เผยเงื่อนไข ประยุทธ์ นั่งนายกฯอีกสมัยไม่ง่าย พปชร.ต้องได้มากกว่า 25 เสียง !

iLaw รายงานเส้นทางขึ้นสู่ตำแหน่งนายกรัฐมนตรี อีกครั้งของ พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา ในการเลือกตั้งที่จะมีขึ้นนี้ ถือว่าไม่ง่ายเสียแล้ว เมื่อดูจากข้อกฎหมาย ซึ่งพบว่า พรรคพลังประชารัฐ ที่เสนอ พล.อ.ประยุทธ์ ขึ้นเป็นแคนดิเดต นายกอันดับ 1 จะต้องได้เสียงในการเลือกตั้งครั้งนี้มากกว่า 25 เสียง ความว่า

“บัญชีนายกรัฐมนตรี” เป็นกติกาใหม่ที่ใช้เป็นครั้งแรกในการ #เลือกตั้ง62 ที่รัฐธรรมนูญ มาตรา 88 และกฎหมายเลือกตั้ง มาตรา 13 กำหนดให้ พรรคการเมืองที่ส่งผู้สมัครลงสนามแจ้งรายชื่อบุคคลไม่เกิน 3 รายชื่อ ที่เตรียมเสนอให้เป็นนายกรัฐมนตรี หากว่าพรรคการเมืองนั้นชนะการเลือกตั้งและได้จัดตั้งรัฐบาล

โดยบุคคลที่ถูกเสนอเป็น 1 ใน 3 รายชื่อของบัญชีนายกรัฐมนตรี ไม่จำเป็นต้องลงสมัครรับเลือกตั้ง ไม่จำเป็นต้องได้รับเลือกตั้งเป็น ส.ส. และไม่จำเป็นต้องเป็นสมาชิกพรรคการเมือง หรือเป็นกรรมการบริหารพรรคการเมือง ในแง่หนึ่งก็คือเป็นช่องทางการได้นายกรัฐมนตรีที่ไม่ต้องผ่านการเลือกตั้งนั่นเอง

อย่างไรก็ดี รัฐธรรมนูญ มาตรา 89 และกฎหมายเลือกตั้ง มาตรา 14 ดันเขียนเอาไว้ว่า บุคคลที่จะถูกเสนอชื่อเป็นนายกรัฐมนตรีได้ ต้องทำหนังสือยินยอม และต้องไม่เคยทำหนังสือยินยอมให้กับพรรคการเมืองอื่นในการเลือกตั้งคราวเดียวกัน

เท่ากับว่า นักการเมืองทุกคนจะถูกเสนอชื่อได้โดยพรรคการเมืองเดียวเท่านั้น เมื่อพรรคพลังประชารัฐเสนอชื่อ พล.อ.ประยุทธ์ ไว้แล้ว พรรคการเมืองอื่นก็ไม่สามารถจะเสนอชื่อ พล.อ.ประยุทธ์ ให้เป็นนายกรัฐมนตรีอีกได้

เมื่อเป็นเช่นนี้ พล.อ.ประยุทธ์ เองก็จะติดกับเงื่อนไขต่อไปที่รัฐธรรมนูญ มาตรา 159 กำหนดไว้ว่า ให้สภาผู้แทนราษฎรพิจารณาเห็นชอบบุคคลเป็นนายกรัฐมนตรีจากบัญชีที่พรรคการเมืองเสนอ และต้องเป็นบัญชีของพรรคการเมืองที่มี ส.ส. ไม่น้อยกว่าร้อยละ 5 ของจำนวนสมาชิกทั้งหมด หรือ ไม่น้อยกว่า 25 คน จากจำนวนเต็มของ ส.ส. 500 คน นอกจากนี้เมื่อจะเสนอให้ใครเป็นนายกรัฐมนตรีต้องมี ส.ส. รับรองไม่น้อยกว่าหนึ่งในสิบ (50 คน)

ดังนั้น ด้วยกติกานี้ ก็ทำให้พรรคการเมืองที่ คสช. ส่งเข้าแข่งขันต้องลุ้นตัวโก่งในสนามเลือกตั้งเหมือนกัน เพราะหากพรรคพลังประชารัฐได้ ส.ส. จากการเลือกตั้ง ไม่ครบ 25 คน ถึงแม้จะมี ส.ว. รอช่วยลงคะแนนให้อีก 250 คน รวมถึงดูดพรรคอื่นๆ เข้ามาร่วมรัฐบาลกันได้อีกเท่าใด พรรคพลังประชารัฐก็ไม่สามารถเสนอชื่อ พล.อ.ประยุทธ์ หรือคนอื่นที่อยู่ในบัญชีของพรรคขึ้นเป็นนายกรัฐมนตรีอีกได้

แม้ว่า รัฐธรรมนูญ มาตรา 272 จะเปิดช่องให้เอา “คนนอก” ที่ไม่เคยถูกเสนอชื่อมาก่อนเลยมาเป็นนายกรัฐมนตรีได้ก็ตาม แต่ต้องใช้เสียง ส.ส. ไม่น้อยกว่าครึ่งหนึ่ง หรือ 251 คน เพื่อเปิดใช้ช่องทางนี้ และหากพรรคพลังประชารัฐได้ที่นั่ง ส.ส. จากการเลือกตั้ง 25 คน ก็ยิ่งยากที่จะหาเสียงสนับสนุนมาเปิดทางให้ พล.อ.ประยุทธ์ กลับมาเป็นนายกรัฐมนตรีได้อีก

กรณีเช่นนี้ หากไม่มีอำนาจนอกระบบอื่นๆ เข้ามาแทรกแซงเพื่อเปลี่ยนแปลงกติกา พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา ก็จะไม่สามารถกลับมาเป็นนายกรัฐมนตรีได้อีกเลย

อ่านต้นฉบับ

ติดตามข่าวสด

ข่าวเด่นประจำวัน