พระสรรค์คางเครา
คอลัมน์ ชมรมพระเครื่อง
พระสรรค์คางเครา – สวัสดีครับ ท่านผู้อ่านที่รักทุกท่าน จังหวัดชัยนาท เป็นจังหวัดหนึ่งที่มีโบราณสถาน และมีกรุพระมากเช่นกัน กรุพระที่มีชื่อเสียงมากส่วนใหญ่นั้นจะพบในเขตอำเภอสรรคบุรี ซึ่งเป็นอำเภอเดียวที่มีวัดเก่าแก่มากที่สุดของจังหวัดชัยนาท เข้าใจว่าเมืองเก่านั้นอาจจะตั้งอยู่ที่ฝั่งเมืองสรรค์ก็เป็นได้
พระกรุเมืองสรรค์นั้นมีมากมายและ ที่มีชื่อเสียงมากก็คือ พระสรรค์ยืน พระสรรค์นั่ง พระปิดตาเนื้อแร่พลวงของกรุ วัดท้ายย่าน อันมีชื่อเสียงโด่งดัง ถ้าจะกล่าวถึงพระกรุเนื้อดินเผาของเมืองสรรค์ ก็ต้องนึกถึง พระสรรค์นั่ง และ พระสรรค์ยืน ซึ่งพระสรรค์นั่งนั้นที่โด่งดังและเป็นที่หวงแหนกันมากก็ต้องพิมพ์พระสรรค์นั่งไหล่ยก เพราะมีประสบการณ์ทางด้านอยู่ยงคงกระพันชาตรี
นอกจากนี้พระสรรค์ยืนหรือพระลีลาเมืองสรรค์นั้นก็มีประสบการณ์ทางด้านนี้ไม่ยิ่งหย่อนไปกว่ากัน และที่หวงแหนกันมาก สำหรับพระลีลาเมืองสรรค์นั้นก็ต้องยกให้พิมพ์คางเคราซึ่งพบน้อย เคยโด่งดังมากในอดีต ปัจจุบันแทบไม่ค่อยได้เห็นกันเลยครับ พระลีลาเมืองสรรค์พิมพ์คางเคราในสมัยก่อนจะเรียกกันสั้นๆ ว่าพระสรรค์คางเครา ก็จะเข้าใจกันว่าหมายถึงพระลีลาเมืองสรรค์พิมพ์คางเครา ซึ่งหายากมาตั้งแต่อดีต เนื่องจากพระมีน้อยหายากมาตั้งแต่ตอนที่พระแตกกรุแล้ว นอกจากนี้ก็ยังมีประสบการณ์ทางด้าน อยู่ยงคงกระพันและแคล้วคลาดมาก ใครมีก็หวงแหนกันมาก
สำหรับพระลีลาเมืองสรรค์นั้นมีที่พบทั้งเนื้อชินเงินและเนื้อดินเผา พิมพ์ที่พบก็มีทั้งพิมพ์ลีลา พิมพ์ลีลาข้างเม็ด และพิมพ์ลีลาคางเครา กรุพระที่พบก็มีอยู่หลายกรุ เช่น กรุวัดมหาธาตุ กรุวัดท้ายย่าน กรุวัดส่องคบ เป็นต้น ส่วนพระเนื้อดินเผานั้นของกรุวัดท้ายย่านจะมีภาษีกว่า เนื่องจากพระที่พบในกรุนี้จะมีเนื้อดินที่ละเอียดหนึกนุ่มกว่าทุกกรุ จึงเป็นที่นิยมกันมากกว่าครับ
พระลีลาเมืองสรรค์พิมพ์คางเครา ที่เรียกชื่อกันแบบนี้ก็เนื่องมาจากพระพิมพ์นี้ พระหัตถ์ของพระจะยื่นยาวมาจรดกับคางของพระ จึงทำให้มองดูคล้ายกับมีเครายาวลงมาครับ ซึ่งก็อาจจะเป็นการแกะแม่พิมพ์พระของช่างพลาดไป หรือแม่พิมพ์แตกเป็นตำหนิก็เป็นได้ แต่ก็ทำให้จำนวนของพระมีน้อยกว่าพิมพ์อื่นๆ และพระพิมพ์นี้ก็เป็นพิมพ์ที่มีประสบการณ์มากจึงเป็นที่นิยมกันมากครับ
พระสรรค์นั่ง และพระลีลาเมืองสรรค์นั้น เท่าที่ดูจากศิลปะแล้ว สันนิษฐานว่าน่าจะสร้างในสมัยอยุธยายุคต้นๆ ศิลปะอาจจะไม่ค่อยงดงามนัก แต่ก็ยอดเยี่ยมทางด้านพุทธคุณ ซึ่งก็เป็นที่ยอมรับมาตั้งแต่ในอดีต ในปัจจุบันทั้งพระสรรค์นั่งและพระลีลาเมืองสรรค์แท้ๆ ก็หายากแล้ว ยิ่งเป็นพิมพ์ที่นิยมหน่อยก็ยิ่งหายากมากยิ่งขึ้น และมีราคาสูงเช่นพระสรรค์นั่งไหล่ยก และพระลีลาเมืองสรรค์ยิ่งเป็นพิมพ์คางเคราก็ยิ่งมีราคาสูงขึ้นไปอีก ของปลอมมีกันมานานแล้ว เวลาจะเช่าหาก็ต้องพิจารณาให้ดีๆ ครับ
ในวันนี้ผมได้นำรูปพระลีลาเมืองสรรค์พิมพ์คางเครากรุวัดมหาธาตุ เนื้อดิน จากหนังสือ อมตพระกรุอันล้ำค่าของไทยมาให้ชมครับ
