พันธุ์แท้พระเครื่อง
ราม วัชรประดิษฐ์ www.arjanram.com
“เหรียญพระพุทธ เหรียญที่จำลอง “พระพุทธรูปศักดิ์สิทธิ์” อันเป็นที่เคารพสักการะและศรัทธาของสาธุชน เพื่อสะดวกในการอาราธนาและพกพาติดตัว ตามความเชื่อที่ว่า พระองค์จะดูแลและคุ้มครองให้ปลอดภัยจากภยันตรายทั้งปวง … พระพุทธชินราช วัดพระศรีรัตนมหาธาตุวรมหาวิหาร จ.พิษณุโลก เป็นหนึ่งองค์สำคัญที่มีการจัดสร้างมาตั้งแต่ยุคแรกๆ และยังคงเป็นที่นิยมสืบเนื่องมาถึงปัจจุบัน”
พระพุทธชินราช พระประธาน ณ พระอุโบสถ วัดพระศรีรัตนมหาธาตุวรมหาวิหาร หรือที่เรียกกันว่า “วัดใหญ่” วัดเก่าแก่ที่สร้างมาตั้งแต่ก่อนสมัยสุโขทัยและเป็นพระอารามหลวงมาแต่เดิม เป็นพระพุทธรูปหล่อด้วยสำริด ปางมารวิชัย ศิลปะสุโขทัยตอนปลาย หน้าตักกว้าง 5 ศอก 1 คืบ 5 นิ้ว สูง 7 ศอก สันนิษฐานว่า พระเจ้าศรีธรรมไตรปิฎก (สมเด็จพระมหาธรรมราชาลิไท) แห่งกรุงสุโขทัย โปรดให้สร้างขึ้นพร้อมๆ กับ พระพุทธชินสีห์ และพระศาสดา เมื่อครั้งสถาปนาเมืองพิษณุโลกเป็นเมืองลูกหลวง ในปี พ.ศ.1900
พระพุทธชินราช นับเป็นพระพุทธรูปที่มีพุทธลักษณะงดงามที่สุดในประเทศไทย และยังได้รับการยกย่องว่ามีพระพุทธลักษณะงดงามที่สุดในโลก
… เส้นรอบนอกพระวรกายอ่อนช้อย พระพักตร์ค่อนข้างกลม พระขนงโก่ง พระเกตุมาลาเป็นรูปเปลวเพลิง มีลักษณะพิเศษเรียกว่า “ทีฆงคุลี” คือที่ปลายนิ้วพระหัตถ์ทั้งสี่นิ้วยาวเสมอกัน ซุ้มเรือนแก้วทำด้วยไม้แกะสลักสร้างในสมัยอยุธยา แกะสลักเป็นรูปมกร (ลำตัวคล้ายมังกรแต่มีงวงคล้ายช้าง) อยู่ตรงปลายซุ้ม และมีลำตัวเหรา (คล้ายจระเข้) อยู่ตรงกลางซุ้ม มีเทพอสุราปกป้องพระองค์อยู่สองตน คือ ท้าวเวสสุวัณ และอารวกยักษ์ …
ตั้งแต่อดีตถึงปัจจุบัน จึงนิยมอาราธนา “องค์พระพุทธชินราช” มาจัดสร้างวัตถุมงคลต่างๆ ทั้ง พระบูชา พระเครื่อง และเหรียญ เพื่อให้พุทธศาสนิกชนได้นำไปสักการบูชาอย่างต่อเนื่อง แต่ที่นับว่าทรงคุณค่าและมีค่านิยมสูงสุดต้องยกให้ “เหรียญพระพุทธชินราช ปี พ.ศ.2460” ซึ่ง ณ ปัจจุบันถือเป็นเหรียญหลักระดับประเทศที่หาดูหาเช่าของแท้ได้ยากยิ่ง ด้วยเป็นเหรียญพระพุทธชินราชที่สร้างเป็นครั้งแรกและรุ่นแรก มีความทรงคุณค่าทางประวัติศาสตร์ มีที่ไปที่มาชัดเจน และยังทรงพุทธคุณเป็นเลิศเป็นที่ปรากฏแก่ผู้สักการะ
เหรียญพระพุทธชินราช ปี พ.ศ.2460 จัดสร้างขึ้นเพื่อเป็นที่ระลึกในคราวที่ พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ 5) เสด็จฯ นมัสการพระพุทธชินราช ณ เมืองพิษณุโลก ในราวปี พ.ศ.2458 แต่มาแล้วเสร็จและแจกได้ในปี พ.ศ.2460 ในการนี้ มีพระเกจิอาจารย์ผู้ทรงพุทธาคมเข้าร่วมอธิษฐานจิตปลุกเสก อาทิ หลวงพ่อเงิน วัดบางคลาน หลวงปู่ศุข วัดปากคลองมะขามเฒ่า ฯลฯ โดยจำนวนการจัดสร้างไม่มากนัก เท่าที่พบมีด้วยกัน 2 เนื้อ คือ เนื้อเงิน และเนื้อทองแดง
พุทธลักษณะเป็นเหรียญกลม หูเชื่อม ขอบกระบอก ด้านหน้าอาราธนาองค์พระพุทธชินราช ประทับนั่งบนบัลลังก์บัวคว่ำบัวหงาย ข้างองค์พระทั้ง 2 ข้าง จารึกอักษรไทย “พระพุทธ-ชินราช” ใต้พุทธบัลลังก์จารึกอักษร “น ภ จ ก” สันนิษฐานว่าน่าจะเป็นร้านที่ จัดสร้าง คือ “ร้านนาภาจารุอุปกรณ์” แบ่งออกเป็น 2 พิมพ์ย่อย โดยดูจาก สระ “อุ” ที่คำว่า “พระพุทธ” ถ้ามีลักษณะเป็นแนวนอน เรียก “อุนอน” ถ้าเป็นแนวตั้ง ก็เรียก “อุตั้ง”
ส่วนด้านหลังจัดสร้างเป็น 3 พิมพ์ เรียงลำดับตามความนิยมคือ
1.พิมพ์หลังอกเลา ตรงกลางจำลอง “อกเลาวิหารพระพุทธชินราช” อันศักดิ์สิทธิ์ พร้อมอักขระขอมกำกับ 4 ตัว
2.พิมพ์หลังหนังสือ 5 แถว จารึกอักษรไทยเป็น 5 แถว ว่า “ที่ระฤก-ที่ได้มาในงาน-นมัสการพระพุทธ-ชินราช ณเมือง-พิศณุโลก”
3.พิมพ์หลังหนังสือ 3 แถว จารึกอักษรไทยเป็น 3 แถว ว่า “ที่ระฤกที่ได้มา-นมัสการณเมือง-พิศณุโลก”
เหรียญพระพุทธชินราช ปี พ.ศ.2460 พิมพ์อุนอน หลังอกเลา นับเป็นพิมพ์ที่ได้รับความนิยมสูงสุดและได้รับการยกย่องให้เป็นหนึ่งในชุด “เบญจภาคีเหรียญพระพุทธ” ของเมืองไทย ซึ่งเป็นที่แสวงหาอย่างสูง
