อาหารเสริมยอดฮิตในตอนนี้คงหนีไม่พ้น “ถั่งเช่า” ที่ไม่ว่าจะเปิดไปช่องไหน ก็จะเจอโฆษณาอาหารเสริมตัวนี้อยู่ร่ำไป แต่ตอนนี้ถั่งเช่ากลับมาเป็นกระแสอีกครั้ง หลังจากมีรีวิวเป็นจำนวนมาก และมีผู้สูงอายุได้รับผลข้างเคียงมากมาย
“ถั่งเช่า” หรือที่เรียกกันว่า “หญ้าหนอน” แบ่งออกเป็น 2 ส่วน คือส่วนที่เป็นหนอน และส่วนที่เป็นเห็ด โดยถั่งเช่าจะเกิดจากหนอนผีเสื้อ ที่หนีความหนาวลงไปในใต้ดิน และหนอนได้รับหรือกินสปอร์เห็ดเข้าไป จากนั้นมันก็จะเริ่มเจริญเติบโตโดยอาศัยการดูดสารอาหาร และแร่ธาตุจากหนอน สุดท้ายหนอนก็จะตายลงและกลายเป็นเห็ดไปนั่นเอง
ตามต้นกำเนิดธรรมชาติของ ถั่งเช่า นั้นส่วนใหญ่จะพบได้บนที่ราบสูงของประเทศจีน เช่น มณฑลชิงไห่ รวมถึงเทือกเขาหิมาลัยของทิเบต แต่ยังไงก็ตามเนื่องจากเห็ดสมุนไพรตังถั่งเช่านั้นมีสรรพคุณซึ่งเป็นประโยชน์จนใคร ๆ ก็ต้องการซื้อจึงมีการวิจัยและเพาะปลูกกันเองภายในห้องที่ควบคุมอุณหภูมิ
และล่าสุดถั่งเช่ากลับมาเป็นกระแสอีกครั้ง หลังจากที่มีการโฆษณาถึงสรรพคุณในการรักษาโรคสารพัดบำรุงร่างกาย เพิ่มพลังทางเพศ ในทุกช่องทีวี และโซเชียลมีเดียทำให้ผู้ที่มีปัญหาสุขภาพหรือโรคเรื้อรังสนใจ แต่กลับผลลัพธ์จากการกินอาหารเสริมประเภทนี้กลับส่งผลต่อความรุนแรงของโรคหรือเกิดโรคบางประเภท
นอกจากนี้ ในทวิตเตอร์ยังมีการติดแฮชแทก #ถังเช่า และเผยถึงประสบการณ์ที่คนในครอบครัวของตัวเองเจอประสบการณ์หลังจากกินถั่งเช่าอย่างมากมาย เช่น “พ่อเราตอนที่กินก็คือเท้าบวมและช้ำมาก จนเดินแบบไม่ได้เลย ไปหาหมอ หมอเลยบอกว่าให้หยุดกินอาหารเสริมทุกอย่างก่อน กินแค่ยาหมอก็พอ หลังจากนั้น 2 อาทิตย์ขาก็ดีขึ้น” และยังมีสาวออกมาเล่าประสบการณ์สูญเสียพ่อด้วยอาการไตวาย หลังจากสั่งซื้อถั่งเช่าในทีวีมากิน
ทั้งนี้ เฟซบุ๊กชมรมแพทย์ชนบท ได้เผยแพร่ข้อความที่อ้างอิงมาจาก นิตยสารฉลาดซื้อ โดยมีเนื้อหาว่า “ไตวายตายไว การโฆษณาเกินจริงมีความผิด แต่ที่ผิดหนักกว่าคือ กสทช.ที่ไม่ดูแล ไม่ทำหน้าที่ มิเช่นนั้น โรงพยาบาลสร้างหน่วยล้างไตเท่าไหร่ก็ไม่พอครับ
รศ.ดร.ภญ. มยุรี ตั้งเกียรติกำจาย สาขาวิชาเภสัชกรรมคลินิก คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ ให้ข้อมูลการติดตามผู้ป่วยพบมีผู้ป่วยไตเรื้อรัง 3 รายแย่ลง วัยกลางคนและสูงอายุใช้สารสกัดถั่งเช่า รับประทาน 1 เม็ดต่อวันเป็นเวลาประมาณ 1 เดือน ค่าการทํางานของไตแย่ลง (eGFR ลดลง) เมื่อหยุดใช้ค่าการทํางานของไตดีขึ้น บางคนไม่ดีขึ้นกลายเป็นไตวายระยะสุดท้ายในปี พ.ศ. 2562
‘…กสทช. ก็ต้องกำกับร่วมกับสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) ให้เข้มข้นเรื่องการโฆษณาผิดกฎหมาย เกินจริง โอ้อวด รักษาโรคของผลิตภัณฑ์เสริมอาหาร…’ ฝากทางกระทรวงสาธารณสุข และ อย. หารือเร่งด่วนกับ กสทช.ด้วย ถั่งเช่าไม่ใช่ยาวิเศษ ยาวิเศษคือการดูแลสุขภาพและใกล้ชิดธรรมชาติครับ Cr. นิตยสารฉลาดซื้อ กินถั่งเช่าสกัดต่อเนื่อง เสี่ยงไตวาย ต้องระบุคำเตือนในฉลาก”
ซึ่ง นิตยสารฉลาดซื้อ ยังได้ให้ข้อมูลเสริมว่า ในปี พ.ศ. 2563 พบผู้ป่วยจำนวน 8 ราย เป็นผู้ป่วยสูงอายุมีโรคหัวใจรับประทานสารสกัดถั่งเช่าสีทอง วันละ 1 เม็ดประมาณ 1 เดือน ค่าการทํางานของไตแย่ลงเมื่อหยุดใช้ค่าการทํางานของไตดีขึ้น อีก 6 รายมีอาการไตวายเฉียบพลัน 1 ราย, 2 รายเป็นโรคไตเรื้อรังระยะ 3-4 บางรายเมื่อหยุดใช้แล้วไตดีขึ้น บางรายต้องฟอกเลือด พบอีก 1 รายใช้กาแฟถั่งเช่าร่วมกับยาแก้ปวดและสมุนไพรผสมสเตียรอยด์ทําให้ค่าการทํางานของไตแย่ลง
สำหรับถั่งเช่านั้นเชื่อกันว่าเป็นยาสมุนไพรที่มีการใช้อย่างแพร่หลายในประเทศจีนนานนับศตวรรษ ถั่งเช่าอุดมไปด้วยสารต่างๆ ที่เป็นประโยชน์ และมีสรรพคุณทางยาแผนโบราณที่ใช้กันแพร่หลายในประเทศจีนในเรื่องของกระตุ้นสมรรถภาพทางเพศ และใช้เป็นยาบำรุงร่างกาย บำรุงอวัยวะภายใน
อย่างไรก็ตาม ถึงแม้ว่าถั่งเช่า มีการใช้อย่างแพร่หลายและมีราคาสูง แต่ข้อมูลทางวิทยาศาสตร์ โดยเฉพาะการศึกษาทางคลินิกยังมีน้อยที่ศึกษาในคนอย่างเป็นระบบมีน้อยมาก ส่วนใหญ่เป็นกรณีศึกษาเท่านั้น
