สุดยอดการค้นพบครั้งใหม่ ‘ผลงานศิลปะสุดเลอค่า’ ใต้เศษซากภูเขาไฟ เมืองโบราณ ‘ปอมเปอี’ นักโบราณคดียกให้เป็นหนึ่งในจิตรกรรมฝาผนังที่ดีที่สุดที่ถูกค้นพบ

‘งานศิลปะอันน่าทึ่ง’ ถูกค้นพบในการขุดค้นครั้งใหม่ที่ปอมเปอี เมืองโรมันโบราณที่ถูกฝัง หลังการปะทุของภูเขาไฟวิสุเวียสในปี ค.ศ. 79 ด้านนักโบราณคดีเผยว่า นี่เป็นหนึ่งในจิตรกรรมฝาผนังที่ดีที่สุดที่พบในซากปรักหักพังของโบราณสถาน

มีภาพบุคคลในตำนานกรีก อาทิ เฮเลนแห่งทรอยอยู่บนผนังสูงสีดำของห้องจัดเลี้ยงขนาดใหญ่, พื้นกระเบื้องโมเสคสีขาวสภาพค่อนข้างสมบูรณ์กว่าหนึ่งล้านแผ่น

อ่านข่าวเพิ่มเติม : นักโบราณคดีค้นพบภาพวาดเฟรสโก “พิซซ่าอายุ 2,000 ปี” ในเมืองปอมเปอ

ภาพประกอบ จาก BBC

ภาพประกอบ จาก BBC ห้องดำ ปูด้วยกระเบื้องโมเสกสีขาว สภาพเกือบสมบูรณ์

1 ใน 3 ของเมืองที่หายสาบสูญยังคงอยู่ใต้เศษซากของภูเขาไฟ การขุดค้นในปัจจุบันนับว่าเป็นงานที่ยิ่งใหญ่ที่สุดของยุคนี้ ยิ่งตอกย้ำจุดยืนของ ‘เมืองปอมเปอี’ ในฐานะพื้นที่สำคัญของโลกที่สะท้อนให้เห็นชีวิตความเป็นอยู่ของผู้คน และวัฒนธรรมของจักรวรรดิโรมัน

ดร.กาเบรียล ซูคทรีเกิล ผู้อำนวยการอุทยานประวัติศาสตร์เมืองปอมเปอี ได้เปิดเผย “ห้องดำ” ให้แก่ทาง BBC ได้เยี่ยมชมเมื่อวันพฤหัสบดีที่ผ่านมา (11 เม.ย.)

เป็นไปได้ว่าสีที่เข้มของผนังถูกเลือกมาเพื่อซ่อนควันจากตะเกียงที่ใช้ระหว่างงานบันเทิงหลังดวงอาทิตย์ตกดิน

“ภายใต้แสงที่ส่องประกาย ภาพวาดต่าง ๆ แทบจะมีชีวิตขึ้นมา” เขากล่าว

ภาพประกอบจาก BBC

มีการพบจิตรกรรมฝาผนังสองชิ้น โดยชิ้นแรกเป็นภาพ ‘เทพเจ้าอพอลโล’ พยายาม เกี้ยวพาราสีนักบวชหญิง ชื่อว่า ‘กัสซันดรา’ ซึ่งตามตำนานเธอปฏิเสธ ส่งผลให้เธอโดนเขาสาปให้เธอเป็นผู้มองเห็นอนาคต ทว่าคำพยากรณ์ของเธอจะถูกเพิกเฉย ไม่มีใครเชื่อ

ภาคต่อของโศกนาฏกรรม ได้รับการบอกเล่าในภาพวาดที่สอง ซึ่งเป็นภาพ เจ้าชายปารีส ได้พบกับ เฮเลนผู้งดงาม โดย กัสซันดรา มองเห็นอนาคตว่าการพบกันในครั้งนี้ จะนำมาซึ่งหายนะและไปสู่สงครามกรุงทรอย

ภาพประกอบ จาก BBC จิตรกรรมฝาผนัง เทพเจ้าอพอลโล กำลังพยายามเกี้ยวพาราสีนักบวชหญิง ชื่อ กัสซันดรา

“ห้องดำ” ถือเป็นสมบัติชิ้นล่าสุดที่ถูกค้นพบจากการขุดค้นที่ดำเนินมากว่า 12 เดือนแล้ว การสืบสวนดังกล่าวจะนำเสนอในซีรีส์สารคดีจาก BBC และ Lion TV จะออกอากาศในเดือนเมษายนนี้

หินภูเขาไฟและขี้เถ้าที่หลงเหลือจากการปะทุของภูเขาวิสุเวียสเมื่อเกือบ 2,000 ปีก่อน ซึ่งทับถมอยู่ที่บล็อกที่อยู่อาศัยและแหล่งการค้าอันกว้างใหญ่ ที่เรียกว่า “ภูมิภาค 9” กำลังจะถูกกำจัดออก

โดยเจ้าหน้าที่จะเร่งดำเนินการอย่างรวดเร็วเพื่อปกป้องสิ่งที่ค้นพบใหม่ และเคลื่อนย้ายไปไว้ในห้องเก็บของ

สำหรับจิตรกรรมฝาผนังที่ต้องคงอยู่ในตำแหน่ง จะมีการฉีดกาวปูนปลาสเตอร์ไปทางด้านหลังเพื่อป้องกันไม่ให้หลุดออกจากผนัง

ภาพประกอบ จาก BBC ทีมงานต้องฉีดกาวปูนปลาสเตอร์ไว้ด้านหลังจิตรกรรมฝาผนัง ไม่เช่นนั้นกาวจะหลุดออกมาจากผนัง

ดร.โรเบอร์ตา พริสโก หัวหน้างานฝ่ายบูรณะใช้เวลาวันอังคารในสัปดาห์นี้ เพื่อพยายามหยุดยั้งการพังทลายของซุ้มประตู

“นี่เป็นความรับผิดชอบที่ใหญ่หลวงมาก ดูฉันสิ” เธอกล่าว ราวกับจะบ่งบอกว่าความเครียดกำลังส่งผลต่อเธออย่างเห็นได้ชัด

“เรามีความหลงใหลและความรักอย่างลึกซึ้งต่อสิ่งที่เราทำอยู่ เพราะสิ่งที่เรากำลังค้นพบและปกป้องก็เพื่อความสุขของคนรุ่นต่อจากเราด้วยเช่นกัน”

เมืองปอมเปอี ภูมิภาค 9 กำลังเป็นงานสืบสวนอันท้าทายของนักโบราณคดี

การขุดค้นในช่วงปลายศตวรรษที่ 19 เผยให้เห็นห้องซักรีดในมุมหนึ่ง ทั้งยังเผยให้เห็นร้านเบเกอรี่ที่อยู่ติดกัน รวมถึงคฤหาสน์หลังใหญ่ที่มีห้องสีดำ

ภาพประกอบ จาก BBC โถงต้อนรับ คาดว่าเจ้าของบ้านกำลังปรับปรุงบ้าน ขณะที่ภูเขาไฟมีการปะทุ สังเกตจากกองหิน

ทีมงานเชื่อว่า พื้นที่ทั้ง 3 ไม่เพียงสามารถเชื่อมต่อกันได้ทางกายภาพผ่านทางท่อประปาและทางเดินเฉพาะ แต่ยังรวมไปถึงในแง่ของความเป็นเจ้าของด้วย

ตัวตนของบุคคลเหล่านี้มีคำจารึกไว้หลายฉบับซึ่งมีอักษรย่อว่า “ARV” ตัวอักษรปรากฏบนผนังและแม้แต่บนโม่หินของร้านเบเกอรี่ด้วย

“เรารู้ว่า ARV คือใคร เขาคือ ออลัส รุสทิอุส เวอรุส (Aulus Rustius Verus)” ดร. โซฟี เฮย์ นักโบราณคดีในอุทยานอธิบาย “เรารู้จักเขาจากการโฆษณาชวนเชื่อทางการเมืองอื่น ๆ ในเมืองปอมเปอี เขาเป็นนักการเมือง เขารวยมาก เราคิดว่าเขาอาจจะเป็นคนที่เป็นเจ้าของบ้านหรูหลังร้านเบเกอรี่และร้านซักรีด”

อย่างไรก็ตาม สิ่งที่ชัดเจนก็คือทรัพย์สินทั้งหมดอยู่ระหว่างการปรับปรุงใหม่ในขณะที่เกิดการปะทุ

คนงานที่พยามหลบหนีทิ้งกระเบื้องมุงหลังคาไว้อย่างเรียบร้อย ปูนขาวในหม้อของพวกเขายังเต็มอยู่เพื่อรอใช้ เกรียงและพลั่วยังคงอยู่ แม้ว่าด้ามไม้จะเน่าเปื่อยไปนานแล้วก็ตาม

ดร.ลีอา ทราปานี จัดทำรายการทุกอย่างที่ถูกพบตั้งแต่การขุดค้น เธอโชว์อุปกรณ์สิ่งหนึ่ง เป็นกรวยสีฟ้าเทอร์ควอยซ์ “มันคือลูกตะกั่วถ่วงน้ำหนัก” คนงานชาวโรมันจะใช้มันเพื่อจัดแนวพื้นผิวแนวตั้ง เช่นเดียวกับผู้สร้างในปัจจุบัน

เธอชี้ให้เห็นว่า “ถ้าคุณมองใกล้ ๆ คุณจะเห็นว่ายังมีเชือกโรมันชิ้นเล็ก ๆ ติดอยู่”

ภาพประกอบ จาก BBC เศษเชือกพันอยู่รอบสายดิ่ง

ดร.อเลสซานโดร รุสโซ นักโบราณคดีร่วมอีกคนในการขุดค้น เขาต้องการแสดงจิตรกรรมฝาผนังบนเพดานที่กู้คืนมาจากห้องหนึ่งให้เราดู ชิ้นส่วนต่าง ๆ ที่ถูกขุดขึ้นมาแตกหักระหว่างการปะทุ ถูกนำมาจัดวางแบบจิ๊กซอว์ไว้บนโต๊ะขนาดใหญ่

เขาพ่นละอองน้ำลงบนแผ่นปูนปลาสเตอร์ ทำให้รายละเอียดและสีสันสดใสโดดเด่นขึ้นมา คุณสามารถมองเห็นทิวทัศน์ที่มีตัวอักษรอียิปต์ อาหารและดอกไม้ และหน้ากากละครอันโอ่อ่าบางส่วน

“นี่คือการค้นพบที่ผมชอบที่สุดในการขุดค้นครั้งนี้ เพราะมันซับซ้อนและหายาก มีคุณภาพสูงสำหรับบุคคลที่มีสถานะสูง(คนชั้นสูง)” เขาอธิบาย

ภาพประกอบ จาก BBC นักโบราณคดีต้องปะติดปะต่อจิตรกรรมฝาผนังที่พังทลายลงระหว่างภูเขาไฟระเบิด

แต่หากสามารถอธิบายความงดงามของผลงานจิตรกรรมฝาผนังถึงการมีทรัพย์สินอันยิ่งใหญ่ของเจ้าของ สิ่งที่ได้เรียนรู้เกี่ยวกับร้านเบเกอรี่ก็บ่งบอกถึงแง่มุมที่โหดร้ายยิ่งกว่าในชีวิตของชาวโรมัน นั่นก็คือ การเป็นทาส

เห็นได้ชัดว่าคนที่ทำงานในร้านขนมปังนี้ถูกขังอยู่ในสภาพที่น่าสลดใจ โดยอาศัยอยู่กับลาที่คอยหมุนเครื่องโม่แป้งที่ทำจากหิน หนำซ้ำดูเหมือนจะมีหน้าต่างเพียงบานดียวและมีการติดเหล็กดัดไว้ป้องกันการหลบหนี

ในร้านเบเกอรี่ยังมีการค้นพบโครงกระดูก ผู้ใหญ่ 2 คน และ เด็ก 1 คนถูกก้อนหินทับทับ นำไปสู่การตั้งข้อสังเกตว่า พวกเขาอาจเป็นทาสที่ติดอยู่และไม่สามารถหนีจากการปะทุได้ ซึ่งเป็นเพียงการคาดเดาเท่านั้น

“เมื่อเราขุดค้นลึกลงไปเท่าไหร่ เราก็ยิ่งสงสัยว่าเรากำลังดูอะไรอยู่” ดร.เกนนาโร โลวิโน นักโบราณคดีร่วมอธิบาย

“มันเหมือนกับละครเวที คุณมีทิวทัศน์ ฉากหลัง และผู้ร้าย ซึ่งก็คือภูเขาไฟวิสุเวียส นักโบราณคดีจะต้องเก่งในการอุดช่องว่าง โดยบอกเล่าเรื่องราวของตัวละครที่หายไป นั่นก็คือครอบครัวและเด็ก ๆ คนที่ไม่อยู่แล้ว”

ภาพประกอบ จาก BBC พื้นโมเสกมีกระเบื้องมากกว่าหนึ่งล้านแผ่นอาจถึงสามล้านแผ่น

ภาพประกอบ จาก BBC ตะเกียงน้ำมัน

ภาพประกอบ จาก BBC

ภาพประกอบ จาก BBC

ที่มา : BBC

ติดตามข่าวสด

ข่าวเด่นประจำวัน