แพทย์ เตือน อาการแบบนี้ อาจไม่ใช่แค่ผื่นธรรมดา เผยสาเหตุของโรค แนะ วิธีป้องกันและรักษาทำอย่างไร หากมีอาการสงสัย ให้รีบพบแพทย์
วันที่ 28 มี.ค.2568 คณะแพทยศาสตร์มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ โรงพยาบาลสวนดอก โรงพยาบาลมหาราชนครเชียงใหม่ #แพทย์เชียงใหม่ ได้เตือนภัยเงียบจากงูสวัดในผู้สูงวัย รู้ทัน ป้องกันได้
โดยคณะแพทย์ฯ ได้รายงานว่า สาเหตุของโรคงูสวัด (Shingles หรือ Zoster) เกิดจากเชื้อ Varicella-zoster virus ซึ่งเป็นไวรัสชนิดเดียวกับที่ทำให้เกิดโรคอีสุกอีใส หลังจากหายจากอีสุกอีใส เชื้อจะยังคงแฝงตัวอยู่ในระบบประสาท และสามารถกลับมาแสดงอาการได้อีกเมื่อภูมิคุ้มกันลดลง
ปัจจัยเสี่ยง
- ผู้ที่เคยเป็นอีสุกอีใสมีโอกาสเกิดงูสวัดเมื่ออายุมากขึ้น
- ผู้สูงอายุ (โดยเฉพาะอายุ 50 ปีขึ้นไป)
- ผู้ที่มีภูมิคุ้มกันต่ำ เช่น ผู้ป่วยโรคเรื้อรัง ผู้รับยากดภูมิ หรือผู้ที่ปลูกถ่ายอวัยวะ
อาการของโรคงูสวัด
- เริ่มต้นด้วยอาการคัน ปวดแสบปวดร้อนบริเวณผิวหนัง
- ตามมาด้วยผื่นแดงและตุ่มน้ำใสขึ้นตามแนวเส้นประสาท มักพบที่ลำตัว แขน ขา หรือใบหน้า
- อาจมีอาการปวดเส้นประสาทร่วมด้วย และบางรายอาจมีไข้หรืออ่อนเพลีย
การรักษา
- ใช้ยาต้านไวรัส เช่น Acyclovir, Valacyclovir, หรือ Famciclovir โดยต้องได้รับคำสั่งจากแพทย์
- บรรเทาอาการปวดด้วยยาแก้ปวดและการพักผ่อนให้เพียงพอ
การป้องกัน
การฉีดวัคซีนเป็นวิธีป้องกันที่มีประสิทธิภาพ มีวัคซีน 2 ชนิด ได้แก่
- วัคซีนเชื้อเป็น แนะนำสำหรับผู้ที่อายุ 60 ปีขึ้นไป มีประสิทธิภาพป้องกันโรค 50-60% และลดอาการปวดเส้นประสาทได้ 60-70% ไม่เหมาะกับผู้ที่มีภูมิคุ้มกันต่ำ
- วัคซีนจากโปรตีนของไวรัส ต้องฉีด 2 เข็ม ห่างกัน 2-6 เดือน มีประสิทธิภาพป้องกันโรค 80-90% และลดอาการปวดเส้นประสาทได้ 85-90% แนะนำสำหรับผู้ที่อายุ 50 ปีขึ้นไป หรือผู้ที่มีภูมิคุ้มกันต่ำ
ผลข้างเคียงของวัคซีน
อาจมีอาการปวด บวมแดงบริเวณที่ฉีด หรือไข้ต่ำ ซึ่งสามารถบรรเทาได้ด้วยยาลดไข้ และวัคซีนทั้ง 2 ชนิดนี้ มีบริการที่สหพยาบาลในสังกัดคณะแพทยศาสตร์ ทั้งในศูนย์ศรีพัฒน์และศูนย์เวชศาสตร์ผู้สูงอายุ และศูนย์สุขภาพ มช. โรงพยาบาลมหาราชนครเชียงใหม่
โรคงูสวัดสามารถป้องกันได้ด้วยการเสริมสร้างภูมิคุ้มกันและการฉีดวัคซีน หากมีอาการสงสัย ควรรีบพบแพทย์เพื่อรับการรักษาที่เหมาะสม
ขอขอบคุณข้อมูลจาก : ผศ.นพ.ปรเมษฐ์ วินิจจะกูล อาจารย์ประจำหน่วยโรคติดเชื้อและเวชศาสตร์เขตร้อน ภาควิชาอายุรศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ มช.