รัฐพิธีเปิดประชุมรัฐสภา (ตอนแรก) : รู้ไปหมด
รัฐพิธีเปิดประชุมรัฐสภา (ตอนแรก) – พิธีเปิดประชุมสภา มีความเป็นมาอย่างไร
ดวงดี
ตอบ ดวงดี
เข้าเว็บไซต์รัฐสภา www.parliament.go.th พบคำตอบเรื่อง “รัฐพิธีเปิดประชุมรัฐสภา” ว่า เมื่อการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรเสร็จสิ้นลงแล้ว ภายใน 30 วันนับแต่วันเลือกตั้ง จะมีการเรียกประชุมรัฐสภา เพื่อให้สมาชิกได้มาประชุมเป็นครั้งแรก
ซึ่งการประชุมในครั้งแรกนี้ถือเป็นพิธีการที่สำคัญที่สุดของรัฐสภา เนื่องด้วยพระมหากษัตริย์จะเสด็จพระราชดำเนินมาทรงประกอบรัฐพิธีเปิดประชุม รัฐสภาสมัยสามัญทั่วไปครั้งแรก ด้วยพระองค์เอง หรือจะโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้พระรัชทายาทซึ่งบรรลุนิติภาวะแล้ว หรือผู้ใดผู้หนึ่งเป็นผู้แทนพระองค์ มาประกอบรัฐพิธีก็ได้
การเรียกประชุมรัฐสภาในครั้งแรก หรือที่เรียกว่า รัฐพิธีเปิดประชุมรัฐสภาที่พระมหากษัตริย์จะเสด็จพระราชดำเนินทรงเป็นประธาน ในพิธี จึงเป็นพิธีการหนึ่งที่สำคัญและเป็นเหตุการณ์อันทรงเกียรติที่ถือปฏิบัติสืบ ต่อกันมาแต่โบราณของประเทศไทยที่มีการปกครองระบอบประชาธิปไตย
รัฐพิธี หมายถึง งานหรือพิธีที่รัฐบาลกราบบังคมทูลขอพระมหากรุณาธิคุณเพื่อทรงรับไว้เป็นงาน รัฐพิธี มีหมายกำหนดการซึ่งพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวจะเสด็จพระราชดำเนินไปทรงเป็น ประธานในพิธี หรือจะทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ผู้แทนพระองค์เสด็จพระราชดำเนินไปทรงเป็นประธาน โดยมีคณะบุคคลฝ่ายรัฐที่เป็นแม่งานเฝ้าฯ รับเสด็จ
ในความหมายของรัฐพิธีเปิดประชุมรัฐสภา รวมความถึง สภาผู้แทนราษฎร สภาผู้แทน พฤฒสภา สภาร่างรัฐธรรมนูญ และสภานิติบัญญัติแห่งชาติ ซึ่งมีชื่อแตกต่างกันไปตามรัฐธรรมนูญแต่ละฉบับ ย่อมบ่งบอกได้ว่า “รัฐ” เป็นฝ่ายดำเนินการ โดยมีพระมหากษัตริย์ หรือพระรัชทายาท หรือผู้แทนพระองค์ เสด็จพระราชดำเนินมาทรงเป็นประธานเพื่อเป็นการพระราชทานพระบรมราชวโรกาสให้ ผู้แทนของปวงชนชาวไทยเข้าเฝ้าฯ อย่างเป็นทางการ ก่อนปฏิบัติหน้าที่
รัฐพิธีเปิดประชุมรัฐสภา ถือว่าเป็นพิธีการที่สำคัญที่สุดของรัฐสภา ได้มีบัญญัติไว้ในรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2550 มาตรา 128 ว่า “พระมหากษัตริย์ทรงเรียกประชุมรัฐสภาทรงเปิดและทรงปิดประชุม” และตามมาตรา 127 วรรคหนึ่ง “จะเสด็จพระราชดำเนินมาทรงทำรัฐพิธีเปิดประชุมสมัยสามัญทั่วไปครั้งแรก คือภายในสามสิบวันนับแต่วันเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร ให้มีการเรียกประชุมรัฐสภา เพื่อให้สมาชิกได้มาประชุมเป็นครั้งแรก ด้วยพระองค์เอง หรือจะ โปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้พระรัชทายาท ซึ่งบรรลุนิติภาวะแล้ว หรือผู้ใดผู้หนึ่งเป็นผู้แทนพระองค์มาทำรัฐพิธีก็ได้”
รัฐพิธีเปิดประชุมสภามีขึ้นครั้งแรกเมื่อ วันที่ 10 ธันวาคม 2476 ในสมัยพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว ภายหลังจากการเปลี่ยนแปลงการปกครองเมื่อปี พ.ศ.2475 จากระบอบสมบูรณาญาสิทธิราชย์มาสู่ระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรง เป็นประมุข
ทั้งนี้ เมื่อเปลี่ยนแปลงการปกครองแล้ว ได้มีการประชุมสภาผู้แทนราษฎรครั้งแรกในวันที่ 28 มิถุนายน 2475 ในขณะที่ยังไม่มีบทบัญญัติที่ชัดเจนเกี่ยวกับรัฐพิธีเปิดประชุม ได้อาศัยราชประเพณีที่ถือปฏิบัติมาใช้เพื่อการเปิดประชุมสภาผู้แทนราษฎร ครั้งนี้ โดยพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว พระราชทานพระราชกระแสรับสั่งให้เจ้าพระยามหิธร เสนาบดีกระทรวงมุรธาธร เชิญไปอ่านเปิดการประชุม
การเปิดประชุมรัฐสภาเป็นธรรมเนียมปฏิบัติ ที่สืบต่อกันมาแต่โบราณ เป็นราชประเพณีที่พระมหากษัตริย์จะเสด็จพระราชดำเนินมาทรงประกอบรัฐพิธีเปิด ประชุมรัฐสภา โดยพระราชดำรัสพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ที่พระราชทานแก่สมาชิกรัฐสภา เป็นสิ่งสำคัญและเป็นสวัสดิมงคลที่สมาชิกรัฐสภาจะต้องยึดถือเป็นแนวทางในการ ปฏิบัติหน้าที่เพื่อประชาชนและประเทศชาติอย่างสูงสุด
ฉบับพรุ่งนี้ (22 พ.ค.) อ่านกันต่อถึงรูปแบบของรัฐพิธีเปิดประชุมรัฐสภา
อ่านต่อเรื่องที่เก
