พระกำแพงลีลาเชยคางข้างเม็ด
คอลัมน์ ชมรมพระเครื่อง
พระกำแพงลีลาเชยคางข้างเม็ด – สวัสดีครับ ท่านผู้อ่านที่รักทุกท่าน พระพุทธรูปปางลีลาเป็นพระเครื่องที่มีศิลปะของสุโขทัยที่งดงามมาก และได้รับการยกย่องว่าเป็นพุทธศิลปะที่งดงามของโลก ในส่วนที่สร้างเป็นแบบพระเครื่องนั้นก็มีมากมายหลายกรุหลายจังหวัดและหลายยุคสมัย
พระเครื่องปางลีลาที่สวยงามและได้รับความนิยมมาก ก็ต้องยกให้พระปางลีลาของจังหวัดกำแพงเพชร ซึ่งก็มีอยู่หลายกรุและหลายเนื้อ เช่น พระเนื้อดินเผา พระเนื้อชิน เป็นต้น
ในกระบวนพระเนื้อชินที่เป็นพระปางลีลาของจังหวัดกำแพงเพชรนั้น พระที่มีความหายาก และงดงามทางด้านศิลปะแบบสุโขทัยชนิดหนึ่งก็คือ พระกำแพงลีลาเชยคางข้างเม็ด สาเหตุที่ได้รับชื่อนี้ก็คือ องค์พระประทับยืนอยู่ภายในซุ้มเรือนแก้วและที่ด้านข้างของซุ้มเรือนแก้วทำเป็นเม็ดไข่ปลาโดยรอบ จึงเรียกกันว่าข้างเม็ด
ส่วนพุทธลักษณะขององค์พระเป็นพระปางลีลายกมือด้านซ้ายขององค์พระขึ้นเสมออก และปลายมือยกขึ้นสูงเสมอคางและอยู่ข้างๆ คาง เสมือนกับกำลังเชยคางอยู่ จึงเรียกกันตามพุทธลักษณะดังกล่าวที่เห็นว่า “พระกำแพงลีลาเชยคางข้างเม็ด” มองดูพุทธศิลปะโดยรวมสวยงามพลิ้วไหวเหมือนกำลังเดินไปข้างหน้า อ่อนช้อยงดงามมาก
พระกำแพงลีลาเชยคางข้างเม็ด มีการพบที่กรุวัดบรมธาตุ วัดอาวาสน้อย และที่วัดศรีอริยาบถ ส่วนมากที่พบเป็นพระเนื้อชินเงิน มีบางท่านว่าพบพระเนื้อชินตะกั่วสนิมแดงบ้างแต่ก็น้อยมาก
พระกำแพงลีลาเชยคางข้างเม็ดจำนวนพระที่พบมีจำนวนไม่มากนัก สันนิษฐานว่าพระอาจจะชำรุดเสียหายไปเสียตั้งแต่อยู่ใน กรุ จึงพบพระที่สมบูรณ์น้อยมาก พระที่พบสามารถแยกได้เป็นพระพิมพ์ใหญ่ พระพิมพ์กลาง และพระพิมพ์เล็ก
พระพิมพ์กลางจะมีจำนวนมากที่สุด ซึ่งเป็นพระที่เราพบเห็นกันเป็นส่วนใหญ่ ส่วนพระพิมพ์ใหญ่นั้นหายากมากครับ พระกำแพงลีลาเชยคางข้างเม็ดสนนราคานั้นก็สูงมาตั้งแต่ในสมัยก่อนแล้ว เนื่องจากพุทธศิลปะสวยงามและมีจำนวนน้อยหายาก
ส่วนในด้านพุทธคุณนั้นก็เฉกเช่นเดียวกับพระเมืองกำแพงเพชร เด่นทางด้านโชคลาภ โภคทรัพย์ เจริญก้าวหน้าทางการงาน และแคล้วคลาดจากภยันตรายทั้งปวง
ปัจจุบันพระลีลาเชยคางข้างเม็ดนั้นหาแท้ๆ ยากมากครับ ของปลอมมีระบาดกันมานานแล้ว เนื่องจากเป็นพระที่นิยมและมีราคาสูงนานแล้ว แต่ของปลอมก็ยังทำไม่ได้เหมือนนัก เนื้อหาก็ทำให้เก่าเป็นธรรมชาติไม่ได้ พระสวยๆ นั้นสนนราคาสูงมากในปัจจุบัน
ขนาดของพระก็กำลังเหมาะที่จะเลี่ยมทำตลับห้อยคอ แต่เวลาจะเช่าหาก็ควรจะพิจารณาให้รอบคอบ ถ้าไม่แน่ใจควรปรึกษาผู้ชำนาญการที่ไว้ใจได้จะดีกว่าครับ ปัจจุบันต้องยอมรับว่าของปลอมทำได้ดีใกล้เคียงมากครับ
วันนี้ผมได้นำรูปพระกำแพงลีลาเชยคางข้างเม็ดทั้งพิมพ์ใหญ่ และพิมพ์กลาง จากหนังสือ อมตพระกรุอันล้ำค่าของไทยมาให้ ชมครับ
