คอลัมน์ อาทิตย์ละต้น
“สายหยุดพุดจีบปีบจำปา กรรณิการ์มหาหงส์ชงโค
ลำดวนดอกดกตกเต็ม ยี่เข่งเข็มสารภียี่โถ”
อิเหนา : พระราชนิพนธ์ รัชกาลที่ 2
มหาหงส์ ชื่อพฤกษศาสตร์ Hedychium coronarium J. Koenig เป็นไม้ล้มลุก ต้นอยู่ใต้ดิน ชูใบขึ้นเหนือพื้นดินเป็นกอ สูงถึง 2 เมตร ใบเดี่ยว รูปขอบขนาน หรือรูปใบหอกแกมรูปขอบขนาน โคนสอบแคบ ปลายเรียวแหลม ดอกช่อโต ออกที่ยอด สีขาวนวลหรือเหลืองแซม ออกเป็นช่อตลอดปี ไม่บานทั้งช่อ ทยอยกันบาน เริ่มหอมเวลาเย็น ใบประดับหนา ยาว 2-3 ซ.ม.
ภายในมีดอก 3-4 ดอก กลีบเลี้ยงโคนเชื่อมกันเป็นหลอด ผลรูปทรงกระบอก สีแดงอมส้ม เมล็ดสีน้ำตาลแดง
ขยายพันธุ์ โดยการแยกหัวใต้ดิน หัวใต้ดินต้มกับน้ำใช้เป็นยากลั้วคอ แก้ต่อมทอนซิลอักเสบ ใช้น้ำคั้นทาแผลบวม
มีถิ่นกำเนิดแถบเทือกเขาหิมาลัย ชอบขึ้นในที่ชื้นสูง เจริญงอกงามในดินแทบทุกชนิดและที่มีน้ำมาก มีแดดรำไรจนถึงแสงแดดจัด ต้องระวังรากเน่า
