พระนาคปรกกรุพะงั่ว
คอลัมน์ ชมรมพระเครื่อง
สวัสดีครับท่านผู้อ่านที่รักทุกท่าน พระนาคปรกของจังหวัดพระนครศรีอยุธยา ที่เป็นพระกรุก็ต้องยกให้พระนาคปรก กรุพะงั่ว ที่เป็นพระเนื้อชินเงินที่มีความเข้มข้นด้วยศิลปะขอม ในสมัยก่อนนั้นเป็นพระนาคปรกเนื้อชินเงินที่มีความนิยมสูง มีความหายาก พระนาคปรกพะงั่วนี้มีพบที่สมบูรณ์จำนวนน้อย ส่วนมากที่พบจะชำรุดผุกร่อนเสียเป็นส่วนใหญ่
พระนาคปรก-พิมพ์ใหญ่
พระนาคปรกกรุพะงั่ว หรือบางท่านเรียกว่า พระปรกพะงั่ว ความจริงไม่ได้ขุดพบที่กรุหรือเจดีย์วัดพะงั่วแต่อย่างไร แต่พบที่ กรุวัดมหาธาตุ จังหวัดพระนครศรีอยุธยา ที่เรียกกันว่ากรุพะงั่วเนื่องจากวัดแห่งนี้ได้รับการบูรณปฏิสังขรณ์ในสมัยพระบรมราชาธิราชที่ 1 หรือขุนหลวงพะงั่ว ราวปี พ.ศ.1917 ก็เลยเรียกกันว่าเป็น “กรุพะงั่ว” วัดมหาธาตุพระนครศรีอยุธยา ความจริงเป็นวัดเก่าแก่มาก่อนหน้านั้น สันนิษฐานว่าคงเป็นวัดมาตั้งแต่สมัยลพบุรี และต่อมาได้รับการบูรณะในสมัยขุนหลวงพะงั่วอีกครั้ง พระของกรุนี้ที่พบจึงมีพระที่พบอยู่ 2 ศิลปะ และเนื้อหาที่มีความเก่าแก่อยู่ถึง 2 ยุค เช่นพระที่พบเป็นศิลปะอยุธยาจะมีคราบปรอทจับขาวทุกองค์ เช่น พระซุ้มคอระฆัง พระซุ้มเรือนแก้วต่างๆ ส่วนพระนาคปรก และพระอู่ทองคางเครานั้นไม่พบคราบปรอทเลย และเนื้อหาก็เป็นเนื้อชินเงินคนละแบบกัน ศิลปะก็เป็นคนละอย่างกัน พระปรกพะงั่วและพระอู่ทองคางเคราเป็นศิลปะแบบลพบุรี ถ้าจะสันนิษฐานอีกอย่างหนึ่งก็คือ พระปรกพะงั่วและพระอู่ทองคางเคราเป็นพระที่นำมาจากกรุในลพบุรี และนำมาบรรจุไว้ก็อาจจะเป็นได้
พระนาคปรก-พิมพ์กลาง
พระปรกพะงั่ว องค์พระเป็นพระปางนาคปรกที่เป็นศิลปะแบบลพบุรีชัดเจน เนื้อพระเป็นเนื้อชินเงินที่มีผิวออกดำจัดและมีสนิมเกล็ดกระดี่เกาะกินผิวพระ ในสมัยก่อนมักจะเรียกสนิมชนิดนี้ว่าสนิมตีนกา องค์พระส่วนใหญ่จะมีสนิมกินปริร้าวอยู่ทั่วองค์ พระที่พบจึงชำรุดเสียเป็นส่วนใหญ่ พระที่พบมีพบอยู่ 3 พิมพ์คือ พระพิมพ์ใหญ่ ซึ่งมีขนาดเขื่อง สูงประมาณ 7 ซ.ม. กว้างประมาณ 4 ซ.ม. พระพิมพ์กลางก็ย่อมลงมาหน่อย สูงประมาณ 6 ซ.ม. กว้างประมาณ 3 ซ.ม. และพระพิมพ์เล็ก สูงประมาณ 5 ซ.ม. กว้างประมาณ 2.7 ซ.ม. ซึ่งก็ยังเป็นพระที่มีขนาดเขื่อง
การแตกกรุของพระกรุนี้ก็เนื่องจากพวกลักลอบขุดกรุได้พระไปจำนวนหนึ่ง ทางกรมศิลปากรจึงบูรณะและเปิดกรุเป็นทางการ พร้อมๆ กับกรุวัดราชบูรณะเพื่อนำพระออกมาจากกรุและมีการเปิดให้ประชาชนเช่าบูชาที่พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติพระนคร (สนามหลวง) เพื่อนำเงินมาบูรณะโบราณสถานต่อไป พระปรกพะงั่วนั้นมีความนิยมมาแต่อดีต พุทธคุณว่ากันว่าเด่นทางด้านอยู่คงและแคล้วคลาด มีประสบการณ์มามากอยู่ และเป็นพระประจำวันคนที่เกิดวันเสาร์
พระนาคปรก-พิมพ์เล็ก
ปัจจุบันพระปรกพะงั่วแท้ๆ หาชมยาก เนื่องจากพระที่สมบูรณ์มีจำนวนน้อยตั้งแต่ออกจากกรุ ของปลอมเลียนแบบมีมานานแล้ว เวลาจะเช่าหาก็ควรพิจารณาให้ดีๆ ของปลอมทำร่องรอยการแตกปริได้ไม่เหมือนนักครับ โดยเฉพาะผิวเกล็ดกระดี่ก็ยังทำไม่ค่อยเหมือน อีกอย่างหนึ่งก็คือ พระชำรุดอุดซ่อม เนื่องจากพระสมบูรณ์มีน้อยจึงมีผู้ที่นำพระชำรุดมาซ่อมแล้วขายออกโดยไม่ได้บอกผู้ที่เช่า เรื่องนี้ก็ต้องตรวจสอบดูให้ดี แต่ก็ยังดีที่เป็นพระแท้ แต่ซื้อผิดราคาไปหน่อย โดยซื้อในราคาพระสมบูรณ์ แต่ได้พระซ่อมไปครับ
วันนี้ผมได้นำรูปพระปรกพะงั่วทั้งพิมพ์ใหญ่ พิมพ์กลาง และพิมพ์เล็ก จากหนังสืออมตพระกรุอันล้ำค่า มาให้ชมครับ
