เยือนบ้านลาวเวียง เที่ยวหาดสองแคว

คอลัมน์ สดจากเยาวชน

โดย…กนกวรรณ อำไพ

เยือนบ้านลาวเวียง เที่ยวหาดสองแคว – ย้อนกลับไปเมื่อ 200 กว่าปีก่อน…คนบ้านหาดสองแคว อำเภอตรอน จังหวัดอุตรดิตถ์ อพยพเคลื่อนย้ายมาจากเมืองเวียงจันทน์ ประเทศลาว เจอพื้นดินอุดมสมบูรณ์บริเวณฝั่งตะวันตกของแม่นํ้าน่านจึงลงหลักปักฐานตั้งหลักแหล่งอยู่ที่หมู่บ้าน กองโคและหมู่บ้านวังสะโม อำเภอพิชัย เมื่อชุมชนขยายใหญ่ขึ้นจึงขยายขึ้นไปทางทิศเหนือตามลำแม่น้ำน่านในเขตอำเภอตรอน คือหมู่บ้านหาดสองแควและหมู่บ้านวังแดง

ที่มาชื่อบ้านหาดสองแคว

“หาดสองแคว ชื่อหมู่บ้านของหนูมีที่มาค่ะ ที่ตั้งของหมู่บ้านเป็นบริเวณที่ลำน้ำสองสายไหลมาบรรจบกัน คือแม่น้ำน่านกับคลองตรอน เวลาฤดูแล้งน้ำในคลองตรอนจะลดลง จนเห็นเป็นสันทรายเหมือนหาดทรายเลยล่ะค่ะ ก็เลยได้ชื่อว่าบ้านหาดสองแคว” น้องเนม เด็กหญิงนันท์ลินี ยิ้มมี ลูกหลานคนลาวเวียงบ้านหาดสองแคว บอกเล่าที่มาที่ไปชื่อหมู่บ้านด้วยรอยยิ้มสดใส

การ์ฟิวกับเนมเตรียมตัวใส่บาตร

บรรยากาศยามเช้า

บรรยากาศยามเช้าตรู่ คนบ้านหาดสองแควหลายรุ่นหลายวัยเตรียมหุงข้าวจัดสำรับ เมื่อพระสงฆ์เดินมารับบิณฑบาต จะใส่เฉพาะข้าวสุก อาจเป็นข้าวเหนียวหรือข้าวเจ้าลงในบาตร

ส่วนกับข้าว อาหารคาวหวาน ผลไม้ และสิ่งที่จะถวายพระสงฆ์ จะมีนางหาบใส่เสื้อสีขาวนุ่งผ้าซิ่น “หาบจังหัน” หรือสาแหรก ตามไปถวายที่วัด เมื่อพระฉันเสร็จชาวบ้านจะล้อมวงกินข้าวร่วมกัน

หลังจากนั้นก็จะหาบสาแหรกกลับไปคืนถ้วยชามปิ่นโตตามบ้าน เป็นประเพณีท้องถิ่นที่สืบทอดรุ่นสู่รุ่น และน่าจะมีเพียงแห่งเดียวในประเทศไทยที่คนบ้านหาดสองแควเรียกว่า “ตักบาตรหาบจังหัน”

โดนัทฝึกฝนเป็นนางหาบ

เด็กหญิงโดนัท ปนัสญา มาปัด เล่าว่า “หนูเคยลองเป็นนางหาบ สนุกดีค่ะ แต่ต้องระวัง ต้องคอยประคอง ทรงตัวให้ดี เวลาคนมาเที่ยวบ้านเราก็ต้องตื่นเช้าๆ มาตักบาตรหาบจังหัน มาลองใช้ชีวิตแบบคนลาวเวียงค่ะ”

เพราะทุนดีที่มีอยู่ใกล้ตัว เด็กๆ เยาวชน ลูกหลานคนบ้านหาดสองแควได้รับโอกาสจากย่ายายผู้ใหญ่ใจดีให้มีส่วนร่วมในหลายกิจกรรม ได้สัมผัส เรียนรู้ และส่งต่อวิถีภูมิปัญญาของคนลาวเวียงอยู่เสมอ

ฝึกทำอั่วบักเผ็ดอาหารพื้นบ้าน

อั่วบักเผ็ดฝีมือเด็กๆ ลาวเวียง

อั่วบักเผ็ดเด็ดจริงๆ ครับ

“วันอาทิตย์ เด็กๆ จะนัดกันมาปั่นจักรยานเก็บขยะในหมู่บ้านค่ะ ทุกๆ เดือนบ้านเราจะมีถนนสายวัฒนธรรม พวกหนูจะฝึกซ้อมการแสดง เล่นดนตรี บางทีก็ช่วยผู้ใหญ่ทำขนม ทำอาหารพื้นบ้านไปขายที่ถนนสายวัฒนธรรมด้วยค่ะ” การ์ฟิว เด็กหญิงปวันรัตน์ เพ็ชรศิลา บอกเล่ากิจกรรมของเด็กๆ ในชุมชน

สีสันถนนสายวัฒนธรรม

แดดร่มลมตกตลาดคึกคัก

ถนนสายวัฒนธรรมชุมชนลาวเวียงจัดขึ้นเป็นประจำทุกเย็นวันศุกร์และวันเสาร์แรกของเดือน เป็นตลาดเล็กๆ มีสินค้า ผลิตภัณฑ์ต่างๆ คัดเฉพาะของดี ของเด็ด และเมนูอร่อยของคนลาวเวียงบ้านหาดสองแคว

น้องเนม บอกว่า “หนูชอบถนนสายวัฒนธรรมค่ะ เพราะจะได้กินอั่วบักเผ็ด ขนมวง และขนมดาดกระทะ อร่อยมากค่ะ”

การ์ฟิวชอบขนมวงค่ะ

“ถ้าอยากกินขนม อาหารพื้นบ้านของคนลาวเวียงแท้ๆ ต้องมาที่ถนนสายวัฒนธรรมชุมชนลาวเวียงที่บ้านหาดสองแควนะคะ” การ์ฟิว เล่าเสริม

ตามเด็กๆ ไปสัมผัสวิถีชุมชนลาวเวียงแสนสุขที่หาดสองแคว อำเภอตรอน จังหวัดอุตรดิตถ์ เที่ยว เล่น ช็อป ชิมอาหารพื้นบ้านที่ถนนสายวัฒนธรรม ในทุ่งแสงตะวัน ตอน เยือนบ้านลาวเวียง เที่ยวหาดสองแคว เช้าวันเสาร์ที่ 21 กันยายน เวลา 06.25 น. ทางช่อง 3 กด 33 ร่วมแลกเปลี่ยนความคิดเห็นได้ทาง www.payai.com หรือ เฟซบุ๊กทุ่งแสงตะวัน