเจษฎาบดินทร์-อนุสาวรีย์ประชาธิปไตย-ท้องสนามหลวง-สวนเจ้าเชตุ แล้วกลับรถย้อนมาเส้นทางเดิม และ 2.ใต้สะพานพระปิ่นเกล้า บริเวณถนนพระอาทิตย์-พิพิธภัณฑสถาน แห่งชาติ ตั้งแต่เวลา 09.00 – 20.00 น. หรือจนกว่าประชาชนจะเดินทางกลับจนหมด โดยมีชาวบ้านใช้บริการและถ่ายรูปเป็นที่ระลึก
ป้อมปัดหารือทูลเกล้าฯ‘มหาราช’
ที่ทำเนียบรัฐบาล พล.อ.ประวิตร วงษ์สุวรรณ รองนายกฯ และรมว.กลาโหม เป็นประธานประชุมศูนย์บัญชาการติดตามสถานการณ์ (ศตส.) โดยมีรัฐมนตรีที่เกี่ยวข้อง ผบ.เหล่าทัพและหน่วยงานที่เกี่ยวข้องร่วมประชุม โดยพล.อ.ประวิตรกล่าวก่อนการประชุมว่า เพื่อติดตามสถานการณ์ที่เกิดขึ้นในระหว่างมีพระราชพิธีและการเดินทางเข้า ร่วมแสดงความไว้อาลัย ทั้งบริเวณพระบรมมหาราชวังและท้องสนามหลวง พล.อ. ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกฯ จึงตั้งศตส.ขึ้นมาติดตามความเรียบร้อยและอำนวยความสะดวกให้ประชาชน ขณะที่นายสุวพันธ์ ตันยุวรรธนะ รมต.ประจำสำนักนายกฯ เป็นเลขานุการศตส. ทำหน้าที่บริหารจัดการและบูรณาการการทำงานให้เป็นไปอย่างเหมาะสม ทั้งการจัดระเบียบและอำนวยความสะดวกให้ประชาชนในการเดินทาง
จากนั้นพล.อ.ประวิตรกล่าวภายหลังประชุมว่า ที่ประชุมไม่ได้หารือถึงการทูลเกล้าฯ ‘มหาราช’ ต่อท้ายพระนามพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวในพระบรมโกศ
ที่ทำเนียบรัฐบาล พล.อ.อุดมเดช สีตบุตร รมช.กลาโหม กล่าวถึงกรณีเดียวกันว่า นายกฯ ทำความเข้าใจกับประชาชนไปแล้วว่าคงเป็นไปในอีกระยะหนึ่งที่จะต้องพูดคุยกันเรื่อง ดังกล่าว ตอนนี้ยังไม่ใช่เวลาที่จะมาพูดกัน
จัดจนท.เฝ้าระวังขั้นสูงสุด
ด้านนายสุวพันธุ์ ตันยุวรรธนะ แถลงผลการประชุมศตส.ว่า พล.อ.ประวิตรย้ำในที่ประชุมให้หน่วยงานที่เกี่ยวข้องสร้างการรับรู้เรื่องการขนส่งให้ประชาชนที่จะเดินทางมาถวายสักการะและแสดงความไว้อาลัย เนื่องจากมีการปรับเพิ่มจุดจอดรถรับส่ง 4 มุมเมืองเป็น 8 จุด และประสานเรื่องการเดินทางทางบก ขณะที่การเดินทางทางเรือให้กองทัพเรือและกรมเจ้าท่ารับดำเนินการ ส่วนการบริการด้านสาธารณสุข มีกระทรวงสาธารณ สุข กทม. กรมแพทย์ทหารบก ตั้งจุดบริการ 11 จุด และมีโรงพยาบาลสนาม 2 จุด
นายสุวพันธุ์กล่าวอีกว่า สำหรับการดูแลความปลอดภัยนั้น หน่วยงานความมั่นคงได้ประสานเฝ้าระวังขั้นสูงสุด เพื่อดูแลความสะดวกและความปลอดภัยให้ประชาชน ขณะนี้สถานการณ์ในภาพรวมยังเป็นไปด้วยความเรียบร้อย เบื้องต้นศตส.จะประสานงานกับกองอำนวยการร่วมของคสช.และกทม. รวมถึงกระทรวงต่างๆ พร้อมรับฟังปัญหาต่างๆ เพื่อนำไปปรับแก้ไข โดยกำชับในการดูแลแขกต่างประเทศที่เป็นระดับผู้นำประเทศและผู้นำรัฐบาลที่จะเดินทางมาถวายสักการะให้เป็นไปอย่างสมเกียรติ
ส่งทูตแจงโลกขั้นตอนทรงราชย์
ขณะที่นายเสข วรรณเมธี อธิบดีกรมสารนิเทศและโฆษกกระทรวงการต่างประเทศ กล่าวถึงกรณีข้อมูลข่าวสารในสื่อต่างประเทศคลาดเคลื่อน ซึ่งแสดงถึงความไม่เข้าใจในขนบธรรมเนียมประเพณีของไทยว่า กระทรวงการต่างประเทศชี้แจงข้อมูลเรื่องนี้ไปยังสถานเอกอัครราชทูต สถานกงสุลใหญ่ และคณะผู้แทนของไทยในต่างประเทศทุกแห่งทั่วโลกแล้ว เพื่อให้เอกอัครราชทูต กงสุลใหญ่ และหัวหน้าคณะผู้แทนไทยทำความเข้าใจกับทางการและหน่วยงานที่เกี่ยวข้องของประเทศเจ้าภาพ เกี่ยวกับขั้นตอนการทรงราชย์ ว่าเป็นไปตามรัฐธรรมนูญ กฎมณเฑียรบาล และจารีตประเพณี
สำหรับขั้นตอนและพระราชพิธีสำคัญที่เกี่ยวข้องตามห้วงเวลา ได้แก่ 1.การสืบราชสมบัติ 2.พระราชพิธีถวายพระเพลิง และ 3.พระราชพิธีบรมราชาภิเษก เพื่อไม่ให้นำเสนอข่าวสารที่คลาดเคลื่อนอีก นอกจากนี้ประมุขรัฐและผู้นำรัฐบาลหลายประเทศแสดงความประสงค์มาเยือนไทย เพื่อถวายสักการะพระบรมศพ โดยอยู่ระหว่างประสานงาน
พศ.จัดอุปสมบทหมู่ 9 วัน
ที่สำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ จ.นคร ปฐม นายประดับ โพธิกาญจนวัตร รองโฆษกสำนักพุทธฯ กล่าวภายหลังการประชุมมหาเถรสมาคมว่า มหาเถรฯ รับทราบเรื่องที่วัดในต่างประเทศจัดพิธีบำเพ็ญกุศลถวายเป็นพระราชกุศล ในทวีปยุโรป 23 วัด สหรัฐ อเมริกา 17 วัดและทวีปเอเชีย 9 วัด
ด้านนายบุญเชิด กิตติธรางกูร ผอ.สำนักเลขาธิการมหาเถรฯ และรองโฆษกสำนักพุทธฯ กล่าวว่า มหาเถรฯ มีมติให้เจ้าคณะกรุงเทพมหานคร และเจ้าคณะจังหวัดทุกจังหวัด ร่วมกับผู้ว่าฯ จัดพิธีอุปสมบทหมู่ 89 รูป เป็นเวลา 9 วัน เพื่อถวายเป็นพระราชกุศล ในวาระครบรอบปัญญาสมวาร (50 วัน) และสตมวาร (100 วัน) นอกจากนี้ร่วมกับวัดในกรุงเทพฯและปริมณฑล เปิดสถานที่จอดรถและบริการรถโดยสาร
