เรียนรู้ความขมขื่น ญี่ปุ่นจัดทริปพานักเรียนดูพื้นที่ชอกช้ำภัยพิบัติสึนามิ
เรียนรู้ความขมขื่น – เอ็นเอชเค รายงานว่า จุดหมายปลายทางทัศนศึกษาประจำปีของนักเรียนญี่ปุ่นในปีนี้ เปลี่ยนจากกรุงโตเกียวและเมืองเกียวโต เป็นพื้นที่ประสบมหาภัยพิบัติแผ่นดินไหว-สีนามิ เมื่อปี 2554
หลายโรงเรียนยกเลิกการเดินทางไปทัศนศึกษาในสองเมืองใหญ่ของประเทศเนื่องจากมีการระบาดของโควิด-19 ครูจึงหันไปเลือกเส้นทางทัศนศึกษาใกล้บ้าน เช่น ที่จังหวัดอิวาเตะ พื้นที่หนึ่งที่ถูกสึนามิซัดถล่มทางตะวันออกเฉียงเหนือ เมื่อ 11 มีนาคม 2554
เปลี่ยนแผน
นักเรียนมัธยมฯ ต้น โรงเรียนมุโรเนะ ตั้งอยู่ลึกเข้าไปในจังหวัดอิวาเตะ ไม่ค่อยมีโอกาสได้เห็นทะเล แต่ปีนี้มีโอกาสได้ไปศึกษาทริปพิเศษภายในจังหวัดของตนเองที่บริษัทการรถไฟซันริกุ พาเด็กๆ ไปดูพื้นที่ที่เคยประสบหายนะตามแนวชายฝั่งจากคลื่นยักษ์
ซูซึกิ ชิโฮะ ครูผู้จัดการทริปนี้ กล่าวว่าสอนนักเรียนให้รู้จักภัยพิบัติทางธรรมชาติแค่ในห้องเรียนมานานหลายปี เพราะตารางเรียนแน่นมากจนหาเวลาพานักเรียนไปชายทะเลไม่ได้ แต่การระบาดของโรคโควิด-19 ทำให้มีโอกาสพิเศษเช่นนี้ แทนที่จะไปกรุงโตเกียว กลับได้มาเก็บเกี่ยวประสบการณ์จังหวัดชายทะเลแทนเพื่อเรียนรู้ภัยธรรมชาติ
เรียนรู้การฟื้นฟู
บริษัทซันริกุ เริ่มจัดการศึกษาดูงานมาตั้งแต่ปี 2555 รางรถไฟและสถานีรถไฟล้วนเสียหายอย่างหนักจากสึนามิ แต่ซ่อมแซมแล้วเสร็จภายใน 5 วันต่อมา และกลายเป็นสัญลักษณ์แห่งความหวังของชาวบ้าน
ยามากาเสะ ยาซุอากิ เป็นมัคคุเทศก์ ให้กับเด็กๆ โรงเรียนมุโรเนะ ชี้ให้นักเรียนดูถึงการฟื้นฟูพัฒนาพื้นที่ที่เสียหาย รวมทั้ง ถนน ซึ่งตนคิดว่าคงต้องใช้เวลาอีก 2 ปีกว่าจะซ่อมเสร็จ
ทัศนศึกษาครั้งนี้ช่วยให้นักเรียนเข้าใจพื้นที่ชายหาดจากการสัมผัสของจริงซึ่งกำลังบูรณะซ่อมแซมมาเกือบ 10 ปีแล้ว
ความทรงจำอันขมขื่น
จุดหมายต่อมา นักเรียนไปเยี่ยมชมพิพิธภัณฑ์สึนามอิวาเตะซึ่งเปิดให้เข้าชมตั้งแต่เมื่อ ก.ย. 2562
ครูซุซุกิไม่ได้เป็นคนเดียวที่คิดถึงความสำคัญของการสอนให้เด็กๆ รู้จักภัยพิบัติเพราะมีโรงเรียนอีกกว่า 60 แห่งที่พานักเรียนไปทัศนศึกษาที่นี่เมื่อเดือน ต.ค. มากกว่าปีที่แล้ว 6 เท่า
คุมากาอิ มาซาโนริ รองผู้อำนวยการพิพิธภัณฑ์ กล่าวว่า สึนามิเกิดขึ้นมาเกือบ 10 ปีแล้ว เด็กๆ บางคนไม่รู้จักด้วยซ้ำว่าคืออะไรจึงจำเป็นต้องเข้าใจชีวิตและเรียนรู้การป้องกันภัยพิบัติตั้งแต่ยังเด็กซึ่งเรามีศักยภาพที่จะสอนได้
ซุซุกิให้เด็กๆ ดูภาพยนตร์ที่เกี่ยวกับสึนามิที่มีภาพสะเทือนใจ แต่ได้รับอนุญาตจากพ่อแม่และผู้ปกครองแล้ว
เอ็นโดะ เรียวตะ เด็กชายวัย 14 ปี กล่าวว่า ทุกสิ่งเกิดขึ้นได้ในธรรมชาติซึ่งน่ากลัวมาก ยังจำได้ดีว่าถนนหนทางในเมืองริมทะเลซึ่งคุณตาเคยอาศัยอยู่มีสภาพการเปลี่ยนแปลงไปอย่างไรหลังจากเกิดสึนามิ
ส่วนโอยามะ คิระ วัย 15 ปี อยู่ในจังหวัดที่ไม่ติดทะเล จึงไม่มีประสบการณ์ตรงเกี่ยวกับสึนามิ แต่จำได้ว่าวันนั้นเกิดแผ่นดินไหวครั้งใหญ่และไม่ใช้ไฟฟ้าใช้
โอยามะกล่าวว่าประสบการณ์นี้จะช่วยให้คนและคนอื่นๆ เข้าใจความหายนะและตนก็ได้เรียนรู้ว่าเกิดอะไรขึ้นบ้างระหว่างการระบาดไวรัส ซึ่งเป็นโอกาสดีในการเรียนรู้
เรียนรู้ใกล้บ้าน
“นักเรียนบางคนบอกฉันว่านี่เป็นทริปที่มีความหมายมาก เราเห็นเศษเสี้ยวของโลกอยู่ตรงหน้าและตนคิดว่าเป็นโอกาสดีที่จะได้เรียนรู้พื้นที่ชายฝั่งที่อยู่ไม่ใกล้ ไม่ไกลจนเกินไป” คุณครูซูซึกิ กล่าว
กรุงโตเกียวอาจจะเป็นเมืองที่น่าไปกว่าก็จริง แต่การได้อยู่ใกล้บ้าน ทำให้ครูซุซุกิและนักเรียนได้รับประสบการณ์ที่ดีและจะไม่ลืมอย่างรวดเร็วนัก
////////
อ่านข่าวที่เกี่ยวข้อง : งานรำลึก9ปีมหันตภัยสึนามิ คร่าหมื่นชีวิต ยังต้องหลบโควิดระบาด