บางรัก
คอลัมน์ รู้ไปโม้ด
โดย น้าชาติ ประชาชื่น
ชื่อบางรักตั้งตามอะไร เป็นมาอย่างไร
โบแดง
ตอบ โบแดง
มีคำตอบในบทความเผยแพร่ในเว็บไซต์ศิลปวัฒนธรรม www.silpa-mag.com อ้างอิงข้อมูลจากหนังสือ “ชื่อบ้านนามเมืองในกรุงเทพฯ” โดย ศันสนีย์ วีระศิลป์ชัย สำนักพิมพ์มติชน ว่า
“บางรัก” คือชื่อย่านการค้าสําคัญในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวจนถึงปัจจุบัน เพราะเคยเป็นย่านที่อยู่อาศัยและสถานที่ราชการ เช่น สถานทูตของชาวตะวันตกหลายชาติหลายภาษา
ที่มาของชื่อไม่มีหลักฐานเอกสารบันทึกไว้แน่นอน เป็นแต่คําบอกเล่าซึ่งเล่าสืบกันมาเป็น 2 ประการ
ประการแรก เล่ากันว่าบริเวณนี้เคยมีคลองเล็กๆ ไหลผ่านไปสู่แม่น้ำเจ้าพระยา ครั้งหนึ่งมีผู้พบไม้ต้นรักขนาดใหญ่อย่างที่เรียกว่าซุง จมอยู่ในคลองนั้น ความใหญ่โตของไม้รักที่พบครั้งนั้นเป็นที่สงสัยและเล่าลือกันถึงที่มา แต่ก็ไม่มีผู้ใดทราบว่าซุงไม้รักนั้นมาจากไหน ต่อมาครั้งใดที่เอ่ยถึงสถานที่บริเวณนั้นก็จะใช้ชื่อไม้รักเป็นที่หมาย เมื่อเวลาผ่านไปคําเรียกไม้รักไม่เป็นที่รับรู้ของคนรุ่นต่อมา จึงกลายเป็นบางรักไปในที่สุด ส่วนคลองที่พบซุงไม้รักนั้นเรียกกันติดปากว่า คลองต้นซุง ภายหลังเมื่อถมคลองกลายเป็นตรอกจึงเรียกว่า ตรอกซุง
ประการที่สอง กล่าวว่าชื่อบางรักมาจากชื่อโรงพยาบาล หรือที่เรียกกันในสมัยนั้นว่าโรงหมอ เข้าใจว่าเป็นหมอมิชชันนารีรักษาตามแบบสมัยใหม่ มีชื่อเสียงในการรักษาพยาบาล ผู้คนนิยมเดินทางมารับการรักษา จึงเรียกสถานที่นี้ว่า บางรักษ์ และกลายเป็นบางรัก
ทั้งคําว่า บางรักษ์และบางรัก ปรากฏในหลักฐานเอกสาร ดังนี้
ในประกาศกระทรวงนครบาล เรื่องรวมอําเภอชั้นใน 4 อําเภอ ลงวันที่ 5 มิถุนายน ร.ศ.127 ตรงกับ พ.ศ.2450 เรียกว่า อําเภอบางรักษ์ แต่ในประกาศเรื่องเก็บเงินค่าราชการมณฑลกรุงเทพฯ ลงวันที่ 25 มีนาคม ร.ศ.129 ตรงกับ พ.ศ.2452 เรียกว่า บางรัก และเมื่อเป็นตําบล อําเภอ ปัจจุบันเป็นเขต ก็เรียกว่า บางรัก
